ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ γιὰ τὸ Μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΘΗΝΩΝ
ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΥ Β´
ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΡΟΕΔΡΟΥΣ
ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ

Ἀξιότιμε Κύριε Πρόεδρε,

.           Ἡ παροῦσα ἐπιστολὴ προέκυψε ἀπὸ τὴν ἐπισκόπηση τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ ὑλικοῦ καὶ τῶν ὁδηγιῶν πρὸς τοὺς δασκάλους καὶ θεολόγους καθηγητές, ποὺ διατίθενται ἀπὸ τὸ Ἰνστιτοῦτο Ἐκπαιδευτικῆς Πολιτικῆς (Ι.Ε.Π.) βάσει τῶν νέων Προγραμμάτων Σπουδῶν (Π.Σ.) γιὰ τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν.
.           Φυσικὰ ἀποκεῖται στὸν ἐκπαιδευτικὸ ἡ εἰδικότερη χρήση τῶν κειμένων καὶ μουσικῶν ἔργων τῆς διδακτέας ὕλης, ποὺ δὲν ἀποτελοῦν σχολικὰ βιβλία. Ὡστόσο τὸ δημοσιευμένο, πλέον, ὑλικὸ μετουσιώνει σὲ πρακτικὴ μορφὴ σὲ ποιὸ μαθησιακὸ ἀποτέλεσμα ἀποβλέπουν τὰ νέα Π.Σ. καὶ παρουσιάζει μὲ ἁπτὸ τρόπο τὸν χαρακτήρα καὶ τοὺς σκοποὺς τοῦ νέου μαθήματος.
.           Ἡ δημοσίευση τοῦ παραπάνω ὑλικοῦ ἐπιτρέπει καὶ ἐπιβάλλει νὰ ἐκφράσω τὶς πρόδηλες ἀπορίες καὶ ἀντιρρήσεις, ποὺ δημιουργοῦνται ἀπὸ τὴν μελέτη του, σὲ συνδυασμὸ καὶ μὲ τὶς θέσεις τῆς πολιτικῆς ἡγεσίας τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας σχετικῶς πρὸς τὸ μάθημα.

Ἐν πρώτοις ὀφείλω νὰ ἐπαναλάβω τὸ αὐτονόητο, γιὰ ποιὸ λόγο εἴμεθα συνομιλητὲς τῆς Πολιτείας. Μέχρι σήμερα ἡ δημόσια ἐπιχειρηματολογία τοῦ κ. Ὑπουργοῦ Παιδείας, Ἔρευνας καὶ Θρησκευμάτων κατέληγε διαρκῶς μὲ τὴν ἐπωδὸ ὅτι «ἡ Πολιτεία ἀποφασίζει», σαφῶς ὑπονοώντας ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἐπιθυμεῖ νὰ ποδηγετήσει στὴν Πολιτεία.
.           Ἄραγε στὴν δημοκρατική μας πατρίδα ἔχει χῶρο ἡ λουδοβίκεια ἄποψη ὅτι Πολιτεία εἶναι μόνο ὁ Ὑπουργός; Τὸ ὅτι ἐπαναλαμβάνεται διαρκῶς ὅτι ἄρθρο 3 παρ. 1 τοῦ Συντάγματος ἔχει χαρακτήρα ἀριθμητικῆς διαπιστώσεως, ὅταν γίνεται λόγος γιὰ ἐπικρατοῦσα θρησκεία, εἶναι κάτι ἀσήμαντο γιὰ τὴν λήψη πολιτικῶν ἀποφάσεων σὲ μία δημοκρατία, ἐφ’ ὅσον πρόκειται γιὰ ζητήματα θρησκευτικῆς ἐκπαιδεύσεως;
.           Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, στὸ τομέα τῆς θρησκευτικῆς ἀποστολῆς Της, δὲν ἐκπροσωπεῖ τὴν θρησκευτικὴ πλειοψηφία τῶν κατοίκων αὐτῆς τῆς χώρας; .           Ἀπευθυνόμαστε λοιπὸν στὴν πολιτικὴ ἡγεσία τῆς Πατρίδας ὡς μία κοινωνικὴ ὁμάδα, ἑνότητα Κλήρου καὶ Λαοῦ, ἐπὶ ἑνὸς ζητήματος θρησκευτικῆς ἀγωγῆς, ποὺ μᾶς ἀφορᾶ.
.             Δεύτερον, ὅλο αὐτὸ τὸ διάστημα ἡ πολιτικὴ ἡγεσία τοῦ Ὑπουργείου ἐμφανιζόταν νὰ ἐπιχειρηματολογεῖ ἀπέναντι σὲ αἰτήματα, ποὺ οὐδέποτε προέβαλε ἡ Ἐκκλησία προκειμένου νὰ προσπεράσει τὶς ἐπιφυλάξεις μας ὡς φανατικές, παλαιολιθικές, ἢ ἀντιδημοκρατικές. Οὐδέποτε ἰσχυρίσθηκε ἡ Ἱερὰ Σύνοδος ὅτι τὸ ἄρθρο 16 παρ. 2 τοῦ Συντάγματος ὑποχρεώνει τὴν Πολιτεία νὰ «κατηχεῖ» τὰ παιδιὰ μέσα στὶς σχολικὲς αἴθουσες, ὥστε νὰ γίνουν χριστιανοὶ ἢ ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἀναμένει τέτοιου εἴδους ἐξυπηρετήσεις ἀπὸ τὸ Κράτος στὸ πλαίσιο τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν.
.           Καὶ ἐν πάσῃ περιπτώσει ἡ Ἐκκλησία δὲν κρύβεται πίσω ἀπὸ τὸ Σύνταγμα · ἡ σχέση τοῦ ἑλληνικοῦ Λαοῦ μὲ τὴν ὀρθόδοξη πίστη εἶναι ἐνεργὸ συλλογικὸ βίωμα μὲ ἱστορικὸ βάθος, γιὰ τὸ ὁποῖο οἱ κληρικοὶ εἴμαστε κυρίως ὑπεύθυνοι, καὶ δὲν ἐπιβάλλεται ἐξουσιαστικὰ ἀπὸ νομικοὺς κανόνες.
.           Αὐτὲς λοιπὸν εἶναι ἀναληθεῖς ὑπεραπλουστεύσεις, ποὺ μᾶς ἀποδόθηκαν ἀπὸ τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας, προκειμένου νὰ ἀποφευχθεῖ μία ἔντιμη καὶ σοβαρὴ συζήτηση γιὰ τὴν βελτίωση τῆς θρησκευτικῆς ἐκπαιδεύσεως στὸ σχολεῖο, τὴν ὁποία καὶ ἡ Ἐκκλησία ἐπιθυμεῖ. Ἡ Ὀρθοδοξία δὲν ἔχει τίποτα νὰ φοβηθεῖ ἀπὸ τὴν σύγκριση μὲ τὰ ἄλλα θρησκεύματα καὶ δόγματα. Ἡ σύγκριση ὅμως προϋποθέτει ὅτι τὸ μάθημα παρέχει στὸν μαθητὴ συνεκτικὴ καὶ πλήρη εἰκόνα τῆς ἰδιαιτερότητας τῆς Ὀρθοδοξίας, δηλαδὴ ἕνα σύνολο δομημένων γνώσεων μὲ ψύχραιμη, ἐπιστημονικὴ – θεολογικὴ προσέγγιση καὶ ὄχι σκόρπιες ψηφίδες κοινωνιολογικοῦ ἢ φιλοσοφικοῦ προβληματισμοῦ μὲ ἀφορμὴ τὸ θρησκευτικὸ φαινόμενο.
.           Ἐπὶ πλέον, προϋποθέτει τὸ ἀπαραβίαστο καὶ ἀνέλεγκτο τοῦ θρησκευτικοῦ φρονήματος τοῦ μαθητῆ ἀπὸ τὸ Κράτος.
.           Ἤδη ἀπὸ τὸ 2015 ἡ ρητορικὴ τῶν ἐκπροσώπων τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας συστηματικὰ διαστρέβλωνε, κατὰ βολικὸ τρόπο, τὸν ρόλο τοῦ ὑπάρχοντος μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν ὡς μίας δῆθεν ἀνελεύθερης καὶ προσηλυτιστικῆς διαδικασίας «παραγωγῆς πιστῶν» της ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μέσα στὶς σχολικὲς αἴθουσες.
.           Ἀκούσθηκαν ἐπιθετικὲς ἀπόψεις κατὰ τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, ὅτι δηλαδὴ ἐπηρεάζει τὴν «ταύτιση ἢ ἡ σύγχυση τῶν χώρων τοῦ θρησκευτικοῦ μὲ τὸν δημόσιο ποὺ εἶναι κατ᾽ ἐξοχὴν κοσμικὸς καὶ ἀνεξίθρησκος», ὅπως δήλωσε, σχεδὸν ἀμέσως μετὰ τὴν ἀνάληψη τοῦ χαρτοφυλακίου της, ἡ Ἀναπλ.Ὑπουργὸς κ. Σία Ἀναγνωστοπούλου, ἡ ὁποία τάχθηκε ὑπὲρ τῆς ἀπαλλαγῆς χωρὶς ὁποιαδήποτε ἐπίκληση λόγων θρησκευτικῶν συνειδήσεως (καὶ κατ’ οὐσίαν δηλαδὴ ὑπὲρ τῆς μετατροπῆς τοῦ μαθήματος ἀπὸ ὑποχρεωτικὸ σὲ προαιρετικό).
.           Ἀργότερα ἐντός τοῦ ἔτους 2015, ἄρχισε νὰ κυκλοφορεῖ μία νεώτερη θέση τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας ὅτι τὸ μάθημα ὀφείλει νὰ ἀλλάξει, διότι αἴφνης ἡ πολιτικὴ ἡγεσία ἄρχισε νὰ ἀνησυχεῖ γιὰ τὴ διαφύλαξη τῆς  «ὑποχρεωτικότητάς» του ἐν ὄψει τοῦ μέχρι τότε δῆθεν κατηχητικοῦ – προσηλυτιστικοῦ του χαρακτήρα.
.           Αὐτὸ σηματοδοτοῦσε τὴν ἔναρξη μίας προσπάθειας νὰ τεθεῖ σὲ ἐκβιαστικὴ βάση ἡ κατάργηση τῆς πλειοψηφικῆς παρουσίας τοῦ γνωστικοῦ ὑλικοῦ γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία καὶ τοῦ θεολογικοῦ χαρακτήρα τοῦ μαθήματος, προκειμένου νὰ εἰσαχθεῖ πλέον ἕνα μάθημα μὴ θεολογικὸ (π.χ. κοινωνιολογικό, ἱστορικὸ ἢ φιλοσοφικὸ) καὶ μὲ ὑποβαθμισμένη τὴν ὀρθόδοξη θρησκευτικὴ παράδοση ὑπὸ τὴν ἀπειλὴ τῆς –εἰδάλλως– καταργήσεως τοῦ μαθήματος. Πιὸ πρόσφατα ἄρχισε νὰ κυκλοφορεῖ καὶ ἀκόμα νεώτερη ἐπιχειρηματολογία τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας, ὅτι ἡ ὁμαλὴ ἔνταξη τῶν μεταναστῶν καὶ προσφυγῶν στὴν ἑλληνικὴ κοινωνία, ἐπιβάλλει πλέον ἕνα διαφορετικὸ μάθημα Θρησκευτικῶν.
.           Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία πρώτη συνέτρεξε καὶ στηρίζει αὐτοὺς τοὺς ἀπελπισμένους ἀδελφούς μας χωρὶς διακρίσεις φυλῆς ἢ θρησκείας. Ἀπομένει ὅμως νὰ διευκρινισθεῖ, ἐὰν αὐτὴ ἡ δικαιολογία περὶ τῆς μεταβολῆς τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν συνδέεται μὲ τὴν ὑποβάθμιση τῶν μαθημάτων τῶν Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν καὶ τῆς Ἱστορίας, γιὰ τὰ ὁποῖα προτείνεται νὰ μὴν ἐξετάζονται στὸ τέλος τοῦ σχολικοῦ ἔτους. .           Ὑφίσταται εὐρύτερος σχεδιασμός, ὥστε οἱ ἑπόμενες γενιὲς Ἑλλήνων πολιτῶν νὰ ἀποτελοῦνται ἀπὸ μία σχετικὴ πλειοψηφία ἑλληνογενοῦς πληθυσμοῦ μὲ ἀσθενῆ ταυτότητα καὶ ἕνα ἄθροισμα ἐθνοτικῶν καὶ θρησκευτικῶν μειονοτήτων, γιὰ τὶς ὁποῖες θὰ ἀκολουθεῖται ἡ πολιτική τῆς μὴ ὁμαλῆς ἀφομοιώσεώς τους ἀπὸ τὴν ἑλληνικὴ κοινωνία; Ἐὰν ἔτσι εἶναι, πρόκειται γιὰ μία ἐκπαιδευτικὴ ἐπιλογὴ ἐθνικῆς καὶ ἱστορικῆς ἐμβέλειας, γιὰ τὴν ὁποία ὀφείλουν οἱ ὑπεύθυνοι νὰ δημοσιοποιήσουν τὶς προθέσεις τους.
.           Σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν ἄποψη περὶ μὴ προσκολλήσεως στὸ παρελθόν, πιστεύω ὅτι τὰ μαθήματα τῶν Θρησκευτικῶν, τῆς Ἑλληνικῆς γλώσσας, Λογοτεχνίας καὶ Ἱστορίας ἀποτελοῦν ἀναγκαῖα μαθήματα ταυτότητας καὶ διαδραματίζουν σοβαρὸ ρόλο στὴ διαμόρφωση τοῦ φρονήματος τῶν αὐριανῶν Ἑλλήνων πολιτῶν.
.           Γιὰ τὸν λόγο αὐτό, οἱ ἀπόψεις τῆς Ἐκκλησίας ὑπερβαίνουν τὶς συγκυριακὲς διαφωνίες ἐπιστημονικῶν ἢ πολιτικῶν χώρων. Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος συνειδητὰ δὲν τοποθετήθηκε στὴν σχετικὴ ἐπιστημονικὴ διαφωνία τῶν δύο ἑνώσεων θεολόγων, τῆς «Πανελλήνιας Ἑνώσεως Θεολόγων» καὶ τοῦ «Καιροῦ».
.           Οἱ ἀπόψεις μας δὲν σημαίνουν τὴν συμπαράταξη ἢ ἀντιπαράθεση τῆς Ἐκκλησίας μὲ τὶς προτάσεις ἑκατέρας τῶν ἐπιστημονικῶν ἑνώσεων ἢ τῶν πολιτικῶν κομμάτων ἐπὶ τοῦ θέματος.
.           Στὶς 14.1.2016 ἐπισκέφθηκε τὸν Ὑπουργὸ Παιδείας, Ἔρευνας καὶ Θρησκευμάτων κ. Νικόλαο Φίλη ἀντιπροσωπεία τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, γιὰ νὰ τοῦ παραδώσει ὑπόμνημα μὲ τὶς θέσεις τῆς Ἱερᾶς Συνόδου γιὰ τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν, ἀπευθυνόμενο σὲ αὐτόν. Μὲ τὸ κείμενο αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος α) δήλωνε ὅτι διαφωνοῦσε μὲ τὴν ἄποψη ὅτι τὸ ὑπάρχον μάθημα ἦταν «κατηχητικό», δηλαδὴ ὅτι ἀποβλέπει στὴ δημιουργία πιστῶν, β) δήλωνε ὅτι εἶναι στὸ πλευρὸ τῆς Πολιτείας μὲ στόχο τὴ βελτίωση τοῦ μαθήματος, ὅμως μὲ κριτήρια ἐπιστημονικὰ καὶ παιδαγωγικά, καὶ ὄχι μὲ πολιτικὴ στόχευση καὶ γ) πρότεινε ἐπίσης νὰ διατηρηθοῦν οἱ παιδαγωγικὲς κατευθύνσεις καὶ σκοποὶ τῶν ὑπαρχόντων Προγραμμάτων Σπουδῶν καὶ νὰ ἐμπλουτισθοῦν μὲ ὅσα χρήσιμα (θρησκειολογικά, φιλοσοφικὰ κ.λπ.) στοιχεῖα εἶχαν τὰ -τότε Πιλοτικὰ καὶ ἤδη ἰσχύοντα- νέα Π.Σ..
.           Ὑπουργὸς δήλωσε στὴν ἀντιπροσωπεία τῆς Ἱερᾶς Συνόδου ὅτι θὰ πράξει ὅ,τι τοῦ ὑποδείξει ὁ ἐπιστημονικὸς σύμβουλος τοῦ Ὑπουργείου, τὸ Ι.Ε.Π., καὶ παρέδωσε τὸν φάκελο στὸν ἐκεῖ παριστάμενο Πρόεδρο τοῦ Ι.Ε.Π., Καθηγητὴ κ. Γεράσιμο Κουζέλη, ἀρνούμενος νὰ διαβάσει τὸ κείμενό μας μὲ τὴν αἰτιολογία ὅτι πρόκειται γιὰ καθαρῶς ἐπιστημονικὸ ζήτημα ἀποκλειστικῆς ἁρμοδιότητας τοῦ Ι.Ε.Π..
.           Ἀναρωτιέται κανεὶς γιατί δὲν ἐπέδειξε ἀνάλογη αὐτοσυγκράτηση καὶ διακριτικότητα ἀπέναντι στὶς ἁρμοδιότητες τοῦ Ι.Ε.Π., ὅταν ἀκολούθως ἔσπευσε νὰ προκαταλάβει τὸ ἀποτέλεσμα τοῦ διαλόγου γιὰ τὸ μάθημα, δηλώνοντας ἐπανειλημμένα τὶς προσωπικές του βεβαιότητες ὅτι εἶναι «κατηχητικὰ» τὰ ὑπάρχοντα Π.Σ. τῶν Θρησκευτικῶν, ἀναφερόμενος μάλιστα στὶς δικές του σχολικὲς ἐμπειρίες ἀπὸ τὰ βιβλία τῶν Θρησκευτικῶν. Τὰ ἰσχύοντα ὅμως βιβλία δὲν γράφθηκαν τὴ δεκαετία τοῦ 1970 καὶ ἡ πολιτικὴ δὲν ἀσκεῖται βάσει παιδικῶν ἀναμνήσεων ἢ ἰδεολογικῶν ἀπωθημένων.
.           Δὲν ἀντελήφθη ὅτι μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ἀδίκησε ἕνα χρήσιμο σχολικὸ μάθημα, στοχοποίησε καὶ περιθωριοποίησε τοὺς θεολόγους – ἐκπαιδευτικούς τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας, ἐμφανίζοντάς τους ὡς μισσιονάριους, ποὺ διεξάγουν θρησκευτικὴ προπαγάνδα μέσα στὴν σχολικὴ τάξη.
.           Εἶναι ἐνδεικτικὸ ὅτι προχθὲς μόλις καὶ ἡ κ. Ἀναπληρώτρια Ὑπουργὸς Παιδείας ὑπέπεσε στὸ ἴδιο σφάλμα, ὅταν δήλωσε ὅτι δὲν καταλαβαίνει «γιατί ἡ Ἐκκλησία θεωρεῖ ὅτι ἀπειλεῖται, ὅταν ὁ Ὑπουργὸς Παιδείας ἀποφασίζει νὰ ἐφαρμόσει αὐτὸ ποὺ οἱ ἴδιοι οἱ θεολόγοι, δηλαδὴ ἡ ἐπιτροπή, τοῦ ἔχει εἰσηγηθεῖ» (24.9.2016). Δηλαδὴ ἡ πολιτικὴ ἡγεσία τοῦ Ὑπουργείου ἐμμένει στὴν προκατάληψη ὅτι οἱ ἐπιστήμονες θεολόγοι, ἐκπαιδευτικοί τοῦ Ὑπουργείου ἢ ἐπισημονικοὶ σύμβουλοι τοῦ Ι.Ε.Π., ἐκπροσωποῦν τὴν Ἐκκλησία μέσα στὴν σχολικὴ κοινότητα.
.           Ἔθεσε λοιπὸν ὡς ἀφετήρια τῆς δημόσιας συζητήσεως τὶς προσωπικές του πεποιθήσεις ὡς εὐκλείδεια ἀξιώματα καὶ προεξόφλησε τὸ ἀποτέλεσμα, χωρὶς νὰ ἔχει παραλάβει ὁποιοδήποτε σχετικὸ ἐπιστημονικὸ πόρισμα τοῦ Ι.Ε.Π.. Ἡ διαπίστωση τοῦ ὑπάρχοντος μαθήματος ὡς «κατηχητικοῦ» δὲν προέκυψε οὔτε ἀπὸ τὸν «Ἐθνικὸ καὶ Κοινωνικὸ Διάλογο γιὰ τὴν Παιδεία». Ἐν πάσῃ περιπτώσει ἂν ὑπῆρξε ἐπιστημονικὸ πόρισμα τοῦ Ι.Ε.Π. περὶ τοῦ «κατηχητικοῦ» χαρακτήρα τῶν προηγούμενων Π.Σ., ὄφειλε νὰ τὸ θέσει στὴ δημοσιότητα.
.           Ἀκόμα καὶ ἐὰν ἦταν τὸ μάθημα ὁμολογιακὸ (ὅρος ποὺ δὲν ταυτίζεται μὲ τὸ κατηχητικὸ) μέχρι σήμερα, δὲν νομίζω ὅτι εἶναι ὀπισθοδρομικὲς οἱ εὐρωπαϊκὲς χῶρες, ποὺ προσφέρουν στὸ ὡρολόγιο πρόγραμμα τῶν σχολείων μάθημα Θρησκευτικῶν μὲ ὁμολογιακὸ χαρακτήρα: ἡ Νορβηγία, ἡ Αὐστρία, ἡ Κύπρος, τὸ Βέλγιο, τὸ Λουξεμβοῦργο, ἡ Ὀλλανδία, ἡ Γερμανία, ἡ Βόρεια Ἰρλανδία (:Μ. Βρετανία), ἡ Ἰρλανδία, ἡ Ἱσπανία, ἡ Ἰταλία, ἡ Πολωνία, ἡ Πορτογαλία, ἡ Σλοβακία, ἡ Τσεχία, ἡ Οὐγγαρία, ἡ Βουλγαρία, ἡ Ρουμανία, ἡ Λετονία, ἡ Μάλτα καὶ ἡ Λιθουανία.
.           Ὀφείλω ἐπίσης νὰ ἐπαινέσω τὴν νομοθετικὴ πρωτοβουλία τοῦ κ. Ὑπουργοῦ Παιδείας νὰ φέρει πρὸς ψήφιση στὴν Βουλὴ διάταξη, μὲ τὴν ὁποία, πολὺ εὔλογα, ἔδωσε τὸ δικαίωμα στοὺς Ἕλληνες Ἰσραηλίτες καὶ Ρωμαιοκαθολικοὺς συμπολίτες μας, ὥστε νὰ διδάσκονται τὰ παιδιὰ τοὺς τὴν θρησκευτική τους πίστη μὲ ἐκπαιδευτικό του δόγματός τους καὶ τῆς ἐπιλογῆς τους, τὸν ὁποῖο προτείνει ἡ οἰκεία θρησκευτικὴ κοινότητα καὶ τὸν προσλαμβάνει τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας (ἄρθρο 55 Νόμου 4386/2016, ΦΕΚ Α´ 83). Φυσικὰ τὸ ἴδιο ἰσχύει καὶ γιὰ τὰ παιδιὰ τῶν μουσουλμάνων συμπολιτῶν μας στὴ Δυτικὴ Θράκη.
.           Τὸ ἀναπάντητο ἐρώτημα εἶναι γιατί τὸ Ὑπουργεῖο Παιδείας ἀποφάσισε νὰ στερήσει τὸ δικαίωμα ἀνάλογης θρησκευτικῆς ἐκπαίδευσης στὰ παιδιὰ τῶν ὀρθόδοξων χριστιανικῶν οἰκογενειῶν τῆς χώρας μας.
.           Παρ᾽ ὅλα αὐτὰ δημοσιεύθηκαν στὴν Ἐφημερίδα τῆς Κυβερνήσεως στὶς 13 Σεπτεμβρίου 2016 οἱ Ὑπουργικὲς Ἀποφάσεις, ποὺ καθιερώνουν νέα Προγράμματα Σπουδῶν σὲ Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο βιαστικά, χωρὶς νὰ προηγηθεῖ καμία προπαίδευση καὶ ἐνημέρωση τῶν καθηγητῶν θεολόγων καὶ χωρὶς νὰ ἔχουν ἑτοιμασθεῖ νέα βιβλία Θρησκευτικῶν. Εἶχε σπεύσει μάλιστα ὁ ἐν λόγῳ κ. Ὑπουργός, λίγο πρὶν τὴν ὁρισθεῖσα συνάντησή μας μαζὶ μὲ τὸν κ. Πρωθυπουργὸ τὸ βράδυ τῆς 1ης.9.2016, νὰ προκαταλάβει τὶς ἐξελίξεις μὲ αἰφνιδιαστικὴ δήλωση στὴ Βουλὴ καὶ Δελτίο Τύπου τὸ μεσημέρι τῆς ἴδιας ἡμέρας, ὅτι «ἀπὸ φέτος σὲ ὅλες τὶς βαθμίδες τῆς ἐκπαίδευσης θὰ ἐφαρμοσθεῖ τὸ νέο πρόγραμμα τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν».

Σχόλια γιὰ τὸ περιεχόμενο τῶν Προγραμμάτων.

.           Ὑφίσταται πάντοτε μία κατηγορία καλοπροαίρετων ἀνθρώπων, ποὺ θέλουν νὰ εἶναι προοδευτικοί, καὶ στὸ ἄκουσμα κάθε μεταρρυθμίσεως τάσσονται αὐθωρεί, λόγῳ ἰδεολογικοῦ αὐτοματισμοῦ, ὑπὲρ τῆς μεταβολῆς μόνο καὶ μόνο ἐπειδὴ πρόκειται γιὰ κάτι καινούργιο, χωρὶς φυσικὰ νὰ εἶναι ἐνήμεροι γιὰ τὸ περιεχόμενό της.
.           Ἡ ὑποστήριξη εἶναι ἑπόμενο νὰ συμβαίνει ἰδίως γιὰ τὴν μεταρρύθμιση σὲ ἕνα μάθημα, ὅπως τὰ Θρησκευτικά, ποὺ ἔχουν στοχοποιηθεῖ ὡς «συντηρητικὸ» καὶ «ἐκκλησιαστικό».
.           Λόγοι ὑπευθυνότητας ἐπέβαλαν στὴν Ἐκκλησία νὰ μὴν ὑπαναχωρήσει, προτοῦ μάλιστα λάβει καὶ γνώση τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ ὑλικοῦ, ἀπὸ τὶς ἐπιφυλάξεις καὶ ἀντιρρήσεις, ποὺ ἐξέφρασε στὸν κ. Ὑπουργὸ Παιδείας, Ἔρευνας καὶ Θρησκευμάτων γραπτῶς μὲ τὸ ὑπ’ 158/72/14.1.2016 ὑπόμνημα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου καὶ τὶς προβάλλαμε ἤδη ἀπὸ τὴν ἐποχὴ ποὺ ἔγιναν γνωστοὶ οἱ σχεδιαζόμενοι στόχοι καὶ μέθοδοι τοῦ νέου μαθήματος.
.           Πλέον, ἀπὸ τὸ ἐκπαιδευτικὸ ὑλικὸ κειμένων καὶ μουσικῶν ἔργων καὶ τὶς σχετικὲς ὁδηγίες, δηλαδὴ τὸ βασικὸ ὄχημα ἐφαρμογῆς τῶν νέων Π.Σ., ποὺ ἔχει ἀναρτηθεῖ στὴν ἰστοσελίδα τοῦ Ι.Ε.Π. σταχυολογῶ μερικὰ παραδείγματα καὶ διατυπώνω τὴν ἀπορία: ἂν ὑποθέσουμε ὅτι ἦταν ὑπερβολικὰ «χριστιανικὸ» ἢ καὶ «κατηχητικὸ» τὸ μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν μέχρι τώρα, τί εἴδους μάθημα διαμορφώνουν πλέον οἱ παρακάτω ὑπερβολὲς ἢ τὰ ἄσχετα μὲ τὸ θεολογικὸ ἀντικείμενο κείμενα καὶ μουσικὰ ἔργα;

ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ Η ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ: synod_komata1

Καὶ κατακλείει τὴν Ἐπτιστολή του ὁ Ἀρχιεπίσκοπος μὲ τὰ ἑξῆς: «Τὸ αἴτημά μας γιὰ ἀνοικτὸ καὶ οὐσιαστικὸ διάλογο παραμένει σὲ ἐκκρεμότητα, ἀλλὰ μὲ προαπαιτούμενο τὴν ἔναρξή του ἀπὸ μηδενικὴ βάση».

ΠΗΓΗ: ecclesia.gr

ΠΗΓΗ:   ΚΛΙΚ