Σαν σήμερα, το 1955, μια πράξη απλής άλλαξε για πάντα την πορεία

του Αμερικανικού Κινήματος για τα Πολιτικά Δικαιώματα. Στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα, η Ρόζα Παρκς, μια 42χρονη μοδίστρα και ακτιβίστρια, αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της στο λεωφορείο σε έναν λευκό επιβάτη, όπως απαιτούσε ο ρατσιστικός νόμος του διαχωρισμού. Η σύλληψή της έγινε το σύμβολο της καταπίεσης που βίωναν οι Αφροαμερικανοί στον Νότο και πυροδότησε ένα από τα πιο σημαντικά κινήματα της σύγχρονης ιστορίας.

Εκείνη την ημέρα, η Παρκς επέστρεφε από τη δουλειά της, κουρασμένη από το σωματικό αλλά κυρίως από το ψυχολογικό βάρος της φυλετικής αδικίας. Όταν ο οδηγός του λεωφορείου ζήτησε να σηκωθεί για να καθίσει ένας λευκός, εκείνη αρνήθηκε. Η αντίστασή της ήταν συμβολική: «Ήμουν κουρασμένη, αλλά όχι σωματικά. Ήμουν κουρασμένη από την υποταγή», θα πει αργότερα.

Η αστυνομία τη συνέλαβε, ενώ ο τοπικός τύπος πρόβαλε το περιστατικό, μετατρέποντάς το σε εστία διαμαρτυρίας. Ήταν όμως οι τοπικοί ακτιβιστές, και συγκεκριμένα η NAACP (Εθνική Ένωση για την Πρόοδο των Έγχρωμων Ανθρώπων), που είδαν τη δύναμη της πράξης αυτής και την αξιοποίησαν για να προκαλέσουν αλλαγή.

Η σύλληψη της Ρόζα Παρκς οδήγησε σε μια οργανωμένη, πρωτοφανή κίνηση διαμαρτυρίας: το μποϊκοτάζ των λεωφορείων στο Μοντγκόμερι. Οι Αφροαμερικανοί κάτοικοι της πόλης, που αποτελούσαν την πλειοψηφία των επιβατών, αρνήθηκαν να χρησιμοποιούν τα λεωφορεία για 381 ημέρες. Η οργάνωση του μποϊκοτάζ ανέδειξε τον νεαρό πάστορα Μάρτιν Λούθερ Κινγκ ως ηγέτη του κινήματος, φέρνοντας στο προσκήνιο την ιδέα της μη-βίαιης αντίστασης.

Παρά την πίεση, τις απειλές και τη βία από τους λευκούς, το μποϊκοτάζ κατέληξε σε νίκη: το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ αποφάσισε ότι οι νόμοι του διαχωρισμού στα δημόσια λεωφορεία ήταν αντισυνταγματικοί.

Η πράξη της Παρκς δεν ήταν τυχαία, ούτε απομονωμένη. Η ίδια ήταν μέλος της NAACP και είχε εμπλακεί σε δράσεις για την προάσπιση των πολιτικών δικαιωμάτων. Ωστόσο, η συμβολική της αντίσταση την ανέδειξε σε εμβληματική μορφή του κινήματος.

Η Ρόζα Παρκς έγινε γνωστή ως «η μητέρα του κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα».

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1640: Η Πορτογαλία επανακτά την ανεξαρτησία της από την Ισπανία, ύστερα από κατοχή 60 ετών. Είναι το τέλος της Ιβηρικής Ένωσης.

1818: Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης μυείται στη Φιλική Εταιρία.

1862: Ο πρόεδρος των Η.Π.Α. Αβραάμ Λίνκολν επιβεβαιώνει την αναγκαιότητα κατάργησης της δουλείας όπως διέταξε δέκα εβδομάδες νωρίτερα με τη Διακήρυξη Χειραφέτησης.

1891: Ο Καναδός γυμναστής, Τζέιμς Νέισμιθ, δημιουργεί ένα νέο παιχνίδι και το ονομάζει μπάσκετμπολ.

1909: Αρχίζει τη λειτουργία του το Νοσοκομείο Συγγρού στην Αθήνα, ειδικευμένο στα δερματικά και αφροδίσια νοσήματα.

1913: Η Κρήτη προσαρτάται στην Ελλάδα. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος και ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος κατέρχονται στα Χανιά και υψώνουν την ελληνική σημαία στο φρούριο Φιρκά, στο λιμάνι των Χανίων. Με τη συμβολική αυτή πράξη επισημοποιείται η Ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα.

1944: Οι υπουργοί που ανήκουν στο ΕΑΜ αποσύρονται από την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Γεωργίου Παπανδρέου. Δύο ημέρες αργότερα θα ξεσπάσουν τα λεγόμενα «Δεκεμβριανά».

1947: Ο Σκρουτζ ΜακΝτακ, ο φιλάργυρος εκατομμυριούχος ήρωας του Ντίσνεϊ και θείος του Ντόναλντ Ντακ, εμφανίζεται για πρώτη φορά. Είναι δημιουργία του Καρλ Μπαρκς.

1953: Εκδίδεται το περιοδικό PlayBoy από τον Χιου Χέφνερ.

1955: Αμερικανικό Κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα: Στο Μοντγκόμερι (Αλαμπάμα), η μοδίστρα Ρόζα Παρκς αρνείται να παραχωρήσει σ’ έναν λευκό τη θέση της στο λεωφορείο και συλλαμβάνεται. Το περιστατικό θα οδηγήσει στο μποϋκοτάζ των λεωφορείων στο Μοντγκόμερυ.

2002: Δημιουργείται η Ελληνική Βικιπαίδεια.

Γεννήσεις

1083 – Άννα Κομνηνή, βυζαντινή ιστορικός, συγγραφέας της «Αλεξιάδας», που περιγράφει τη ζωή και τη βασιλεία του πατέρα της, Αλέξιου Α’ Κομνηνού

1901 – Ουίλιαμ Ντάνιελς, αμερικανός κινηματογραφιστής, από τους πρώτους και πιο επιδραστικούς εικονολήπτες του Χόλιγουντ

1901 – Ιωάννης Συκουτρής, έλληνας φιλόλογος, γνωστός για τη μελέτη και τη συμβολή του στην ελληνική κλασική γραμματεία

1935 – Γούντι Άλεν, αμερικανός σκηνοθέτης, σεναριογράφος και ηθοποιός, με τεράστια επιρροή στον κινηματογράφο, δημιουργός ταινιών όπως «Annie Hall»

1949 – Πάμπλο Εσκομπάρ, κολομβιανός έμπορος ναρκωτικών, γνωστός ως «ο βασιλιάς της κοκαΐνης», που κυριάρχησε στη διεθνή διακίνηση ναρκωτικών

Θάνατοι

1973 – Νταβίντ Μπεν Γκουριόν, Ισραηλινός πολιτικός

2014 – Δημήτρης Τριχόπουλος, Έλληνας ιατρός

Επέτειοι – Παγκόσμιες Ημέρες

Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS

Γιορτάζουν

Ναούμ, Ναούμα, Φιλάρετος, Φιλαρέτη