ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821 – 22. Π. ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ [Α], Ο ΙΕΡΑΡΧΗΣ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 22. Π. ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ [Α], Ο ΙΕΡΑΡΧΗΣ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανὸς
Α΄ Μέρος
Ὁ Ἱεράρχης σύμβολο τῆς Ἐπανάστασης
Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Βλ. σχετ.:
ΜΟΡΦΕΣ TOY 1821 – 1. ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 2. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 3. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 4. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 5. ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΡΩΓΩΝ ΙΩΣΗΦ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 6. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ E΄ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 7. ΛΟΡΔΟΣ ΜΠΑΪΡΟΝ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 8. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 9. ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 9. ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ [Β´] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 10. ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 11. ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 11. ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ [Β´] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 12. ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 13. ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 14. ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΝΑΡΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 14. ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΝΑΡΗΣ [B´] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 15. Ο ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΥΠΡΟΥ KΥΠΡΙΑΝΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 16. ΕΫΝΑΡΔΟΣ: Ο ΦΙΛΕΛΛΗΝΑΣ ΠΟΥ ΔΥΣΑΡΕΣΤΗΣΕ ΤΟΝ ΜΕΤΕΡΝΙΧ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 17. Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 17. Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ [Β´- Ὁ Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ὁ Ρήγας καὶ ὁ Κοραὴς] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 18. ΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ: ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΠΕΤΥΧΑΝ ΤΟ ΑΔΥΝΑΤΟ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 18. ΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ: ΛΗΘΗ καὶ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ [Β´] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 19. ΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ: Η ΔΕΣΠΩ καὶ Η ΜΟΣΧΩ, Οἱ ἡρωίδες τοῦ Σουλίου (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 20. ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 21. ΜΑΝΤΩ ΜΑΥΡΟΓΕΝΟΥΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

. ————– . Ὁ Μητροπολίτης Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανὸς (1771-1826) συνδέθηκε ἄρρηκτα μὲ τὴν ἔναρξη τῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821 καὶ ἀποτελεῖ τὸ σύμβολό Της. Ὅσοι θὰ ἤθελαν ἕναν Ροβεσπιέρο στὴ θέση

του μεμψιμοιροῦν μὲ τὸν ἴδιο καὶ τὴν ἡμερομηνία ἐνάρξεως τοῦ Ἀγώνα στὴ Μονὴ τῆς Ἁγίας Λαύρας, στὰ Καλάβρυτα. Ἀλλὰ τὰ ἀψευδῆ γεγονότα ἀπὸ τὶς ἱστορικὲς πηγὲς δὲν ἀφήνουν περιθώρια ἀμφισβητήσεων.
. ————– . Ὁ ἐθνομάρτυρας καὶ ἀρχηγὸς τῆς Ἐπανάστασης Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης ἦταν ἐκεῖνος ποὺ προσδιόρισε τὴν 25η Μαρτίου 1821 ὡς ἡμέρα ἐνάρξεώς της. Γράφει ὁ Σπ. Τρικούπης στὴν «Ἱστορία τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως» ὅτι τὸ σχέδιο του ἦταν νὰ μὴ διαμείνει στὴ Μολδοβλαχία, ἀλλὰ νὰ κατέβει στὴν Ἑλλάδα «ἀνάπτων παντοῦ καθ’ ὁδὸν τὴν φλόγα τῆς ἀποστασίας». Καὶ προσθέτει: «Ἐπετάχυνε δὲ τὴν ἔναρξιν τοῦ ἀγῶνος πρὸ τῆς προσδιορισθείσης ἡμέρας τῆς 25ης Μαρτίου». (Ἔκδ. ΔΟΛ, Τόμος 1, Βιβλίο 1ο, σελ. 40).
. ————– . Τὸ ἐπιβεβαιώνει καὶ ὁ Θεόδ. Κολοκοτρώνης: «… Εἰς τὰ 20 μὲ ἦλθαν γράμματα ἀπὸ τὸν Ὑψηλάντη διὰ νὰ ἦμαι ἕτοιμος, καθὼς καὶ ὅλοι οἱ ἐδικοί μας. 25 Μαρτίου ἦτον ἡ ἡμέρα τῆς γενικῆς ἐπαναστάσεως…». (Διήγησις Συμβάντων τῆς Ἑλληνικῆς Φυλῆς ἀπὸ τὰ 1770 ἕως τὰ 1836». Ὑπαγόρευσε ὁ Θεόδωρος Κων. Κολοκοτρώνης, Ἀθήνησιν, Τύποις Χ. Νικολαΐδου Φιλαδελφέως, 1846, σελ. 47-48).
Ὁ ἀγωνιστὴς καὶ πολιτικὸς Βασ. Ἀθ. Πετιμεζᾶς (1785-1872) γράφει στὴν «Αὐτοβιογραφία» του, ὅτι ἦταν παρὼν στὴν Ἁγία Λαύρα, τὴν 25η Μαρτίου, κατὰ τὴν ὁρκωμοσία τῶν ἀγωνιστῶν ἀπὸ τὸν Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανό. Ὁ Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανὸς στὰ δικά του «Ἀπομνημονεύματα» (Ἔκδ. 3η, Ἐπιμέλεια Δημ. Γρ. Καμπούρογλου, Τυπογραφεῖο Σπ. Τσαγγάρη, Ἐν Ἀθήναις, 1900) δὲν ἀναφέρει τὴν ἐκ μέρους του ὁρκωμοσία τῶν Ἀγωνιστῶν στὴ Μονὴ τῆς Ἁγίας Λαύρας, στὰ Καλάβρυτα. Αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι δὲν τὴν ἔκανε. Τὰ «Ἀπομνημονεύματα» μοιάζουν περισσότερο σὰν πρόχειρες σημειώσεις τοῦ Γερμανοῦ γιὰ τὰ δύο πρῶτα χρόνια τῆς Ἐπανάστασης. Αὐτὸ τὸ σημειώνει καὶ ὁ Ι. Φιλήμων («Φιλικὴ Ἑταιρεία», σελ. στ-ζ, σήμ. α΄)
. ————– . Ὁ Γερμανὸς γράφει ὅτι στὶς 27 Φεβρουαρίου ἀνέβηκε στὰ Καλάβρυτα, ὅπου πῆγε καὶ «ὁ τῆς Βοστίτσης προεστὼς Ἀνδρέας Λόντος» (Αὐτ. σελ. 26). Διαμένει στὴ Μονὴ τῆς Ἁγίας Λαύρας καὶ τὴν 9η Μαρτίου ἀποφασίζει μὲ τοὺς προεστοὺς νὰ μὴν μετακινηθοῦν ἀπὸ ἐκεῖ, νὰ περιμένουν τὴν ἐξέλιξη τῶν γεγονότων καὶ ἂν οἱ ὀθωμανοὶ «μεταχειρισθοῦν τὰ ὅπλα καὶ τὴ βία ἐναντίον τῶν ὁμογενῶν, τότε ἐξ ἀνάγκης νὰ λάβωσι καὶ αὐτοὶ τὰ ὅπλα καὶ νὰ κινήσωσι καὶ τοὺς λοιποὺς ὁμογενεῖς εἰς ὑπεράσπισιν ἑαυτῶν» (Αὐτ. σελ. 28).
. ————– . Μετὰ ἀπὸ κινήσεις τῶν ὀθωμανῶν, Καλαβρυτινοὶ σκοτώνουν δύο ἀνθρώπους τοῦ Βοεβόδα Ἀρναούτογλου καὶ παίρνουν τὸ βιός του. Συγχρόνως ἄλλοι Καλαβρυτινοὶ φονεύουν δύο σπαχῆδες καὶ ἄλλοι, στὸν Φενεό, γυφτοχαρατζῆδες. Οἱ κινήσεις τῶν Ἑλλήνων φοβίζουν τοὺς Τούρκους καὶ αὐτοὶ κλείνονται σὲ δύο πύργους τῶν Καλαβρύτων (Αὐτ. σελ. 29). Ἐν τῷ μεταξὺ – συνεχίζει τὴ διήγησή του ὁ Π.Π. Γερμανὸς – στὴν Πάτρα καὶ στὶς 21 Μαρτίου οἱ Τοῦρκοι βάζουν τὶς οἰκογένειές τους στὸ Κάστρο, ἐπιτίθενται στὸ σπίτι τοῦ ἀγωνιστῆ Ἰωάν. Παπαδιαμαντόπουλου καὶ βάζουν φωτιὰ σὲ σπίτια Πατρινῶν. Οἱ Πατρινοὶ γράφουν στὸν Γερμανό, ποὺ τὸν βρίσκουν στὰ Νεζερά, νὰ πάρει τοὺς ἄλλους ὁπλαρχηγοὺς καὶ τὰ παλληκάρια τους καὶ νὰ ἔρθει στὴν Πάτρα, πρὸς βοήθειά τους. (Αὐτ. σελ. 30).
. ————– . Ὁ Γερμανὸς γράφει στὰ «Ἀπομνημονεύματά» του: «Τὴν ἐπιοῦσαν ἡμέραν ἐκίνησαν καὶ αὐτοί, ἔχοντες περίπου πεντακοσίους στρατιῶτας καὶ ἐμβῆκαν εἰς τὰς Πάτρας». Ὁ χρόνος γιὰ τὴ συγκέντρωση τῶν ἀγωνιστῶν καὶ οἱ ἀποστάσεις μὲ ὁδοιπορία μέσα ἀπὸ ὀρεινὰ μονοπάτια δὲν δικαιολογοῦν τὴν ἄφιξή τους σὲ 24 ὧρες. Οἱ Φιλήμων, Τρικούπης καὶ Φραντζῆς συμφωνοῦν ὅτι στὶς 25 Μαρτίου ὁ Γερμανὸς ἔστησε Σταυρὸ στὴν πλατεία Ἁγίου Γεωργίου στὴν Πάτρα καὶ «ἔδωκεν εἰς κοινὴν προσκύνησιν τὸ ἱερὸν σύμβολον πρὸς τοὺς ἐξεγερθέντες διὰ τὴν ἐλευθερίαν των Ἕλληνας» (Βλ. καὶ Τ. Ἀθ. Γριτσόπουλου «Ἱστορικὰ Μελετήματα περὶ τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως», Τόμος 2ος, Ἀθῆναι, 2008, σελ. 95). Ἂν ἰσχύει ἡ ἐκτίμηση αὐτή, τότε ἡ ὁρκωμοσία στὴ Μονὴ τῆς Ἁγίας Λαύρας τῶν ἀγωνιστῶν ἔγινε μεταξὺ 17ης καὶ 21ης Μαρτίου 1821, πρὶν δηλαδὴ ὁ Γερμανὸς ἀναχωρήσει γιὰ τὴν Πάτρα. Ἀλλιῶς ἡ ὁρκωμοσία στὴν Πάτρα ἔγινε ἀργότερα.
. ————– . Ἡ Ἐπανάσταση ξεκίνησε στὰ διάφορα μέρη τῆς Ἑλλάδας ἐντὸς τοῦ Μαρτίου, καὶ κοντὰ στὴν 25η. Στὴν Τσακωνιὰ καὶ στὴ Μάνη στὶς 17 Μαρτίου ξεκινᾶ ὁ Ἀγώνας μὲ Δοξολογίες, ἡ Καλαμάτα ἀπελευθερώνεται στὶς 23 καὶ τελεῖται δοξολογία στὸν ἱστορικὸ ναὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, στὶς 27 ὁ Σαλώνων Ἠσαΐας κηρύσσει τὴν Ἐπανάσταση στὴ Ρούμελη μὲ Θεία Λειτουργία καὶ Δοξολογία στὴ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ, στὴν ὁποία παρέστησαν, μεταξὺ ἄλλων, ὁ Ἀθανάσιος Διάκος μὲ παλληκάρια του καὶ ἄλλοι ὁπλαρχηγοί. Ὅμως ΟΛΟΙ οἱ ἀγωνιστές, ὅπου βρέθηκαν, συμμετέσχον στὴ Δοξολογία γιὰ τὴν ἑορτὴ τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καὶ ΟΛΟΙ δέχθηκαν τὰ Καλάβρυτα ὡς κοινὸ τόπο ἔναρξης τῆς Ἐπανάστασης, τὴν 25η Μαρτίου ὡς ἡμερομηνία Της καὶ τὸν Γερμανό, ὡς τὸν Ἀρχιερέα ποὺ τὴν κήρυξε.
. ————– . Τὸ 1835 ὁ τότε Ὑπ. Ἐσωτερικῶν Ἰωάν. Κωλέττης προτείνει στὸν Ὄθωνα τὴν καθιέρωση ὡς ἡμερομηνίας τῆς ἐθνικῆς ἑορτῆς τὴν 25η Μαρτίου. Στὴν πρότασή του ἀναφέρει ὅτι ὁ «ξακουστὸς Γερμανὸς» κήρυξε τὴν Ἐπανάσταση στὴν Ἁγία Λαύρα στὶς 17 Μαρτίου 1821 καὶ ὅτι αὐτὴ γενικεύθηκε στὶς 25 Μαρτίου, γι’ αὐτὸ καὶ θεωρεῖ αὐτὴν τὴν ἡμερομηνία σταθμὸ γιὰ τὴν Ἑλληνικὴ Ἱστορία (Βλ. σχ. Κων. Ἀθ. Διαμαντῆ «Πρότασις καθιερώσεως ἐθνικῶν ἐπετείων καὶ δημοσίων ἀγώνων κατὰ τὸ πρότυπον τῶν ἑορτῶν τῆς ἀρχαιότητος κατὰ τὸ ἔτος 1835», Ἔκδ. «Ἀθηνᾶ», Σύγγρ. Περιοδικὸν τῆς ἐν Ἀθήναις Ἐπιστημονικῆς Ἑταιρείας, Τόμ. 73 – 74).

. ————– . Μὲ τὴν εὐκαιρία τοῦ γάμου τοῦ Ὄθωνα μὲ τὴν Ἀμαλία κόπηκε χάλκινο μετάλλιο, τὸ 1836, ἔργο τοῦ αὐστριακοῦ χαράκτη Κόνραντ Λάνγκε. Σὲ αὐτὸ εἰκονίζεται ὁ Γερμανὸς νὰ κρατᾶ ὑψωμένο λάβαρο σὲ κοντάρι μὲ Σταυρὸ καὶ δύο ἀγωνιστὲς νὰ ὁρκίζονται καὶ γράφεται: «ΘΕΟΣ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΜΟΥ ΚΑΙ ΥΨΩΣΩ ΑΥΤΟΝ – ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ 25 ΜΑΡΤΙΟΥ 1821». Στὴν ἄλλη ὄψη τοῦ μεταλλίου εἰκονίζεται ὁ Γερμανός. Τὸ γραφόμενο εἶναι ἀπὸ τὴν «Ἔξοδο» τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (ιε΄ 2). Τὸ Β.Δ. γιὰ τὸν ἑορτασμὸ «εἰς τὸ διηνεκές» τῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821 τὴν 25η Μαρτίου εἶναι τοῦ 1838. Σημειώνεται ὅτι ΟΛΟΙ οἱ ἀγωνιστές, ποὺ ζοῦσαν τὸ ἔτος αὐτὸ ἀποδέχθηκαν εὐχαρίστως τὴν ἡμερομηνία τῆς Ἐθνικῆς Ἑορτῆς. Μεταξὺ αὐτῶν οἱ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Γιάννης Μακρυγιάννης, Κωνσταντῖνος Κανάρης, Λάζαρος Κουντουριώτης, Ἀνδρέας Ζαΐμης, Ἀνδρέας Λόντος, Μαντὼ Μαυρογένους, Πέτρος Μαυρομιχάλης, Κων. Μπότσαρης, Νικηταρᾶς, Δημ. Πλαπούτας, Ἀναστ. Πολυζωίδης, Γεώργιος Τερτσέτης, Κίτσος Τζαβέλλας, Φωτάκος. Ὁ Ἀλέξανδρος Ὑψηλάντης καὶ ὅλοι τους ὁμόθυμα ἀποφάσισαν τὴν 25η Μαρτίου ὡς ἡμέρα ἐνάρξεως τῆς Ἐπανάστασης, γιατί βίωσαν τὴν ταύτιση Ἑλλήνων καὶ Ὀρθοδοξίας καὶ γιὰ νὰ ὑπενθυμίζουν στοὺς αἰῶνες πὼς ἀγωνίστηκαν πρῶτα ὑπὲρ Πίστεως καὶ μετὰ ὑπὲρ Πατρίδος, ὅπως τὸ 1838 εἶπε πρὸς τοὺς γυμνασιόπαιδες στὴν Πνύκα ὁ Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. 

ΠΗΓΗ:  ΚΛΙΚ