ΕΙΜΑΣΤΕ ΔΑΣΚΑΛΟΙ καὶ ΟΧΙ ΛΟΙΜΩΞΙΟΛΟΓΟΙ [Δ. Νατσιός] (Πολὺ ἐπιπόλαιο εἶναι νὰ χαρακτηρίζονται ὅσοι φοροῦν τὴν μάσκα, ὡς προσκυνημένοι ἢ ἄπιστοι ἢ δειλοί. Δὲν ἔχει ἡ πατρίδα τὴν πολυτέλεια τούτη τὴν ἐποχὴ γιὰ διχασμούς.)
Εἴμαστε δάσκαλοι καὶ ὄχι λοιμωξιολόγοι
Δημήτρης Νατσιὸς
δάσκαλος-Κιλκὶς
. «Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε, ψυχές!!… Θέμελα βάλε τώρα πιὸ βαθιά, ὁ πόλεμος νὰ μὴν μπορεῖ νὰ τὰ γκρεμίσει», μᾶς κανοναρχεῖ ὁ ἀθάνατος Κωστὴς Παλαμᾶς, στὸ ἀφιερωμένο «στὸν δάσκαλο» ποίημά του. Σμίλη κρατᾶ ὁ δάσκαλος, τὴν σμίλη τοῦ λόγου καὶ τῆς διδασκαλίας, καὶ λαξεύει καὶ «ζωγραφίζει» στὶς ἄπλαστες ψυχὲς τῶν μαθητῶν του, τὰ τιμαλφῆ, τὴν ἀνοξείδωτη προίκα τῶν προγόνων. Καὶ τί ψυχές!! Τὴν εὐωδία τοῦ παραδείσου…
. Ἔχω πάντοτε κατὰ νοῦ ὅτι στεκόμαστε ἐνώπιον καὶ διδάσκουμε ἀνθρώπους ποὺ εἶναι πολὺ καλύτεροι ἀπὸ ἐμᾶς. Νὰ μὴν λησμονοῦμε ὅτι, πρὶν ἀκόμη ἡ Παιδαγωγικὴ ἀνακαλύψει ὅτι ὡριμότητα σημαίνει διάσωση στοιχείων τῆς παιδικότητας καὶ ὄχι ὑπέρβασή της, ὁ Χριστὸς προέβαλε «τὸ παιδίον» ὡς πρότυπο ὕπαρξης ἀνοικτῆς στὸν Θεό. «Ἄφετε τὰ παιδία ἐλθεῖν πρός με καὶ μὴ κωλύετε αὐτά, τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν». (Ματθ. ιθ´15).
. Ἁγιασμὸς τὶς προάλλες στὰ σχολεῖα. Ζήσαμε πράγματα πρωτόγνωρα. Πρώτη φορὰ δὲν ἀντηχοῦσαν στὸν αὔλειο χῶρο φωνές, γέλια, ἀγκαλιές, καλωσορίσματα καὶ παιχνίδι. Ἄκρα τοῦ τάφου σιωπή… Γονεῖς ἀγχωμένοι, ἀρκετοὶ κατηφεῖς καὶ σκυθρωποί, παιδιὰ μασκοφοροῦντα, μὲ ζωγραφισμένη στὰ μάτια τους τὴν ἀπορία καὶ τὸν φόβο, δάσκαλοι ἀγωνιῶντες γιὰ τὴν πιστὴ τήρηση καὶ ἐφαρμογὴ τῶν μέτρων. Τίποτε δὲν θύμιζε πρώτη ἡμέρα τοῦ σχολικοῦ ἔτους.
. Καὶ τὰ μηνύματα τῶν διευθυντῶν καὶ ὅσων «ἐπισήμων» χαιρέτησαν τὴν ἔναρξη τῆς σχολικῆς χρονιᾶς καὶ αὐτὰ ἐναρμονισμένα μὲ τὸ περιρρέον κλίμα. Δὲν ἀκούστηκαν λόγοι γιὰ τὴν ἀξία τῆς Παιδείας, γιὰ τὸ πανηγύρι τῆς μάθησης, γιὰ τὸ φῶς τῶν ἑλληνικῶν γραμμάτων. Νὰ ἀκούσουν οἱ νεήλυδες, οἱ νιόφερτοι μαθητές, τὰ πρωτάκια, ὅτι ἦλθαν στὸ «παλάτι» τῆς κοινωνίας.
. «Ὑπομονή, χτίζε, σοφέ, τῆς κοινωνίας τὸ παλάτι». Εἶναι ὁ τελευταῖος στίχος τοῦ προαναφερόμενου ποιήματος τοῦ Παλαμᾶ. Διαβάζουμε καὶ στὰ ὡραῖα κολοκοτρωναίικα ἐπεισόδια κάτι ἀνάλογο: Ὁ Γέρος τοῦ Μοριᾶ μία μέρα στὸ σπίτι του, στὴν Ἀθήνα, σεργιάνιζε στὴν κάμαρά του, ἐνῶ τὸ παιδί του ὁ Κολίνος, διάβαζε καὶ ἔγραφε. Σταμάτησε μονομιᾶς καὶ τὸν ρωτάει:
-«Κολίνε, ποιό νομίζεις πὼς εἶναι τὸ ἐθνικὸ σπίτι τῆς Ἑλλάδος;».
Ὁ Κολίνος τοῦ ἀποκρίθηκε ἀμέσως:
-«Τὸ παλάτι τοῦ βασιλέως».
-«Τὸ παλάτι τοῦ βασιλιᾶ; Ὄχι» τοῦ εἶπε. «Τὸ πανεπιστήμιο εἶναι τὸ παλάτι τῆς Ἑλλάδας». Ὁ γενναῖος στρατηγός, ἡ ἄγρυπνη συνείδηση τοῦ ἔθνους, χάρη στὴν χρηστότητα τοῦ χαρακτήρα του, στὴν ὑψηλῆς στάθμης φιλοπατρία καὶ φιλογένειά του, στὴν γρανιτένια πίστη του γιὰ τὸ μέλλον τοῦ ἔθνους, γνώριζε ὅτι αὐτὸ θὰ καρποφορήσει μέσῳ τῆς ἑλληνικῆς παιδείας. «Νὰ σκλαβωθεῖτε εἰς τὰ γράμματά σας», θὰ πεῖ στὸν περίφημο λόγο του στὴν Πνύκα. Ἀλλὰ σὲ ποιά γράμματα; Ὄχι βέβαια στὰ τωρινὰ τῆς ὑποταγῆς καὶ τῆς ἀγραμματοσύνης, ἀλλὰ «στὰ γράμματα ποὺ διαβάζουνε οἱ ἀγράμματοι κι ἁγιάζουνε». Τὰ γράμματα τοῦ Εὐαγγελίου, τὰ γράμματα τοῦ Ὁμήρου.
. Δὲν ἀκούστηκαν τέτοια μηνύματα φέτος. Πίσω ἀπὸ κρυμμένα πρόσωπα ἐπαναλήφθηκαν οἱ ὁδηγίες τῶν γιατρῶν. Καὶ καλὸ εἶναι νὰ μὴν ξεχνᾶμε, ἐμεῖς οἱ δάσκαλοι, ὅτι ἡ ἀποστολή μας εἶναι ἡ παιδεία, ἡ διδασκαλία καὶ ἡ ἀγωγή. Δὲν εἴμαστε λοιμοξιωλόγοι, ἀλλὰ δάσκαλοι. Αὐτὸ ἂς τὸ προσέξουν κάποιοι ποὺ ὑπερβάλλουν καὶ ὑποδύονται τὸν «εἰδικὸ» ἐντὸς τῆς σχολικῆς αἴθουσας. Σεβόμαστε τὶς ἐντολὲς τῶν γιατρῶν, νυχθημερὸν ἐξ ἄλλου τὶς ἀκοῦν τὰ παιδιὰ στὸ σπίτι μέσῳ τῆς τηλεόρασης καὶ τοῦ Εὐαγγελάτου, δὲν χρειάζεται νὰ στήνουμε καθημερινῶς στὴν αἴθουσα συνέντευξη τύπου καὶ νὰ κουνᾶμε ἀπειλητικὰ τὸ δάχτυλο στὰ παιδιά. «Ἔκτεινον τὴν τῆς ἀγάπης σαγήνην, ἵνα μὴ τὸ χωλὸν ἐκτραπῇ, ἰαθῇ δὲ μᾶλλον», νὰ ἁπλώνεις τὸ δίχτυ τῆς ἀγάπης, λέει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος στὶς πολύτιμες συμβουλές του πρὸς τὸν δάσκαλο, γιὰ νὰ θεραπεύεις, ὅσα παιδιὰ εἶναι πτοημένα καὶ φοβισμένα. Ἀκοῦμε πολλὰ γιὰ ζῆλο, ὑπὲρ τῶν μέτρων, οὐ κατ᾽ἐπίγνωσιν, ἀπὸ εὐάριθμους δασκάλους καὶ καθηγητές, μὲ ἐντελῶς ἀπρεπῆ, καὶ ἀγενῆ τρόπο, πράγμα ἀπαράδεκτο καὶ ἐπιβλαβὲς γιὰ ὅλους. Ἡ διδασκαλία στηρίζεται στὸ «φιλεῖν» τοὺς μαθητὲς καὶ «φιλεῖσθαι» ὑπὸ αὐτῶν. («Οὐδὲν οὕτω πρὸς διδασκαλίαν ἐπαγωγὸν ὡς τὸ φιλεῖν καὶ φιλεῖσθαι», προσθέτει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος). Ἂν αὐτὸ χαθεῖ, ματαιοπονεῖ ὁ δάσκαλος καὶ εἶναι ἤδη ἀποτυχημένος.
. Ἂς εἴμαστε εἰλικρινεῖς. Πρώτη φορὰ ἐφαρμόζεται ἡ μασκοφορία σὲ σχολικὴ αἴθουσα. Δὲν ὑπάρχει προηγούμενο. Γιὰ ὅλους εἶναι πολὺ δύσκολο.
. Νὰ κλείσω παραπέμποντας στὸν Ἀλέξανδρο Παπαδιαμάντη, ὑπακούοντας καὶ στὴν προτροπὴ τοῦ Ἐλύτη, «νὰ μνημονεύουμε Ἀλ. Παπαδιαμάντη, ὅταν θολώνει ὁ νοῦς καὶ μᾶς βρίσκει τὸ κακό». Στὸ διήγημά του «Βαρδιάνος στὰ Σπόρκα», περιγράφει τὶς συνέπειες μίας ἐπιδημίας χολέρας, ποὺ ἐνέσκηψε στὴν ἐποχή του. Διαβάζω: «Κακὴ ὑποψία, δυσπιστία καὶ ἰδιοτέλεια, χωροῦσα μέχρι ἀπανθρωπίας, ἐβασίλευε πανταχοῦ. Ὅλα ταῦτα ἦσαν εἰς τὸ βάθος, καὶ ὁ φόβος τῆς χολέρας ἦτο εἰς τὴν ἐπιφάνειαν. Θὰ ἔλεγε τίς, ὅτι ἡ χολέρα ἦτο μόνον πρόφασις, καὶ ὅτι ἡ ἐκμετάλλευσις τῶν ἀνθρώπων ἦτο ἡ ἀλήθεια. Τὸ δαιμόνιον τοῦ φόβου εἶχεν εὕρει ἑπτὰ ἄλλα δαιμόνια πονηρότερα ἑαυτοῦ καὶ εἶχε λάβει κατοχὴν ἐπὶ τοῦ πνεύματος τῶν ἀνθρώπων». (ἐκδ. Γιοβάννης, τόμ. 3, σελ.159).
. Μὲ τὴν ἐπιδημία ξεβράστηκαν τὰ τέρατα ποὺ ἐμφώλευαν στὶς ψυχὲς πολλῶν. Κοινωνικὸς κανιβαλισμός. Τὸ Πάσχα κάποιοι κατέδιδαν ἱερεῖς ποὺ κοινωνοῦσαν κόσμο. Θὰ καταντήσουμε νὰ βλέπουμε βιαιοπραγίες σὲ ὅσους δὲν φοροῦν μάσκα. (Ὅπως καὶ ἀντιθέτως πολὺ ἐπιπόλαιο εἶναι νὰ χαρακτηρίζονται ὅσοι φοροῦν τὴν μάσκα, ὡς προσκυνημένοι ἢ ἄπιστοι ἢ δειλοί. Δὲν ἔχει ἡ πατρίδα τὴν πολυτέλεια τούτη τὴν ἐποχὴ γιὰ διχασμούς. Νὰ ὑπενθυμίσω τὴν παροιμία “ρωμαίικος καβγάς, τούρκικος χαλβάς”, καὶ ὁ νοῶν νοείτω). Καὶ δὲν τὸ κάνουν, ὅσοι ἀναζητοῦν καὶ καταγγέλλουν “παραβάτες”, ἀπὸ φόβο μόνον. Ὄχι. Ἡ ἀπάντηση βρίσκεται στὴν τελευταία φράση τοῦ Παπαδιαμάντη.
. Ἀναδεικνύει καὶ φιλοτεχνεῖ ὅμως ὁ μεγάλος Σκιαθίτης κάποιες ψυχὲς πού, ἐν μέσῳ τῆς ἀπανθρωπίας καὶ τοῦ ἐγωκεντρισμοῦ, μοσκοβολοῦσαν σὰν τὸ Τίμιο Ξύλο, σὰν τὴν θεία Σκεύω τὴν Σαβουροκόφα, ποὺ ὑφίστατο λόγῳ τῆς θωριᾶς της «τοὺς γογγυσμοὺς καὶ τοὺς χλευασμοὺς ὅλων», ἀλλὰ τοὺς ἔφερε ἐν ὑπομονῇ καὶ δὲν ἔπαυε νὰ νουθετεῖ τὸ καλό, γιατί ἦταν ἄξια τοῦ πρώτου τῶν μακαρισμῶν τοῦ Κυρίου καὶ γονατιστὴ μπροστὰ στὰ εἰκονίσματα τῆς Παναγίας, ἐπροσεύχετο γιὰ ὅλους. Ποτὲ δὲν θὰ παύσουν νὰ εὐδοκιμοῦν ἐν μέσῳ δυσωδίας, τὰ μυρίπνοα ἄνθη τῆς ἁγιότητας…
ΠΗΓΗ: ΚΛΙΚ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου