Όσιος Παχώμιος Της Χίου : Ο Φονιάς Που Έγινε Άγιος

14 Οκτωβρίου εορτάζει ο Όσιος Παχώμιος της Χίου, ο γέροντας που γαλούχησε και ανέδειξε εκατοντάδες χριστιανούς, Κληρικούς, λαϊκούς,  ακόμη  και  Αγίους, όπως  ο  Άγιος Νεκτάριος,  Επίσκοπος  Πενταπόλεως, ο  Άγιος  Άνθιμος, Ιδρυτής  και  κτήτορας  της  Ιεράς  Μονής  Παναγίας  ΄΄Βοηθείας΄΄ της  Χίου και το όνομά του συνδέθηκε στενά με

την άνθιση και ανάπτυξη του  Μοναχισμού το νησί της Χίου.

Ό Όσιος Παχώμιος γεννήθηκε στο χωριό Έλαια της Χίου το έτος 1840 και έφερε το κοσμικό όνομα Παναγιώτης Αρελιάς. Ή ιστορική περίοδος, κατά την οποίαν ό Παναγιώτης ατενίζει το φως του ήλιου βρίσκει τη γενέτειρα του τουρκοκρατούμενη και τρομοκρατημένη με πολύ νωπό τον απόηχο της μεγάλης Σφαγής του 1822. Ή δυστυχία, ή ένδεια ή ερήμωση συντροφεύουν τους κατοίκους του, οι όποιοι με κάθε τρόπο αγωνίζονται να απαλείψουν τις πληγές τους. Πολλοί από αυτούς αναγκάζονται για αναζήτηση καλύτερης τύχης να καταφύγουν στη Κωνσταντινούπολη, που ήταν τότε κέντρο εμπορίου.

Γεμάτος όνειρα και οράματα για το μέλλον ο νεαρός Παναγιώτης έρχεται στη Βασιλεύουσα. Ή κράτηση του όμως στις φυλακές της Πόλης μετά το ανόσιο έγκλημα του να δολοφονήσει τον Τούρκο αντίπαλο του, μολονότι βρισκόταν σε άμυνα και ή απόφαση της θανατικής του ποινής από το «κριτήριο», αλλάζουν ριζικά τη ζωή του.

Κατά τις ατελείωτες ώρες της απελπισίας του μέσα στη φυλακή και με την ψυχή φορτισμένη από τύψεις και ενοχές και τρόμο για το σύντομο και απροσδόκητο τέλος του με καταρρακωμένα όλα τα νεανικά του σχέδια, παρηγοριά και ανακούφιση και καταφύγιο βρίσκει στο απάνεμο λιμάνι της Πίστης. Την προστασία της Κυρίας Θεοτόκου επικαλείται μέσα από τις γεμάτες ικεσία δακρύβρεχτες προσευχές του και υπόσχεται στη Μητέρα των Θλιμμένων Παναγία να αφιερώσει, εάν διαφύγει τή θανατική του ποινή του εαυτού του ολόκληρου στη διακονία του Θεού με την ελπίδα ότι θα εξιλεωθεί από το κρίμα του.

Ορατή είναι ή Χάρη του Θεού, που τον προστατεύει κατά την απόδραση του από τις φυλακές. Και τον συνοδεύει αδιάκοπα και στο νέο κίνδυνο, που συναντά, μέχρις ότου γνωρίσει σε όραμα, αλλά και εν εγρηγόρσει, τη Βουλή του Κυρίου από τα χείλη δύο Ιερέων, που συνομιλούν μεταξύ τους και λέγουν ότι ή σωτηρία του νέου τούτου είναι τα Ιεροσόλυμα.

Στο καράβι, που τον μεταφέρει στους Αγιασμένους από τον Κύριο Τόπους, άλλης μορφής κίνδυνοι, αόρατοι τούτη τη φορά βάλλουν ανελέητα με τα προκλητικά βέλη της κοσμικότητας κατά της ταλανισμένης ψυχής του. Παρά τούτη, όμως, ό ίδιος παραμένει σταθερός κι ακλόνητος στην υπόσχεση του στη Θεομήτορα. Και δεν ορρωδεί μπροστά σε κανένα δέλεαρ, ούτε στα άφθονα υλικά αγαθά, που του προσφέρονται ούτε στην ξεχωριστή ομορφιά μιας νέας.

Ό σπόρος της αγάπης του προς τον Θεό, ό σπόρος της Πίστεως του προς τον Ιησού Χριστό, που οι ευσεβείς γονείς του εμφύτευσαν στην εύπλαστη παιδική ψυχή του με τη διδασκαλία και το παράδειγμα τους φαίνεται πυρίφλεκτη προσευχή προς τον Ουράνιο Πατέρα, Τον Όποιον ασταμάτητα επικαλείται, για να συγχωρήσει το ανόμημά του.

Και τώρα το Ιερό του προσκύνημα στα αγιασμένα χώματα, όπου ό Κύριος βάδισε, τον οδηγεί αλάθητα στην αγκαλιά του Θεού. Ή μοναχική πολιτεία, που κατά την παραμονή του στη φημισμένη για την αυστηρότητα, τη σκληρή άσκηση και την οσιακή πολιτεία Μονή του Αγίου Σάββα της Ιουδαίας γένεται, με ασκητές, οι όποιοι αναδείχθηκαν Φωστήρες της Ορθοδοξίας και κατακλύζουν με τη Χάρη του Θεού τα Ουράνια Σκηνώματα, τον σαγηνεύει και πυρπολεί την ψυχή του.

Έτσι εγκαταλείπει αμετάκλητα τα εγκόσμια, αποτάσσεται πλήρως τον παλαιόν εαυτόν του, ενδύεται τον Χιτώνα της αρετής κι αναδύεται με ζήλο στην κατάκτηση των Ουρανίων. Μοναχός κείρεται σε ηλικία είκοσι δύο ετών στη Μονή του Άγιου Σάββα και παίρνει το όνομα του μεγάλου ασκητού της ερήμου Παχωμίου.

Με τή Θεϊκή Χάρη, που επιδέχεται αποδέχεται και την απαρέγκλιτη τήρηση των μοναχικών υποσχέσεων, την παρθενία, την ακτημοσύνη , την υπακοή και τόσους άλλους αυστηρούς και δυσβάστακτους κανόνες.

Κοντά στο Ιησού προστρέχει με δική του προσωπική επιλογή και θέρμη, γιατί ακράδαντα πιστεύει στην πνευματική καλλιέργεια, που τη θεωρεί σαν την κολυμβήθρα του Σιλωάμ για την ανθρώπινη ψυχή μέσα στον απέραντο, τον ανεξερεύνητο κάμπο της καρδιάς του ανθρώπου. Προς τον πιο μεγάλο, τον πιο υπέροχο γεωργό του κόσμου στρέφεται ή ταλαίπωρη ψυχή του, τον Μονογενή Υιό. Σε Εκείνον, που στάλθηκε από τον Ουρανό και ακάματος στρατοκόπος, καλπάζει περίτρανα στους αιώνες και κτυπά πόρτες κλειστές• και βροντά στις σκληρές καρδιές των ανθρώπων μηνύματα, για να τους σώσει, να τους δείξει το δρόμο της Αλήθειας και της πραγματικής Ζωής .Επιλέγει απαρασάλευτα να περιπατήσει μαζί με τον γλυκύ Ναζωραίο, μακριά από κακότητες και μοχθηρίες και να τον κάνει φίλο του Ακριβό και αδελφό Αγαπημένο.

Το άγχος, το μένος και το μαρτύριο της ένοχης συνείδησης του και ό ανένδοτος αγώνας για τη λυτρωτική κάθαρση της καρδιάς του, για την πνευματική πρόοδο και προκοπή του, για την ένωση με τον Θεό, για τη θέωσή του, την aδελφωσύνη με το συνάνθρωπο, άφοϋ δεν τήρησε την έκτη εντολή «ου φονεύσεις», γλυκαίνει ή ειλικρινής του μετάνοια, ή αδιάλειπτη προσευχή, ή αυστηρή νηστεία, οι αμέτρητες γονυκλισίες και ή εντρύφηση του στην Πατερική σοφία, που τώρα ανακαλύπτει. Καίτοι λίγες μόνο γραμματικές γνώσεις διαθέτει με τη Χάρη του Θεού τα μάτια της ψυχής του ανοίγονται και με τη συνεχή μελέτη οι γνώσεις του πλουτίζονται.

Τώρα κατανοεί τα ρήματα του Ευαγγελίου, τα Ιερά κείμενα, τους ύμνους, τους ψαλμούς. Ή Πρόνοια του Θεού-Πατέρα και ή Μητέρα του Θεανθρώπου τον προστάτεψαν, για να ζήσει ώστε να γνωρίσει τή Θεϊκή σοφία, να προκόψει σε αύτη και να σωθεί. Και συνάζει συνεχώς σοφία, γιατί επιπροσθέτως επιθυμεί να επιστρέψει με τις αποθηκευμένες μέσα του γνώσεις κι εμπειρίες στο νησί του, τη Χίο, να εργασθεί σε αυτό για τη δόξα του Κυρίου, να μεταλαμπαδεύσει γνώσεις, να προσφέρει το περίσσευμα της αγάπης του στον αναξιοπαθούντα συνάνθρωπο, στον ταλαίπωρο χριστιανό της τουρκοκρατούμενης περιοχής του, στον σκλαβωμένο συμπατριώτη του. Μαχητής ακατάβλητος στον αόρατο πόλεμο κατά του κάκου αναδεικνύεται και σθεναρός υποστηρικτής του Ορθοδόξου μοναχισμού. Μετά την επιστροφή του στη μαρτυρική γενέτειρα του το 1865 αποδίδεται στον ακαταμάχητο αγώνα αναβίωσης της παλαιάς πνευματικής κυψέλης στον μελισσώνα του Ευαγγελίου, της Νέας Μονής, που μετά τη Σφαγή του 1822 βρισκόταν σε παρακμή.

Ή αποτυχία του, όμως, αυτή λόγω κακής συνεργασίας δεν τον πτοεί, αντίθετα τον προσανατολίζει σε καινούργια έπαλξη Το Σπήλαιο τον Αγίων Πατέρων του Προβατείου Όρους της Χίου τον αναμένει, για να το διευρύνει και να το ανακαινίσει, να κτίσει δεύτερο Καθολικό, να προσθέσει κι άλλα κελιά και βοηθητικούς χώρους. Και κατορθώνει μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα να προσελκύσει σημαντικό αριθμό μοναχών κοντά του και να ιδρύσει ένα ονομαστό μοναστικό κέντρο, την Ιερά Σκήτη των Αγίων Πατέρων, όπου ανθεί ό μοναχισμός και κάθε κατατρεγμένος βρίσκει εδώ Ύδωρ Ζωής• κι ακόμη κι ένα εκλεκτό επιτελείο αγιογράφων με τη χαρακτηριστική Ιωασαφιτική του Άγιου Όρους τεχνοτροπία, για να υμνείται ό Κύριος.

Το απόθεμα της μεγάλης του καρδιάς, της σφυρηλατημένης, από πύρινες προσευχές, εξαντλητική νηστεία κι απέραντη αγάπη προς τον Θεόν και τον πλησίον, απλώνει και στην περιοχή Φραγκοβρύνι της πρωτεύουσας της νήσου με την ίδρυση γυναικείας Μονής, τον ιερό Παρθενώνα των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης, που αναδεικνύεται φάρος τηλαυγής και κοινόβιο πρότυπο ισάγγελης ζωής, το οποίο και στις ήμερες μας καταυγάζει το πνευματικό στερέωμα της Χίου.

Επίγεια οσιακή μορφή ό Γέροντας Παχώμιος, γαλουχεί και ποδηγετεί με τη ν πνευματική του ακτινοβολία, μέγιστους κατόπιν αναδειχθέντες Αγίους της Εκκλησίας μας και πρώτα τον Άγιο του εικοστού αιώνα, τον Άγιο Νεκτάριο, του οποίου οι γονείς κατήγοντο από το χωρίο Λιθί της Χίου. Ό νεαρός Αναστάσιος Κεφάλας κατά τη διάρκεια της επταετούς θητείας του ως δημοδιδάσκαλος στο χωριό των γονέων του, πολύ τακτικά ανεβαίνει στην Ί. Σκήτη των Αγίων Πατέρων, για να δεχθεί τη σοφία του σεβαστού Γέροντα Παχωμίου και με την προτροπή και βοήθεια του κείρεται μοναχός στη Νέα Μονή.

Διὰ συνδροµῆς τοῦ Ὁσίου Παχωµίου καὶ δι’ ἐξόδοις τοῦ Ἰωάννη Χωρέµη ὁ Ἅγιος Νεκτάριος ἐσπούδασε τὴ Θεολογία. Ὁ δὲἍγιος Νεκτάριος, ὁ ὁποῖος τηροῦσε συχνὴ ἀλληλογραφία µὲ τὸν Ὅσιο γιὰ πνευµατικὰ θέµατα, ἐνήργησε τὰ δέοντα, ὥστε λίγο πρὶν τὴν τελευτὴ τοῦ Ὁσίου νὰ νοσηλευθεῖ στὸν «Εὐαγγελισµόν».

Άγιος Νεκτάριος, Επίσκοπος Πενταπόλεως

Ὁ Παχώµιος, βαθύτατα εὐσεβής, ἐλεήµων καὶἀφιλοχρήµατος, ὅλες τὶς εἰσπράξεις τῆς Σκήτεως τὶς διέθεσε ὄχι µόνο πρὸς πλήρη κάλυψιν τῶν ἀναγκῶν τῶν µοναχῶν καὶ τῶν µοναζουσῶν τοῦ Παρθενῶνος, σὲ τροφή, ἔνδυση καὶ στέγασιν, ἀλλὰ διὰ συνδροµῆς του ἐκτίσθη µεγαλόπρεπος ναὸς στὴγενέτειρά του καὶ ἐπισκευάσθηκε ὁ κατακρηµνησθεὶς τροῦλος τῆς Νέας Μονῆς.

Οἱ προσφορές του στὴ Χίο εἶναι πολλές. Ὁ Γέροντας συµβουλεύει, παροτρύνει, καθοδηγεῖ, παραινεῖ τοὺς πιστοὺς ποὺσυρρέουν στὴ Σκήτη, διδάσκει λόγῳ καὶ ἔργῳ, µεσολαβεῖ στὶς τοπικὲς ἀρχὲς γιὰ τὰ καθηµερινὰ θέµατά τους. Ἡ Σκήτη καθίσταται πόλος ἕλξεως, ἀνεγείρονται νέα κτήρια, µοναχοὶ συγκεντρώνονται ἀπὸ ὅλες τὶς γωνιὲς τῆς Ἑλλάδος. Εἶχε εἰσχωρήσει εὐεργετικὰ στὴ χιακὴ κοινωνία ἡ προσωπικότητα τοῦ ἀοιδίµου Γέροντα.

Γιὰ τὴν ἀλήθεια τοῦ Εὐαγγελίου ἦλθε σὲ σύγκρουσιν µὲ αἱρετικοὺς καὶ ἔγραψε ἐναντίον τους τὴν «Ὑπεράσπισιν τῆς ἀλήθειας καὶ νίκην κατὰ τοῦ διαβόλου», ὅπου ἀναιρεῖ τὰ φληναφήµατα τῶν αἱρετικῶν. Τὸ αὐτὸ ἔπραξε ὡς πρώιµος ἀντιοικουµενιστὴς κατὰ τῶν αἱρετικῶν διδασκαλιῶν τοῦ καθηγητοῦ Δ. Μικρούδη, τὸν ὁποῖον ἐκάλεσε σὲ δηµόσιο διάλογο, ἀλλὰ ἐκεῖνος δὲν προσῆλθε.

Οἱ µοναχοὶ διηγοῦνται ἀπὸ τοὺς παλαιοτέρους ὅτι εἶχε τὸ χάρισµα τῶν δακρύων καὶ τῆς προοράσεως. Γενικῶς, ὁ σεπτὸς πατὴρ καὶ Γέροντας Παχώµιος ὑπῆρξε µία ἔντονη µοναχικὴ καὶ θρησκευτικὴ προσωπικότης τοῦ τέλους τοῦ 19ου αἰῶνος καὶ τῶν ἀρχῶν τοῦ 20ου, µὲ ὑψηλὸ κῦρος καὶ βαθειὰ ἐπιρροὴ στὴν πνευµατικότητα τῶν µαζῶν τοῦ Χιακοὺ λαοῦ.

Πνευματικός πατέρας και ποδηγέτης και καθοδηγητής χρημάτισε ακόμη και στον τελευταίο ‘Άγιο της νήσου τον Άγιο Άνθιμο της Χίου, που υπηρέτησε επί μία εικοσαετία σχεδόν, ως εφημέριος στο Λεπροκομείο Χίου και ίδρυσε τον Ιερό Παρθενώνα της Παναγίας της Βοηθείας για τις κατατρεγμένες από τους μικρασιατικούς διωγμούς μοναχές και κοπέλες της απέναντι ακτής της Μ. Ασίας.

Με τη φλόγα της μεγάλης του καρδιάς ό Γέροντας Παχώμιος δεν παραμέλησε ποτέ αυτή τη μελέτη των Ιερών βιβλίων. Για να διευρύνει τις γνώσεις και των μοναχών ίδρυσε θαυμάσια στη Σκήτη βιβλιοθήκη και τόλμησε, παρά τις πενιχρές του γραμματικές γνώσεις να συγγράψει το ψυχωφελές βιβλίο «Υπεράσπισης της Αληθείας», στο οποίο υπενθυμίζει τα θανάσιμα αμαρτήματα κι ευαγγελίζεται τη σωτηρία των ψυχών.

Ή εκδημία του προς τον Ουράνιο Πατέρα, στον οποίο με τόση ζέση αφοσιώθηκε και πολύ αγάπησε, χρονολογείται το έτος 1905 στις 14 Οκτωβρίου. Το πέρασμα του από τη γη άφησε τη σφραγίδα του φιλάγαθου, του φιλοδίκαιου, του φιλομοναχικού, του αγνού, του ταπεινού, του φιλάνθρωπου, εκείνου, που περίτρανα απέδειξε στον κλιματισμένο άνθρωπο ότι και το πιο φοβερό αμάρτημα μπορεί ό Εύσπλαχνος Θεός να συγχωρήσει, αρκεί να υπάρξει ειλικρινής μετάνοια.

Ό Κύριος της Δόξης τον εδέχθη με αγάπη στους Κόλπους του Αβραάμ και τον συναρίθμησε στη Χορεία των Όσιων.

Για  την  μνήμη  του  Γέροντος  Παχωμίου  έχει  εκδοθεί  (ήδη  από  το  έτος  2007)  ένα ψυχωφελές  εγχειρίδιο  του  Καθηγητή  Φιλολογίας  κ.  Αντωνίου  Χαροκόπου  υπό  τον  τίτλο  <<Ο ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΣ – ΤΟ  ΜΕΓΑΛΕΙΩΔΕΣ  ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΎ  ΒΙΟΥ – ΜΙΑ  ΣΥΝΤΟΜΗ  ΑΝΑΦΟΡΑ – ΕΠΙ  ΤΗ  ΕΠΕΤΕΙΩ  ΤΗΣ  ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ  ΤΟΥ  ΟΣΙΟΥ  ΠΑΧΩΜΙΟΥ>>   το  οποίο  διανέμεται  δωρεάν  στους  πιστούς  και  από  το  οποίο  αντλούμε τα  παρακάτω  περί  του  Γέροντος (σελ. 6-7) : <<…Τη  ζωή  της  απολύτου  απονεκρώσεως  των  ποικιλωνύμων  επιθυμιών  και  παθών και της  πλήρους υποταγής των του  κόσμου  εβίωσε  ο  σημερινός τιμώμενος  Όσιος Παχώμιος.  Το  ιστορικό  σπήλαιο,  οι  ναοί της  Σκήτης,  οι  πλαγιές,  οι  βράχοι  και  τα  δένδρα του  Προβατείου  Όρους  μαρτυρούν  αψευδώς  περί  της  αληθείας  αυτής.  Διήλθε τη  ζωή  του  στη  Σκήτη  σκληρώς  αγωνιζόμενος  κατά  του  ΄΄παλαιού΄΄  ανθρώπου.

Με  την  παροιμιώδη  αυστηρότητα,  η  οποία  τον  διέκρινε,  νικηφόρος  αγωνίσθηκε  κατά  των  παθών  και  κατά  του ΄΄δολίου  πολεμήτορος΄΄,  ήθλησε  με  τις  ολονύκτιες  (και  ημερήσιες)  προσευχές  και  γονυκλισίες  και  εξαντλητικές  νηστείες  καταφλέγοντας  τις  γήινες  επιθυμίες  και  απονεκρώνοντας  το  εγκόσμιο  φρόνημα,  ευαρέστησε  τον  Κύριο  με  το  μαρτύριο  της συνειδήσεως  και  των  δακρύων.  Τέλος,  κατέλιπε  πνευματικά  αναστήματα  μεγάλων  αρετών  και  αγιότητος,  όπως  ο  Επίσκοπος  Ιωακείμ  Φορόπουλος  και  οι  Άγιοι  Νεκτάριος  και  Άνθιμος της  Χίου.

Με  τους  πολυετείς  και  σκληρούς  πνευματικούς  του  αγώνας  ανεδείχθη  πολύαθλος  και πολυνίκης  αθλητής,  κυριαρχούσα  μορφή  του  Χιακού  Μοναχισμού  τον  ΙΘ΄ αιώνα,  αγαπητός  και  σεβαστός  από  όλους  και  με  τις  πολλές  και  ποικίλες  προσφορές  του  στον  μοναχισμό  της  Χίου  και  εκτός  αυτής,  στη  Χιακή  Εκκλησία,  στους πιστούς  και στην  κοινωνία.

Σημειώνομεν  ακόμη  ότι  ο  Όσιος  επανέφερε  τον  παραδοσιακό  κοινοβιακό  τρόπο  οργανώσεως  των  Μονών  στη  Χίο.

Τον  αυστηρό  του  Κανονισμό,  τον  οποίο  επέβαλε  και  εφήρμοσε  στη  Σκήτη (των  Αγίων  Πατέρων)  και  στον  Ιερόν  Παρθενώνα  των  Αγίων  Κωνσταντίνου  και  Ελένης,  τις  γενικές  αρχές  και  το  κοινοβιακό  σύστημα  εφαρμόζουν  μέχρι  σήμερα  πιστώς  τα  πνευματικά  του  τέκνα  και  στη  Σκήτη  και  στον  Ιερόν  Παρθενώνα…>>.

Ἡ αγιοκατάταξη τοῦ Ὁσίου Παχωμίου έγινε στις 27 Οκτωβρίου 2014

Ὅσιε τοῦ Θεοῦ Παχώµιε, πρέσβευε ὑπὲρ ἡµῶν!

 orthopraxiaa.blogspot.gr

ΠΗΓΗ:    ΚΛΙΚ