Διαφωνία ἤ ἀποτείχισις;

ἀρχ/του Δανιήλ Ἀεράκη

Διαφωνίες ὑπάρχουν. Ἀλλ’ ἡ ἀγάπη καί ἡ κοινωνία στό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, στήν Ἐκκλησία, διατηροῦνται πάσῃ θυσίᾳ. Ἔχουμε δικαίωμα νά διαφωνοῦμε μέ ἐνέργειες ποιμένων τῆς Ἐκκλησίας; Ἀσφαλῶς! Ἀλλά κάτι τέτοιο δέν σημαίνει ὕβρεις κατά τῶν ποιμένων. Ἔχουμε δικαίωμα νά διαμαρτυρώμαστε γιά ἀντικανονικές πράξεις ἐκκλησιαστικῶν ἡγετῶν; Ἀσφαλῶς! Ἀλλ’

αὐτό δέν σημαίνει ἀποκοπή ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας.

• Ἔχει δικαίωμα ἕνας ἐπίσκοπος νά κόβη τό μνημόσυνο τοῦ Πατριάρχου, τοῦ προέδρου, δηλαδή, τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, ὅπου ἀνήκει; Ἐδῶ τό «ἀσφαλῶς» δέν τό λέμε ἀπόλυτα. Βεβαίως ὑπάρχει ἕνας κανόνας, ὁ ιε´ τῆς Πρωτοδευτέρας Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Ἀλλά δέν ἀνοίγει τόσο εὔκολα τήν πόρτα τῆς ἀποτειχίσεως (διακοπῆς μνημονεύσεως). Παρέχει στόν ἐπίσκοπο αὐτό τό δικαίωμα, ἐφ’ ὅσον ὁ Πατριάρχης κηρύττει «γυμνῇ τῇ κεφαλῇ» αἵρεσι καί ἔχει καταδικασθῆ ἐκκλησιαστικῶς γιά τήν αἴρεσί του αὐτή.

Σέ ἀντικανονικές ἐνέργειες προβαίνει καί ὁ νῦν Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, καί μάλιστα στά πλαίσια τοῦ οἰκουμενισμοῦ. Ἀλλα δέν ἀρνήθηκε κανένα βασικό δόγμα τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως.

Ὑπῆρξε βέβαια κάποτε (τό 1970) διακοπή μνημονεύσεως τοῦ ὀνόματος τοῦ πατριάρχου Ἀθηναγόρα ἀπό τρεῖς Μητροπολίτες (Ἐλευθερουπόλεως Ἀμβρόσιο, Φλωρίνης Αὐγουστῖνο, Παραμυθίας Παύλο), ἀλλ’ ὄχι γιά πάντα. Ἐπειδή πολλοί ἐπικαλοῦνται τό παράδειγμα τοῦ π. Αὐγουστίνου, ἄς γνωρίζουν, ὅτι ὁ π. Αύγουστῖνος δέν διέκοψε τό μνημόσυνο τοῦ πατριάρχου Βαρθολομαίου. Τήρησε τήν ἑνότητα, καί μάλιστα ἐπισκέφθηκε τό Φανάρι ἐπί πατριάρχου Δημητρίου. Οὔτε ἀποστασιοποιήθηκε, οὔτε ἀποτειχίστηκε, οὔτε ἀποσχίσθηκε.

• Καί ἄν ὁ ἐπίσκοπος ἔχη κάποια δυνατότητα (ὄχι ὑποχρέωσι) διακοπῆς τῆς μνημονεύσεως τοῦ ὀνόματος τοῦ προέδρου τῆς τοπικῆς Ἐκκλησίας, ἕνας πρεσβύτερος δέν ἔχει κανένα δικαίωμα οὔτε καί δυνατότητα διακοπῆς μνημονεύσεως τοῦ ἐπισκόπου του, μόνο καί μόνο διότι ὁ ἐπίσκοπός του δέν διακόπτει τή μνημόνευσι τοῦ Πατριάρχου!