Η ΕΞΑΡΧIΑ ΤΩΝ ΕΞΑΡΧΕIΩΝ (Δ. Νατσιός)

Ἡ ἐξαρχία τῶν Ἐξαρχείων

γράφει ὁ Δημ. Νατσιός
Δάσκαλος-Κιλκίς

«Ὁ σημερινὸς ἄνθρωπος, ἕνας νομάς, ἕνα παράσιτο ποὺ κατοικεῖ στὶς μεγάλες πόλεις, ἄτομο ὠμοῦ ρεαλισμοῦ, ναυάγιο μέσα στὴν τρικυμία τῆς ἄμορφης μάζας, ἄνθρωπος ἄθρησκος, ἔξυπνος καὶ στεῖρος». [Ὄσβαλντ Σπένγκλερ, «Ἡ παρακμὴ τῆς Δύσης»]

.           Ἐν πρώτοις νὰ ἐξηγήσουμε τὸν τίτλο τοῦ ἄρθρου. Τὰ Ἐξάρχεια ἦταν κάποτε ἀθηναϊκὴ συνοικία. Κτίτωρ καὶ νουνός της ἦταν κάποιος ταπεινὸς παντοπώλης, ὀνόματι Ἔξαρχος, ὁ ὁποῖος ἔκτισε ἐκεῖ σειρὰ -ἁλυσίδα θὰ λέγαμε σήμερα- καταστημάτων, τὰ ὁποῖα βάφτισε Ἐξάρχεια.
.           Ἐξαρχία εἶναι ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ ἀξίωμα τοῦ Ἐξάρχου. Αὐτὸς ἔχει ὑπὸ τὴν δικαιοδοσία του μία ἐδαφικὴ περιοχή. Γνωστὴ στὴν ἱστορία μας εἶναι ἡ βουλγαρικὴ ἐξαρχία, ποὺ ἱδρύθηκε τὸ 1870 μὲ σουλτανικὸ φιρμάνι, πονήρευμα τῶν κομιτατζήδων, μὲ σκοπό, ἐν εὐθέτῳ χρόνῳ, τὴν κατάληψη τῆς Μακεδονίας καὶ τὸν διὰ πυρὸς καὶ σιδήρου ἐκβουλγαρισμό της.
.           Κάτι παρόμοιο συμβαίνει καὶ σήμερα μὲ τὰ Ἐξάρχεια, ποὺ δὲν εἶναι πιὰ συνοικία τῆς Ἀθήνας, ἀλλὰ μία ἰδιότυπη ἐξαρχία, ἡ ὁποία ὑπάγεται στὴν ἀπόλυτη δικαιοδοσία δεκάδων ἔξαρχων-ἔξαλλων νεαρῶν.
.               Οἱ δὲ νεαροὶ αὐτοὶ ἔξαρχοι καὶ ἄρχοντες τῆς ἐξαρχίας τῶν Ἑξαρχείων κατὰ καιροὺς λαμβάνουν ποικίλες ὀνομασίες, ὅπως: «γνωστοὶ-ἄγνωστοι», «μπαχαλάκηδες», «κουκουλοφόροι ἢ κουκουλοφλῶροι», «ἀναρχικοί», «ἀνένταχτοι», «ἀριστεριστές», «ἀντάρτες τῶν πόλεων». Τὰ λημέρια τους, ὅπου κρύβουν τὰ φυσέκια καὶ τὰ μπαρουτόβολά τους -τὶς βόμβες μολότωφ- τὰ ἔχουν μὲς στὸ πανεπιστήμιο, τὸ πάλαι ποτὲ Καποδιστριακό. Καὶ καλὸ θὰ ἦταν, γιὰ νὰ μὴν μαγαρίζουμε τὸ σεπτὸ ὄνομα τοῦ πρώτου καὶ μοναδικοῦ κυβερνήτη τοῦ Γένους ἢ τῶν ἐθνικῶν εὐεργετῶν ἀπὸ τὸ Μέτσοβο, νὰ καταργηθεῖ ὁ τίτλος καὶ νὰ μετονομαστεῖ σὲ σκέτο «ἄσυλο». Νὰ ρωτᾶς τὸν νεαρὸ φοιτητὴ “ποῦ σπουδάζεις” καὶ νὰ ἀπαντᾶ στὸ ἄσυλο τῆς Νομικῆς ἢ τῆς Φιλοσοφικῆς. Θὰ ἐκτιμηθεῖ ἡ πράξη αὐτὴ κι ἀπὸ τὸ “ρωμαλέο φοιτητικὸ κίνημα”, ποὺ μνημόνευσε ὁ… μειλίχιος, κατὰ τὸν ἀρχιεπίσκοπο, ὑπουργὸς παιδείας.
.           Τὸ θέμα μας ὅμως εἶναι ἄλλο. Ὁ Γκαῖτε ἔγραφε ὅτι ἡ ἐφηβικὴ ἡλικία εἶναι ἡ ἡλικία ἀπὸ τὴν ὁποία ἐξαρτᾶται ἡ τύχη ὁποιουδήποτε ἔθνους. Καὶ ὁ Ντοστογιέφσκι θεωροῦσε κάθε γενιὰ στὴν ἱστορία ἑνὸς λαοῦ μία εἰκόνα τῆς νεολαίας του. Διαρρηγνύουμε τὰ ἱμάτιά μας γιὰ τὴν συμπεριφορὰ τῶν νέων τῆς ἐποχῆς μας. Ὅταν δικαίως καταδικάζουμε αὐτὴ τὴν συμπεριφορά, διαπράττουμε ταυτόχρονα ἕνα βαρὺ ἀδίκημα κατὰ τῆς ἀλήθειας. Γιατί περιγράφουμε ἕνα ἀντικοινωνικὸ γεγονὸς ἑξαιρώντας ἀπὸ αὐτό, ἐκεῖνο ποὺ δὲν πρέπει νὰ ἑξαιροῦμε: Τὴν ἠθικὴ αὐτουργία.
.           Τὰ παιδιά μας εἶναι παιδιὰ τῆς ἐποχῆς μας. Ἡ ἐποχή μας εἶναι δική μας κατάκτηση, δική μας εὐθύνη, δική μας λογοδοσία, δική μας ἀλαζονεία καί, κυρίως, δική μας «παιδεία». Ποιά «παιδεία» προσφέρουμε στὰ παιδιά μας, ὄχι μόνο σὰν σχολεῖα, ἀλλὰ κυρίως σὰν κοινωνικὸ μοντέλο. Μήπως θερίζουμε σήμερα, ὅ,τι σπείραμε χθές; Ποιός τροφοδοτεῖ τὰ Ἐξάρχεια; Ποιός «διδάσκει» στὰ παιδιά, ἀπὸ τὴν πρώτη μέρα ποὺ θυμοῦνται τὸν κόσμο ὅτι ὁ σκοπὸς ἁγιάζει τὰ μέσα; Ποιός τὰ ἐφοδιάζει, ἐξ ἁπαλῶν ὀνύχων, μὲ τὰ παντοειδῆ ἠλεκτρονικὰ ἀποβλακωτικά; Ποιός τὰ ἐθίζει στὴν καταναλωτικὴ μανία καὶ τὸν πιθηκισμό; Ποιός ἔδιωξε τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ καὶ τὸ ἔλεον τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸ σχολεῖο, τὴν οἰκογένεια καὶ τὴν κοινωνία; Ποιός ἀνέχεται τὶς καταλήψεις σχολικῶν κτιρίων ἀπὸ 12χρονους μαθητές; Ποιός ἐπιτρέπει τὴν ἀποαθωοποίησή τους μέσῳ τῶν τηλεοπτικῶν ἀναθυμιάσεων, ὅλα αὐτὰ τὰ λύματα ποὺ ὀνομάζονται παιχνίδια καὶ καλλιεργοῦν τὸν κανιβαλισμό; Ποιός ἄφησε μία δράκα ἐθνομηδενιστῶν νὰ πειραματίζονται στὰ σχολεῖα μας, ποινικοποιώντας τὰ τιμαλφῆ μας, πίστη, γλῶσσα καὶ παράδοση, ποὺ στάθηκαν τὰ προσανάμματα ποὺ φώτισαν τὴν οἰκουμένη; Ποιός τοὺς δίδαξε ὅτι, ὅπως λέει ὁ Καλιόρης στὸ “ἐξ ἐπαφῆς”, ὁ ὑστερῶν σὲ κακοποιὸ εὑρεσιτεχνία νιώθει ὅτι κοροϊδοπιάνεται καὶ αὐτοαδικεῖται, μ’ ἕνα λόγο τὸ κλίμα σκυβαλοκρατίας καὶ σαλταδορισμού, ποὺ ἡ λαϊκὴ θυμοσοφία συνόψισε εὐθύβολα στὸ ἀπόφθεγμα: “τὰ λίγα βγαίνουν μὲ κόπο, τὰ πολλὰ μὲ κόλπο”; Ποιός ἀφήνει νὰ κυκλοφοροῦν σχολικὰ βιβλία-πανέρια μὲ ὀχιὲς ἢ νὰ συνεχίζoνται οἱ “παρδαλὲς” παρελάσεις στὶς σχολικὲς αἴθουσες;
.             Ἐπαναλαμβάνω: Ποιός τὰ προετοίμασε ἢ τὰ ἀνέχτηκε ὅλα αὐτά; Μὰ ἐμεῖς. «Καταγγέλοντας συνεπῶς τοὺς νέους ποὺ ἐκπαιδεύσαμε, εἶναι σὰν νὰ καταδικάζουμε τὸ ἀντίγραφο, ἀθωώνοντας τὸ πρωτότυπο. Εἶναι θράσος καὶ ὑποκρισία νὰ κατακρίνουμε προϊόντα τῆς δικῆς μας μαγειρικῆς συνταγῆς. Ἡ «κουζίνα» μας…. μᾶς ὁδήγησε στὰ Ἐξάρχεια. Τὰ παιδιὰ τῶν Ἐξαρχείων δὲν εἶναι ὑποχρεωτικὰ “κακὰ παιδιά”. Εἶναι ἁπλῶς τὰ πιὸ ἰδανικὰ θύματα τῆς “παιδείας” μας. Μίας παιδείας μίσους, βίας, ἀνταγωνισμοῦ, μίας παιδείας μονοσήμαντων διεκδικήσεων, δικαιωμάτων καὶ αὐτολατρείας, (Τ. Λιγνάδης, Καταρρέω, σελ. 35, ἔκδ. Ἀκρίτας).
.             Τί σκεφτόμαστε ὅλοι μας τώρα γιὰ νὰ «πολεμήσουμε» τὴν ἐξαρχία τῶν Ἐξαρχείων; Νὰ γίνει ἕνα… ντοὺ καὶ νὰ τοὺς σπάσουμε στὸ ξύλο. Λαμπρὴ ἰδέα!! Ὁ Δεκέμβριος τοῦ 2008 μὲ τὸν φόνο τοῦ ἄτυχου νεαροῦ Γρηγορόπουλου, θὰ φαντάζει μὲ φασαρία σχολικοῦ αὐλόγυρου. Τίποτε δὲν καταλάβαμε οὔτε κἂν μετανιώνουμε γιὰ τὴν ἠθική μας αὐτουργία. «Τὸ μεταβουλεύεσθαι Ἐπιμηθέως ἔργον οὐ Προμηθέως», ἔλεγε ὁ Λουκιανός. Προμηθεϊκὴ καὶ προληπτικὴ πρέπει νὰ εἶναι ἡ στάση μας, ἂν συνειδητοποιοῦμε τὸ χάλι ποὺ βρισκόμαστε.
.             Τί νὰ πῶ, δὲν ξέρω. Ὁ ἀσκὸς τοῦ Αἰόλου εἶναι ἀνοιχτὸς ἐδῶ καὶ δεκαετίες καὶ τὴν πατρίδα μας τὴν δέρνει «ὑδρολαίλαψ ταλανταῖος». Θέλει δουλειὰ πολλὴ καὶ πρῶτα ἀπὸ τὸν ἐπιμηθεϊκὸ ἑαυτό μας νὰ ξεκινήσουμε. Μοῦ ἔρχονται συνέχεια στὸ νοῦ κάποιοι στίχοι τοῦ Κ. Οὐράνη ἀπὸ τὸ ποίημά του «πάψετε πιά»:
«Πάψετε πιὰ νὰ ἐκπέμπετε τὸ σῆμα τοῦ κινδύνου
τοὺς γόους τῆς ὑστερικῆς σειρήνας σταματῆστε
κι ἀφῆστε τὸ πηδάλιο στῆς τρικυμίας τὰ χέρια:
τὸ πιὸ φρικτὸ ναυάγιο θὰ ἦταν νὰ σωθοῦμε».
.             Δὲν χάνουμε τὴν ἐλπίδα μας. Ὄχι. Ἂς πιάσουμε τὸ νῆμα ἀπὸ τὴν ἀρχή. Νὰ ξαναγίνουμε πάλι δάσκαλοι τῶν παιδιῶν μας, ἐμεῖς καὶ ὄχι τὸ γελοῖο κράτος καὶ νὰ διδάξουμε στὰ παιδιά μας τί θὰ πεῖ Ἄνθρωπος μὲ κεφαλαῖο τὸ ἄλφα, ὅπως γράφει ὁ Τ. Λιγνάδης: «Ἄνθρωπος θὰ πεῖ μία πληγὴ ἀπὸ λόγχη, δύο καρφιὰ στὶς παλάμες, ἕνα Γολγοθὰς στὸ πνεῦμα καὶ στὸ κορμί, ἕνας σταυρὸς ποὺ λάμπει στὴν καρδιὰ σὰν μαρτύριο καὶ μαρτυρία τῆς Ἀγάπης. Αὐτὸς ποὺ εἶναι ἡ μόνη ἀγάπη ἡ ἐξόριστη, ἡ κυνηγημένη στοὺς δρόμους, ἡ λιθοβολημένη, ποὺ κυκλοφορεῖ μέσα στὶς ἀρτηρίες μας, μέσα στὸν αἷμα μας, ποὺ τελετουργεῖ τὰ πάθη μας καὶ τὴν ἀνάστασή μας: ὁ Χριστός».

Δημήτρης Νατσιὸς
δάσκαλος-Κιλκὶς

ΠΗΓΗ:   ΚΛΙΚ