Οδοιπορικό του ΕΚΚΛΗΣΙΑOnline στα Μετέωρα - Αγγίζοντας τον ουρανό (ΦΩΤΟ)
του Γιώργου Νταλιάρη
Μετέωρα, το δεύτερο Άγιον Όρος, η Θηβαΐδα των Σταγών. Ένα άγιο μέρος όπου ο προσκυνητής, ο επισκέπτης νιώθει το μεγαλείο του Δημιουργού, το μεγαλείο της ζωής, το μεγαλείο της Ορθοδοξίας.
Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψει κανείς το δέος που δημιουργεί στον κάθε άνθρωπο αυτή η μοναδικότητα του μέρους,
που σε συνδυασμό με την παρουσία των έξι επισκέψιμων Μονών δημιουργούν την εντύπωση πως πρόκειται για κατακόμβες του ουρανού.
Μετέωρα, το δεύτερο Άγιον Όρος, η Θηβαΐδα των Σταγών. Ένα άγιο μέρος όπου ο προσκυνητής, ο επισκέπτης νιώθει το μεγαλείο του Δημιουργού, το μεγαλείο της ζωής, το μεγαλείο της Ορθοδοξίας.
Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγράψει κανείς το δέος που δημιουργεί στον κάθε άνθρωπο αυτή η μοναδικότητα του μέρους,
που σε συνδυασμό με την παρουσία των έξι επισκέψιμων Μονών δημιουργούν την εντύπωση πως πρόκειται για κατακόμβες του ουρανού.
Το ΕΚΚΛΗΣΙΑOnline
βρέθηκε στα Μετέωρα και μεταφέρει μέσω του φωτορεπορτάζ την απέραντη
ομορφιά του τοπίου αλλά και των Μονών που είναι σα να έχουν ξεφυτρώσει
στις κορυφές πελώριων βράχων. Μια ακόμη απόδειξη της χριστιανικής πίστης
και δύναμης που είχαν οι μοναχοί που οδηγήθηκαν στο να δημιουργήσουν
αυτή την πολιτεία από τα μοναστήρια που σήμερα αποτελείται από έξι
επισκέψιμα, αλλά υπολογίζεται πως στο σύνολό τους ήταν 30.
Αν για τους Ορθοδόξους Χριστιανούς άνδρες η επίσκεψη έστω και μία φορά στον Άγιον Όρος είναι απαραίτητη, κάτι αντίστοιχο ισχύει και για τα Μετέωρα για άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Χιλιάδες είναι οι Ελληνες αλλά και οι ξένοι επισκέπτες που κάθε χρόνο κάνουν το ταξίδι, σ'αυτόν τον ιερό και ξακουστό τόπο.
Το μεγαλείο του γίνεται πρόδηλο πολλά χιλιόμετρα μακριά, σχεδόν από την πόλη των Τρικάλων και όσο πλησιάζει κανείς στην Καλαμπάκα και το Καστράκι, τις δύο κωμοπόλεις στους πρόποδες των βράχων, τόσο το βλέμμα όσο και η ψυχή γεμίζει με εικόνες και συναισθήματα.
Ένας προορισμός στον οποίο μπορεί να βρεθεί κανείς όλες τις εποχές του χρόνου, καθώς υπάρχουν ομορφιές που ξεδιπλώνονται σε διαφορετικές περιόδους. Σταθερή αξία όμως είναι οι επισκέψιμες Μονές, η καθεμία με τα δικά της χαρακτηριστικά, προπαντός όμως είναι φιλόξενες για όλους, ανοικτές έξι ημέρες την εβδομάδα (υπάρχει κατηρτισμένο πρόγραμμα ημερών και ωρών), με δωρεάν είσοδο για τους Ελληνες, πολύ καλή οργάνωση τόσο από τη διοίκηση των Μονών όσο και από τις αρχές της περιοχής, αλλά και με φιλόξενους κατοίκους που προσφέρουν κάθε είδους βοήθεια στον επισκέπτη.
Σε μια περίοδο δύσκολη για την χώρα μας, τα Μετέωρα είναι ένας ιερός αλλά και τουριστικός προορισμός. Και είναι εμφανές πως λόγω των οικονομικών δυσκολιών των Ελλήνων, το μεγαλύτερο ποσοστό των επισκεπτών είναι ξένοι, κυρίως από την Ρωσία, την Ουκρανία, την Ρουμανία, την Βουλγαρία. Εντυπωσιακά μεγάλος είναι και ο αριθμός των Ιαπώνων, που μεταβαίνουν στην περιοχή για να δουν από κοντά τους τόπους λατρείας της Ορθόδοξης πίστης. Κι εκεί καταλαβαίνουν την απεραντοσύνη του Πατέρα και Σωτήρα όλων των ανθρώπων, του Κυρίου Ιησού Χριστού.
Αυτοί οι πέτρινοι γίγαντες που μοιάζουν να αγγίζουν τον ουρανό αποτελούν ένα από τα ομορφότερα τοπία της υφηλίου και προσφέρουν την ευκαιρία για μοναδικές φωτογραφίες. Αλλά μόνο όταν κανείς βρεθεί στον τόπο αυτό, θα μπορέσει να νιώσει την ανάταση της ψυχής και την ένωση με τον Θεό.
Σύντομο ιστορικό
Τα Μετέωρα αποτελούν, μετά το Άγιον Όρος, το μεγαλύτερο και με συνεχή παρουσία από την εποχή της εγκατάστασης των πρώτων ασκητών μέχρι σήμερα μοναστικό σύνολο στον ελλαδικό χώρο.
Όπως αναφέρει ο αρχαιολόγος Λ.Δεριζιώτης, από τις ιστορικές μαρτυρίες συμπεραίνουμε ότι οι μονές των Μετεώρων ήταν στο σύνολό τους τριάντα. Από τις τριάντα αυτές μονές οι έξι λειτουργούν έως σήμερα και δέχονται πλήθος προσκυνητών. Υπάρχουν όμως και πολλά μικρότερα μοναστήρια εγκαταλελειμμένα. Τα περισσότερα από αυτά είχαν ιδρυθεί στον 14ο αι.
Η ονομασία Μετέωρα είναι νεότερη και δεν αναφέρεται από τους αρχαίους συγγραφείς. Το όνομά τους το οφείλουν στον Άγιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη, κτήτορα της μονής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (Μεγάλο Μετέωρο), ο οποίος ονόμασε έτσι τον «πλατύ λίθο›, στον οποίο ανέβηκε για πρώτη φορά το 1344. Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, οι πρώτοι αναχωρητές εγκαταστάθηκαν στην περιοχή το 12 αι. Στα μέσα του 14ου αι. ο μοναχός Νείλος συγκέντρωσε τους μοναχούς που ζούσαν απομονωμένοι σε σπηλιές των βράχων, γύρω από την σκήτη της Δούπιανης οργανώνοντας έτσι τον μοναχισμό στα Μετέωρα.
Η κατάκτηση της Θεσσαλίας από τους Οθωμανούς Τούρκους (1393) και η βαθμιαία κατάρρευση και τελική πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας επέφεραν κατά το 15ο αι. μια κάμψη στη μοναστική ζωή των Μετεώρων.
Κατά το τελευταίο τέταρτο του 15ου αι. παρατηρείται μια ανάκαμψη, που σηματοδοτείται από τη ίδρυση της μονής της Αγίας Τριάδας (1475/76) και την τοιχογράφηση του παλαιού καθολικού του Μεγάλου Μετεώρου (1483). Η ακμή των Μετεώρων θα συντελεστεί τον επόμενο αιώνα, κατά τον οποίο ιδρύονται νέα μοναστήρια, ανεγείρονται νέα καθολικά και άλλα μοναστηριακά κτίσματα, τα περισσότερα από τα οποία κοσμούνται με εξαιρετικής τέχνης αγιογραφίες.
Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας στη Θεσσαλία (1393-1881) τα μετεωρίτικα μοναστήρια λειτούργησαν ως τόποι ελπίδας. Στις αρχές του 19ου αι. τα στρατεύματα του Αλή-Πασά, επέφεραν καταστροφές και λεηλασίες σε πολλά από αυτά (Μονή Υπαπαντής, Μονή Αγίου Δημητρίου κ. ά.).
Τα έξι επισκέψιμα μοναστήρια των Μετεώρων, είναι σήμερα αναστηλωμένα και με συντηρημένο στο μεγαλύτερο μέρος τους τον τοιχογραφικό τους διάκοσμο. Το 1989 η Unesco ενέγραψε τα Μετέωρα στον κατάλογο των Μνημείων της Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ως ένα ιδιαίτερης σημασίας πολιτιστικό και φυσικό αγαθό.
Η Μονή Βαρλαάμ
Πρώτη στάση στο οδοιπορικό μας είναι η Μονή Βαρλαάμ (σε υψόμετρο 373 μέτρων), που ιδρύθηκε στα μέσα του 14ου αιώνα από τον σύγχρονο του οσίου Αθανασίου του Μετεωρίτη ασκητή Βαρλαάμ, στον οποίο οφείλει και τη μέχρι σήμερα ονομασία της.
Οι πραγματικοί όμως κτήτορες της μονής είναι οι Γιαννιώτες αδελφοί ιερομόναχοι όσιοι Θεοφάνης (+17 Μαΐου 1544) και Νεκτάριος(+7 Απρ 1550).
Όπως αναφέρει η pemptousia.gr, καταγόμενοι από πλούσια και επιφανή οικογένεια, απαρνήθηκαν την κοσμική δόξα και τα πρόσκαιρα αγαθά, και πολύ νέοι, περί το έτος 1495 περιβλήθηκαν το μοναχικά σχήμα. Μόνασαν αρχικά στο Νησί των Ιωαννίνων, στην αγιορείτικη Μονή Διονυσίου, στο Νησί των Ιωαννίνων πάλι. όπου έκτισαν τη Μονή του Τιμίου Προδρόμου και τελικά γύρω στα 1510/11. κατέληξαν στους μετεωρίτικους βράχους, αναζητώντας εκεί την ασκητική τους τελείωση και την υπερκόσμια γαλήνη.
Μεταξύ των ετών 1541 και 1544 έκτισαν προς τιμήν των Αγίων Πάντων, τα σημερινό αγιορείτικου τύπου κομψό και μεγαλόπρεπο καθολικό της μονής. Ο κυρίως ναός αγιογραφήθηκε το 1548. και με βάση τεχνοτροπικά κριτήρια η λαμπρή αυτή τοιχογράφηση αποδίδεται στο διάσημο Θηβαίο ζωγράφο Φράγκο Κατελάνο. Δεκαοχτώ χρόνια αργότερα στα 1566, τοιχογράφησαν τη λιτή (εσωνάρθηκα) οι Θηβαίοι επίσης αδελφοί αγιογράφοι, ο Γεώργιος ιερέας και Σακελλάριος Θηβών και ο Φράγκος, που έφεραν το επώνυμο Κονταρής.
Στο βορειοδυτικό άκρο του βράχου βρίσκεται το παρεκκλήσι των Τριών Ιεραρχών, μονόκλιτο δρομικό ναΐδριο, που κτίστηκε το 1627 και ιστορήθηκε με καλής τέχνης τοιχογραφίες το 1637 από τον Καλαμπακιώτη ιερέα Ιωάννη Το σημερινό παρεκκλήσι αντικατέστησε παλαιότερα ομώνυμο ναΐσκο που αρχικά είχε οικοδομήσει ο πρώτος οικιστής του βράχου αναχωρητής Βαρλαάμ και στη συνέχεια είχαν ανακαινίσει οι αδελφοί Αψαράδες Θεοφάνης και Νεκτάριος.
Από τα παλαιά κτίσματα της μονής ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν η τράπεζα, η εστία και το νοσοκομείο-γηροκομείο.
Η πρόσβαση στη Μονή γινόταν με σκαλωσιές που αργότερα αντικαταστάθηκαν με μεγάλες ανεμόσκαλες και με το δίχτυ που το χρησιμοποιούν και σήμερα για τη μεταφορά τροφίμων και υλικών για τη συντήρηση της Μονής. Το 1923 οι μοναχοί σκάλισαν στο βράχο 195 σκαλιά που οδηγούν σήμερα με ασφάλεια στην κορυφή του βράχου, ωστόσο μάλλον δε θα σας κουράσουν ιδιαίτερα κατά την ανάβαση.
Ωράριο λειτουργίας:
Χειμερινό Ωράριο: 09:00-16:00 κάθε μέρα πλην Πέμπτης και Παρασκευής
Καλοκαιρινό Ωράριο: 09:00-16:00 κάθε μέρα πλην Παρασκευής
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 24320-22277
Fax: 24320-75386
* Το οδοιπορικό θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες με την παρουσίαση των υπολοίπων πέντε Μονών.
ΠΗΓΗ: ΚΛΙΚ
Αν για τους Ορθοδόξους Χριστιανούς άνδρες η επίσκεψη έστω και μία φορά στον Άγιον Όρος είναι απαραίτητη, κάτι αντίστοιχο ισχύει και για τα Μετέωρα για άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Χιλιάδες είναι οι Ελληνες αλλά και οι ξένοι επισκέπτες που κάθε χρόνο κάνουν το ταξίδι, σ'αυτόν τον ιερό και ξακουστό τόπο.
Το μεγαλείο του γίνεται πρόδηλο πολλά χιλιόμετρα μακριά, σχεδόν από την πόλη των Τρικάλων και όσο πλησιάζει κανείς στην Καλαμπάκα και το Καστράκι, τις δύο κωμοπόλεις στους πρόποδες των βράχων, τόσο το βλέμμα όσο και η ψυχή γεμίζει με εικόνες και συναισθήματα.
Ένας προορισμός στον οποίο μπορεί να βρεθεί κανείς όλες τις εποχές του χρόνου, καθώς υπάρχουν ομορφιές που ξεδιπλώνονται σε διαφορετικές περιόδους. Σταθερή αξία όμως είναι οι επισκέψιμες Μονές, η καθεμία με τα δικά της χαρακτηριστικά, προπαντός όμως είναι φιλόξενες για όλους, ανοικτές έξι ημέρες την εβδομάδα (υπάρχει κατηρτισμένο πρόγραμμα ημερών και ωρών), με δωρεάν είσοδο για τους Ελληνες, πολύ καλή οργάνωση τόσο από τη διοίκηση των Μονών όσο και από τις αρχές της περιοχής, αλλά και με φιλόξενους κατοίκους που προσφέρουν κάθε είδους βοήθεια στον επισκέπτη.
Σε μια περίοδο δύσκολη για την χώρα μας, τα Μετέωρα είναι ένας ιερός αλλά και τουριστικός προορισμός. Και είναι εμφανές πως λόγω των οικονομικών δυσκολιών των Ελλήνων, το μεγαλύτερο ποσοστό των επισκεπτών είναι ξένοι, κυρίως από την Ρωσία, την Ουκρανία, την Ρουμανία, την Βουλγαρία. Εντυπωσιακά μεγάλος είναι και ο αριθμός των Ιαπώνων, που μεταβαίνουν στην περιοχή για να δουν από κοντά τους τόπους λατρείας της Ορθόδοξης πίστης. Κι εκεί καταλαβαίνουν την απεραντοσύνη του Πατέρα και Σωτήρα όλων των ανθρώπων, του Κυρίου Ιησού Χριστού.
Αυτοί οι πέτρινοι γίγαντες που μοιάζουν να αγγίζουν τον ουρανό αποτελούν ένα από τα ομορφότερα τοπία της υφηλίου και προσφέρουν την ευκαιρία για μοναδικές φωτογραφίες. Αλλά μόνο όταν κανείς βρεθεί στον τόπο αυτό, θα μπορέσει να νιώσει την ανάταση της ψυχής και την ένωση με τον Θεό.
Σύντομο ιστορικό
Τα Μετέωρα αποτελούν, μετά το Άγιον Όρος, το μεγαλύτερο και με συνεχή παρουσία από την εποχή της εγκατάστασης των πρώτων ασκητών μέχρι σήμερα μοναστικό σύνολο στον ελλαδικό χώρο.
Όπως αναφέρει ο αρχαιολόγος Λ.Δεριζιώτης, από τις ιστορικές μαρτυρίες συμπεραίνουμε ότι οι μονές των Μετεώρων ήταν στο σύνολό τους τριάντα. Από τις τριάντα αυτές μονές οι έξι λειτουργούν έως σήμερα και δέχονται πλήθος προσκυνητών. Υπάρχουν όμως και πολλά μικρότερα μοναστήρια εγκαταλελειμμένα. Τα περισσότερα από αυτά είχαν ιδρυθεί στον 14ο αι.
Η ονομασία Μετέωρα είναι νεότερη και δεν αναφέρεται από τους αρχαίους συγγραφείς. Το όνομά τους το οφείλουν στον Άγιο Αθανάσιο τον Μετεωρίτη, κτήτορα της μονής της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (Μεγάλο Μετέωρο), ο οποίος ονόμασε έτσι τον «πλατύ λίθο›, στον οποίο ανέβηκε για πρώτη φορά το 1344. Σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη, οι πρώτοι αναχωρητές εγκαταστάθηκαν στην περιοχή το 12 αι. Στα μέσα του 14ου αι. ο μοναχός Νείλος συγκέντρωσε τους μοναχούς που ζούσαν απομονωμένοι σε σπηλιές των βράχων, γύρω από την σκήτη της Δούπιανης οργανώνοντας έτσι τον μοναχισμό στα Μετέωρα.
Η κατάκτηση της Θεσσαλίας από τους Οθωμανούς Τούρκους (1393) και η βαθμιαία κατάρρευση και τελική πτώση της βυζαντινής αυτοκρατορίας επέφεραν κατά το 15ο αι. μια κάμψη στη μοναστική ζωή των Μετεώρων.
Κατά το τελευταίο τέταρτο του 15ου αι. παρατηρείται μια ανάκαμψη, που σηματοδοτείται από τη ίδρυση της μονής της Αγίας Τριάδας (1475/76) και την τοιχογράφηση του παλαιού καθολικού του Μεγάλου Μετεώρου (1483). Η ακμή των Μετεώρων θα συντελεστεί τον επόμενο αιώνα, κατά τον οποίο ιδρύονται νέα μοναστήρια, ανεγείρονται νέα καθολικά και άλλα μοναστηριακά κτίσματα, τα περισσότερα από τα οποία κοσμούνται με εξαιρετικής τέχνης αγιογραφίες.
Κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας στη Θεσσαλία (1393-1881) τα μετεωρίτικα μοναστήρια λειτούργησαν ως τόποι ελπίδας. Στις αρχές του 19ου αι. τα στρατεύματα του Αλή-Πασά, επέφεραν καταστροφές και λεηλασίες σε πολλά από αυτά (Μονή Υπαπαντής, Μονή Αγίου Δημητρίου κ. ά.).
Τα έξι επισκέψιμα μοναστήρια των Μετεώρων, είναι σήμερα αναστηλωμένα και με συντηρημένο στο μεγαλύτερο μέρος τους τον τοιχογραφικό τους διάκοσμο. Το 1989 η Unesco ενέγραψε τα Μετέωρα στον κατάλογο των Μνημείων της Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ως ένα ιδιαίτερης σημασίας πολιτιστικό και φυσικό αγαθό.
Η Μονή Βαρλαάμ
Πρώτη στάση στο οδοιπορικό μας είναι η Μονή Βαρλαάμ (σε υψόμετρο 373 μέτρων), που ιδρύθηκε στα μέσα του 14ου αιώνα από τον σύγχρονο του οσίου Αθανασίου του Μετεωρίτη ασκητή Βαρλαάμ, στον οποίο οφείλει και τη μέχρι σήμερα ονομασία της.
Οι πραγματικοί όμως κτήτορες της μονής είναι οι Γιαννιώτες αδελφοί ιερομόναχοι όσιοι Θεοφάνης (+17 Μαΐου 1544) και Νεκτάριος(+7 Απρ 1550).
Όπως αναφέρει η pemptousia.gr, καταγόμενοι από πλούσια και επιφανή οικογένεια, απαρνήθηκαν την κοσμική δόξα και τα πρόσκαιρα αγαθά, και πολύ νέοι, περί το έτος 1495 περιβλήθηκαν το μοναχικά σχήμα. Μόνασαν αρχικά στο Νησί των Ιωαννίνων, στην αγιορείτικη Μονή Διονυσίου, στο Νησί των Ιωαννίνων πάλι. όπου έκτισαν τη Μονή του Τιμίου Προδρόμου και τελικά γύρω στα 1510/11. κατέληξαν στους μετεωρίτικους βράχους, αναζητώντας εκεί την ασκητική τους τελείωση και την υπερκόσμια γαλήνη.
Μεταξύ των ετών 1541 και 1544 έκτισαν προς τιμήν των Αγίων Πάντων, τα σημερινό αγιορείτικου τύπου κομψό και μεγαλόπρεπο καθολικό της μονής. Ο κυρίως ναός αγιογραφήθηκε το 1548. και με βάση τεχνοτροπικά κριτήρια η λαμπρή αυτή τοιχογράφηση αποδίδεται στο διάσημο Θηβαίο ζωγράφο Φράγκο Κατελάνο. Δεκαοχτώ χρόνια αργότερα στα 1566, τοιχογράφησαν τη λιτή (εσωνάρθηκα) οι Θηβαίοι επίσης αδελφοί αγιογράφοι, ο Γεώργιος ιερέας και Σακελλάριος Θηβών και ο Φράγκος, που έφεραν το επώνυμο Κονταρής.
Στο βορειοδυτικό άκρο του βράχου βρίσκεται το παρεκκλήσι των Τριών Ιεραρχών, μονόκλιτο δρομικό ναΐδριο, που κτίστηκε το 1627 και ιστορήθηκε με καλής τέχνης τοιχογραφίες το 1637 από τον Καλαμπακιώτη ιερέα Ιωάννη Το σημερινό παρεκκλήσι αντικατέστησε παλαιότερα ομώνυμο ναΐσκο που αρχικά είχε οικοδομήσει ο πρώτος οικιστής του βράχου αναχωρητής Βαρλαάμ και στη συνέχεια είχαν ανακαινίσει οι αδελφοί Αψαράδες Θεοφάνης και Νεκτάριος.
Από τα παλαιά κτίσματα της μονής ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν η τράπεζα, η εστία και το νοσοκομείο-γηροκομείο.
Η πρόσβαση στη Μονή γινόταν με σκαλωσιές που αργότερα αντικαταστάθηκαν με μεγάλες ανεμόσκαλες και με το δίχτυ που το χρησιμοποιούν και σήμερα για τη μεταφορά τροφίμων και υλικών για τη συντήρηση της Μονής. Το 1923 οι μοναχοί σκάλισαν στο βράχο 195 σκαλιά που οδηγούν σήμερα με ασφάλεια στην κορυφή του βράχου, ωστόσο μάλλον δε θα σας κουράσουν ιδιαίτερα κατά την ανάβαση.
Ωράριο λειτουργίας:
Χειμερινό Ωράριο: 09:00-16:00 κάθε μέρα πλην Πέμπτης και Παρασκευής
Καλοκαιρινό Ωράριο: 09:00-16:00 κάθε μέρα πλην Παρασκευής
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 24320-22277
Fax: 24320-75386
* Το οδοιπορικό θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες με την παρουσίαση των υπολοίπων πέντε Μονών.
ΠΗΓΗ: ΚΛΙΚ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου