ΠΟΙOΣ Θ᾽ ΑΠΑΛΛΑΞΗ ΤΗΝ ΣΥΝΕΙΔΗΣΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΓΧΟΣ;

ΠΟΙOΣ Θ᾽ ΑΠΑΛΛΑΞΗ ΤΗΝ ΣΥΝΕΙΔΗΣΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΓΧΟΣ;
(Ὁμιλία τοῦ Μητροπολίτου Φλωρίνης Αὐγουστίνου Καντιώτου στὸν Ἱ Ναὸ τοῦ Ἁγίου Κωνσταντίνου & Ἑλένης Ἀμυνταίου 31-3-1985 πρωί)

«Τὸ αἷμα τοῦ Χριστοῦ… καθαριεῖ τὴν συνείδησιν ἡμῶν ἀπὸ νεκρῶν ἔργων εἰς τὸ λατρεύειν Θεῷ ζῶντι» (Ἑβρ. θ´ 14)

.               Κάθε φορά, ἀγαπητοί μου, ποὺ γίνεται θεία Λειτουργία, διαβάζονται δύο περικοπὲς ἀπὸ τὴν ἁγία Γραφή· μία τὸ εὐαγγέλιο καὶ μία ὁ ἀπόστολος. Τὸ εἴπαμε καὶ τὸ ξαναλέμε, δὲν ὑπάρχει ἄλλο βιβλίο ἀνώτερο ἀπὸ τὴν ἁγία Γραφή. Χιλιάδες βιβλία νὰ διαβάσῃς, ἂν δὲν διαβάσῃς τὴν ἁγία Γραφή, τίποτα δὲν ἔκανες.
.               Ἡ ἁγία Γραφὴ εἶνε ἀναγκαία. Τόσο ἀναγκαία ὅσο καὶ ἡ θεία κοινωνία. Ὅπως ἐὰν κάποιος δὲν κοινωνῇ, δὲν μπορεῖ νὰ εἶνε Χριστιανός, ἔτσι καὶ ἂν δὲν διαβάζῃ ἢ δὲν ἀκούῃ τὴν ἁγία Γραφή. Προτιμότερο νὰ μὴν ἔχῃς ψωμὶ νὰ φᾷς παρὰ νὰ μὴν ἔχῃς ἁγία Γραφὴ νὰ μελετᾷς· Ἡμέρα χωρὶς ψωμὶ νὰ περνάῃ, ἡμέρα χωρὶς ἁγία Γραφὴ νὰ μὴν περνάῃ.
.               Ἡ ἁγία Γραφὴ εἶνε προστασία. Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος λέει ὅτι ὅπου ὑπάρχει Εὐαγγέλιο, ἐκεῖ διάβολος δὲν πατάει· ὅπου ὑπάρχει Εὐαγγέλιο, δηλαδὴ ἀνάγνωσις ἢ ἀκρόασις καὶ ἐφαρμογή του καὶ προσπάθεια νὰ μεταδοθῇ καὶ σὲ ἄλλους τὸ φῶς του, ἐκεῖ διάβολος δὲν πατάει.
.               Ἀλλὰ στὰ σημερινὰ χρόνια ἐλάχιστα εἶνε τὰ σπίτια ποὺ κάθε βράδυ προτοῦ νὰ κοιμηθοῦν διαβάζουν οἰκογενειακῶς τὴν ἁγία Γραφή. Κλείσαμε τὸ Εὐαγγέλιο καὶ ἀπ᾽ αὐτὸ προέρχονται ὅλα τὰ κακά. Δῶστε μου ἕνα σπίτι ποὺ διαβάζουν τὸ Εὐαγγέλιο καὶ προσπαθοῦν ὅλοι νὰ ἐφαρμόσουν τὰ διδάγματά του· τὸ σπίτι αὐτό, καὶ καλύβα ἂν εἶνε, θὰ λάμπῃ σὰν παράδεισος. Δῶστε μου κ᾽ ἕνα σπίτι ποὺ δὲν διαβάζουν τὸ Εὐαγγέλιο· σ᾽ αὐτό, ἔστω κι ἂν εἶνε μέγαρο καὶ ἀνάκτορο, θὰ εἶνε κόλασις.
.               Δὲν διαβάζουν τὸ Εὐαγγέλιο, τὸ ἔκλεισαν· καὶ τί ἄνοιξαν; τὴν τηλεόρασι. Μιὰ ὥρα, δυὸ ὧρες, τρεῖς ὧρες τηλεόρασι, ποὺ σκορπίζει τὰ «κόπριά» της καὶ διδάσκει τὰ πιὸ αἰσχρὰ καὶ ἀκατονόμαστα. Ἡ τηλεόρασι, ὅπως εἶπε ὁ ἅγιος Κοσμᾶς, εἶνε τὸ κουτὶ ποὺ βρῆκε ὁ διάβολος γιὰ νὰ ἐκφαυλίσῃ ὅλους, τὸ χαζοκούτι.
.               Ἀκούσατε λοιπὸν τὸ εὐαγγέλιο, ἀκούσατε καὶ τὸν ἀπόστολο. Δὲν μποροῦμε νὰ ἑρμηνεύσουμε καὶ τὰ δύο. Θὰ πῶ λίγα λόγια ἐπάνω στὸν ἀπόστολο. Τὸν ἀκούσατε, ἀλλὰ τὰ λόγια του φαίνονται σὰν κινέζικα. Ἄλλοτε τὰ καταλάβαιναν οἱ πιστοὶ καὶ τὰ ἤξεραν ἀπ᾽ ἔξω. Τώρα δυστυχῶς δὲν διαβάζουμε. Καὶ οἱ μόνοι ποὺ φαίνεται νὰ διαβάζουν εἶνε οἱ χιλιασταί. Ἀλλ᾽ αὐτοὶ διαστρεβλώνουν τὸ ἱερὸ κείμενο· ἄλλα ἐννοεῖ καὶ ἄλλα λένε αὐτοί.
.               Πόσες λέξεις εἶνε σήμερα ὁ ἀπόστολος; Ὀγδόντα περίπου λέξεις εἶνε· ὀγδόντα λέξεις – ὀγδόντα χρυσᾶ νομίσματα, κάθε λέξι καὶ μιὰ λίρα. Ἐὰν στὸ ἐκκλησίασμα πετοῦσε κάποιος λίρες, ὅλες θὰ προσπαθοῦσαν νὰ τὶς πιάσουν· δὲν θὰ ἔχαναν καμμία, οὔτε μιὰ λίρα δὲν θά ᾽πεφτε κάτω. Ἀλλὰ τί εἶνε οἱ λίρες καὶ τί εἶνε τὰ χρυσᾶ νομίσματα μπροστὰ στὰ λόγια, τὰ ἀνεκτίμητα λόγια τῆς ἁγίας Γραφῆς; Πρέπει νὰ ἀγαποῦμε τὸ λόγο τοῦ Θεοῦ παραπάνω ἀπὸ χρυσίον καὶ ἀργύριον. Ἀπὸ τὶς ὀγδόντα λέξεις ποὺ ἔχει ὁ ἀπόστολος, ἐγὼ μία λέξι μόνο θέλω νὰ προσέξετε, στὸ τέλος τῆς περικοπῆς, ποὺ ἔχει μεγάλη σπουδαιότητα. Εἶνε ἡ λέξι «συνείδησις» (Ἑβρ. θ´14).

* * *

.               Τί θὰ πῇ «συνείδησις»; Ἡ συνείδησις δὲν εἶνε κάτι ὑλικό· εἶνε κάτι πνευματικό, ἀόρατο. Εἶνε μία πνευματικὴ αἴσθησι καὶ μία κρίσι, ἕνα ζύγισμα τοῦ ἑαυτοῦ μας, ποὺ ἄλλοτε μᾶς ἐπαινεῖ καὶ ἄλλοτε μᾶς κατακρίνει. Ἡ συνείδησις εἶνε ἕνα φαινόμενο ψυχολογικό, μὲ τὸ ὁποῖο ἀσχολοῦνται οἱ θεολόγοι, οἱ φιλόσοφοι καὶ οἱ ψυχολόγοι. Συνείδησις ὑπάρχει σὲ κάθε ἄνθρωπο. Δηλαδὴ ἁπλούστερα· κάνει κάποιος κάποιο κακό, π.χ. κλέβει· ἢ κάτι χειρότερο, πάει τὴ νύχτα σὲ ξένο σπίτι καὶ ἀτιμάζει τὴ γυναῖκα τοῦ ἄλλου· ἢ κάτι ἀκόμα χειρότερο, σκοτώνει. Δὲν τὸν εἶδαν, οὔτε ἀστυνομία, οὔτε εἰσαγγελεύς, κανείς· δὲν τὸ ξέρει οὔτε ἡ γυναίκα του. Εἶνε λοιπὸν ἥσυχος; Καθόλου. Νιώθει ἀνησυχία, σὰν κάποιος νὰ τὸν κυνηγάῃ. Μόλις κάνῃ τὸ κακό, μέσα του αἰσθάνεται στενοχώρια, ἔχει κάποιο σκουλήκι ποὺ τὸν τρώει. Ἀκούει μιὰ φωνὴ νὰ τοῦ φωνάζῃ αὐστηρά· ―Γιατί τὸ ἔκανες; Εἶσαι ἔνοχος, εἶσαι ἁμαρτωλός!… Ἔχουμε πολλὰ τέτοια παραδείγματα.
.               Πρῶτο παράδειγμα εἶνε ὁ Κάιν. Τί ἔκανε ὁ Κάιν; Σκότωσε τὸν ἀδελφό του τὸν Ἄβελ καὶ νόμισε πὼς δὲν τὸν εἶδε κανείς. Ἄκουσε ὅμως τὴ φωνὴ τοῦ Θεοῦ· «Ποῦ εἶνε ὁ Ἄβελ ὁ ἀδελφός σου;» (Γέν. δ´ 9). Αὐτὴ ἡ φωνὴ τὸν τάραζε πλέον μέσα στὴ συνείδησί του καὶ δὲν τὸν ἄφηνε νὰ ἡσυχάσῃ. Ἔτρεμε σὰν τὰ φύλλα τῶν δέντρων· προτιμοῦσε νὰ πεθάνῃ παρὰ νὰ τὴν ἀκούῃ.
.               Θέλετε ἄλλο παράδειγμα; Ἀναφέρει ὁ Ἠλίας Μηνιάτης, ὅτι ὁ αὐτοκράτωρ τοῦ Βυζαντίου Κώνστας Β΄ (641-668) σκότωσε τὸν ἀδελφό του Θεοδόσιο καὶ ἔτσι ἀνέβηκε στὸ θρόνο. Τιμές, δόξες, τὰ πάντα εἶχε. Ἦταν εὐτυχής; Κάθε ἄλλο. Διότι τὴ νύχτα ἔβλεπε σὰν φάντασμα τὸν ἀδελφό του νὰ κρατάῃ ἕνα ποτήρι γεμᾶτο μὲ αἷμα του ποὺ ἄχνιζε καὶ νὰ τοῦ λέῃ· «Ἀδελφέ, πίε», πιὲς τὸ αἷμα τοῦ ἀδελφοῦ σου.
.               Τὸ πιὸ φοβερὸ παράδειγμα εἶνε ὁ Ἰούδας. Πούλησε τὸν Διδάσκαλό του ἀντὶ 30 ἀργυρίων. Τὰ νομίσματα κουδούνιζαν στὰ χέρια του, ἀλλὰ ἡ συνείδησί του τὸν ἔτυπτε τόσο, ὥστε πῆρε σκοινὶ καὶ κρεμάστηκε – αὐτοκτόνησε.
.               Στὴν Ἀθήνα κάποιος ἔπεσε στὸ Φάληρο στὴ θάλασσα καὶ αὐτοκτόνησε. Ὅταν τὸν ἀνέσυραν πνιγμένο, βρῆκαν στὴν τσέπη του ἕνα χαρτὶ ποὺ ἔγραφε· Δὲν μπορῶ νὰ ὑποφέρω τὸν ἔλεγχο τῆς συνειδήσεως….
.               Τρομερὸ πρᾶγμα ἡ συνείδησις. Τί νὰ τὰ κάνῃς τὰ λεφτά, τὰ ἀξιώματα καὶ τὶς θέσεις, ὅταν αὐτὴ ἔχῃ τὸν ἄνθρωπο κατηγορούμενο καὶ ὑπὸ ἔλεγχο; Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέει· Προτιμότερο νὰ σὲ κεντήσῃ σκορπιὸς παρὰ ἡ συνείδησί σου. Κ᾽ ἕνας παλαιὸς γυμνασιάρχης, καλὸς καθηγητής, ὅταν τελειώναμε τὸ γυμνάσιο (τὸ σημερινὸ λύκειο) στὴ Σύρο, μᾶς εἶπε· Παιδιά μου, μιὰ εὐχὴ σᾶς λέγω· νὰ μὴ δοκιμάσετε, νὰ μὴ αἰσθανθῆτε τύψεις συνειδήσεως!
.               Ἐρωτοῦμε τοὺς ἀπίστους καὶ ἀθέους, ἐρωτοῦμε τοὺς πάντας· ποιός φύτεψε μέσα μας μιὰ τέτοια φωνή; Ἕνας μεγάλος φιλόσοφος εἶπε· Δυὸ πράγματα μὲ κάνουν νὰ πιστεύω ὅτι ὑπάρχει Θεός· ὁ ἔναστρος οὐρανὸς ποὺ εἶνε ἀπὸ πάνω μας καὶ ὁ ἠθικὸς νόμος (ἡ συνείδησι=) ποὺ εἶνε μέσα μας.
.               Ὁ ἄνθρωπος σήμερα, ὅπως βλέπουμε, λεφτὰ ἔχει, ἀξιώματα ἔχει, γυναῖκα ἔχει, παιδιὰ ἔχει, σπίτια ἔχει, χωράφια ἔχει, τὰ πάντα ἔχει. Εἶνε εὐτυχής; Δὲν εἶνε. Γιατί; Ἔχει λύσει τὰ ἐξωτερικὰ προβλήματα, μένουν ὅμως ἄλυτα ἐσωτερικὰ προβλήματα, ποὺ τοῦ δημιουργοῦν ψυχολογικὲς καὶ νευρολογικὲς διαταραχὲς καὶ παθήσεις, αὐτὸ ποὺ οἱ ψυχολόγοι λένε ἄγχος. Ποτέ ἄλλοτε ὁ κόσμος δὲν εἶχε τόσο ἄγχος. Ταραγμένοι εἶνε οἱ ἄνθρωποι, τρικυμία, ἀνησυχία ἔχουν γιὰ κάτι ποὺ τοὺς τύπτει.
.               Καὶ τρέχουν στοὺς γιατρούς. Γέμισε ὁ κόσμος ἀπὸ ψυχιάτρους καὶ νευρολογικὲς κλινικές. Κ᾽ ἐκεῖ τί κάνουν; συνήθως δίνουν χάπια καὶ πλουτίζουν. Ὡρισμένοι ὅμως ψυχίατροι πρῶτοι αὐτοὶ ἔχουν ἀνάγκη ἰατροῦ. Καὶ ἡ ἀνησυχία ἐξακολουθεῖ νὰ βασανίζῃ τὸν κόσμο.

* * *

.               Τί λοιπόν, ἀδελφοί μου; Δὲν ὑπάρχει γιατρός, φάρμακο, θεραπεία τοῦ ἄγχους τῆς συνειδήσεως; Ὑπάρχει! Ποιός εἶνε; Τὸ λέει σήμερα ὁ ἀπόστολος· εἶνε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, «ὁ ἰατρὸς τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν» (θ. Λειτ.), ποὺ σταυρώθηκε, ἔδωσε τὸ τίμιό του αἷμα. Ὁ σταυρός του σβήνει τὶς ἁμαρτίες τοῦ κόσμου καὶ τὸ αἷμα του ἀπαλλάσσει ἀπὸ τὶς τύψεις καὶ ἀναπαύει.
.               Ἀμφιβάλλετε; Ἂν ἀμφιβάλλετε ὅτι ὁ Χριστὸς εἶνε ὁ μέγας ψυχίατρος ποὺ λύνει ὅλα τὰ ἐσωτερικὰ προβλήματα, δοκιμάστε. Πλησιάζουν οἱ ἅγιες ἡμέρες. Τὸ φάρμακο ποιό εἶνε· ἡ ἐξομολόγησις. Νὰ πᾷς μετανοημένος νὰ ἐξομολογηθῇς, νὰ πῇς τὰ κρίματά σου, νὰ κλάψῃς ἐμπρὸς στὸν πνευματικό σου. Κι ὅταν πῇς τὰ κρίματά σου μὲ εἰλικρίνεια, τὴν ὥρα ἐκείνη ―δὲν εἶνε ψέμα― ἕνα βουνὸ ποὺ πλακώνει τὴν καρδιά σου, τὸ ἄγχος αὐτὸ ποὺ λένε οἱ ψυχολόγοι, θὰ φύγῃ ἀπὸ πάνω σου. Μέσα στὰ βάθη τῆς καρδιᾶς σου θ᾽ ἀκούσῃς μιὰ φωνὴ γλυκειά, φωνὴ ἀπὸ τὸν οὐρανό, νὰ σοῦ λέῃ «Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου» (Μᾶρκ. 2,5), «παιδί μου, σοῦ συγχωροῦνται τὰ ἁμαρτήματά σου», καὶ θὰ αἰσθανθῇς ἀνακούφισι, λύτρωσι, γαλήνη.
.            Ὅποιος, ἀδελφοί μου, πιστεύει στὸν Χριστό, ὅποιος ἐξομολογεῖται εἰλικρινά, ὅποιος κοινωνεῖ τὰ ἄχραντα μυστήρια «μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης» (θ. Λειτ.), ὅπως ἡ ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία τὴν ὁποία ἑορτάζουμε σήμερα, αὐτὸς αἰσθάνεται τὴν ἀπαλλαγὴ τῆς συνειδήσεως ἀπὸ τὸ ἄγχος. Αὐτὸ λέει ὁ ἀπόστολος σήμερα· ὅτι ὁ Χριστὸς, ποὺ προσέφερε τὸν ἑαυτό του θυσία, καθαρίζει τὴ συνείδησί μας ἀπὸ τὰ πονηρὰ ἔργα ποὺ τὴ μολύνουν (βλ. Ἑβρ. θ´14)· ἀμήν.

 ΠΗΓΗ: augoustinos-kantiotis.gr

ΠΗΓΗ:    ΚΛΙΚ