Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος: H Ευρώπη είναι «παναΐρι» που τελειώνει, και η Ανατολή «παναΐρι» που αρχινά
Της Αντιγόνης Σολομωνίδου Δρουσιώτου*
Η
σπίθα που ξεκινά στη Συρία θα μας πάρει όλους επισημαίνει ο
Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος και τονίζει πως είμαστε μέσα στον προβολέα
της ιστορίας λόγω Συρίας, όχι λόγω Κυπριακού, το οποίο θα ακολουθήσει ως
επιγενόμενο ως διαπλεκόμενο συμφέρον, ως αρχαίο πρόβλημα, το οποίο με
τη ροή των γεγονότων θα βρει τη διέξοδο του. Όπως λέει όποιος ερμηνεύει
το κυπριακό πρόβλημα και την κυπριακή κοινωνία με
όρους του 2004 είναι λανθασμένος και ξεπερασμένος. Οι Τουρκοκύπριοι
έχουν αντιληφθεί αυτή την αλλαγή ενώ οι Ελληνοκύπριοι όχι. Ο ίδιος απλώς
βλέπει και ερμηνεύει τα σημεία των καιρών, ό,τι κάνει σε σχέση με τις
εκκλησίες του και τις εικόνες του πρέπει να έχει τη δυναμική της
επιστροφής στον χρόνο, είτε εγγύτερα είτε στο απώτερο μέλλον. Αν έμαθες
να εργάζεσαι ορθόδοξα, τότε οικοδομείς ένα μέλλον χριστιανικό γι’ αυτό
τον τόπο, όπου χωρούν όλοι, λέει. Αναφερόμενος στους Τουρκοκύπριους
δηλώνει πως αισθάνονται βαθύτατα κατεχόμενοι από τον τουρκικό στρατό.
-Για τρίτη φορά λειτουργήθηκε φέτος στον Άγιο Μάμα η θαυματουργή εικόνα του Χρυσοσώτηρος. Πώς την ανακαλύψατε;
-Όχι, είναι η τρίτη φορά που λειτουργήθηκε. Πριν από 4 περίπου χρόνια είχα μάθει ότι σε ένα από τα κελιά του Αγίου Μάμαντος υπάρχουν εικόνες. Νόμισα ότι ήταν από την περιοχή Μόρφου και περίμενα την στιγμή να τις ελευθερώσω, δηλαδή να εξέλθουν από το κελί και να συντηρηθούν. Μου δόθηκε η ευκαιρία όταν ο τότε πρέσβης της Αμερικής ήθελε να πάμε να δούμε τα έργα συντήρησης που γινόντουσαν στον Άγιο Μάμα και στη Βασιλική του Αγίου Αυξιβίου στους Σόλους. Είναι τα δύο μνημεία που καταφέραμε να συντηρήσουμε μέσω αμερικανικών ιδρυμάτων, όπου έγιναν έργα ύψους ενάμισι εκατομμυρίων δολαρίων. Όταν ο πρέσβης με είδε λυπημένο με ρώτησε το γιατί. Του απάντησα ότι έχουμε άλλες 500 εκκλησίες που είναι έτοιμες να καταρρεύσουν. Μου απάντησε ότι από κάπου αρχίζουμε. Τότε του είπα ότι δεν έχουμε μόνο πρόσωπα αγνοουμένων να αναζητούμε, αλλά και αγνοούμενες εικόνες, όπως αυτές στο κελί πίσω από το ναό του Αγίου Μάμαντος. Ζήτησε να ανοίξει το κελί και άρχισαν να βγαίνουν εικόνες από μέσα.
-Εκεί ήταν ο Χρυσοσώτηρας της Ακανθούς;
-Ναι, με μεγάλο ρίγος είδα την πιο θαυματουργή εικόνα του Χριστού σε ολόκληρη την Κύπρο. Κάλεσα δικό μου άνθρωπο, φωτογράφησε όλες τις εικόνες και μέσα σε μια νύχτα περάστηκαν από τους Ιταλούς συντηρητές που συντηρούσαν την Αγία Τράπεζα του Αγίου Μάμαντος με ένα ειδικό φάρμακο για να αντέξουν τα επόμενα χρόνια και ξανακλειδώθηκαν. Στην συνέχεια οι εικόνες του Χρυσοσώτηρος και μια επιχρυσωμένη της Παναγίας της Ακανθούς εκδόθηκαν σε ένα αγγλόφωνο βιβλίο που έβγαλαν οι Ιταλοί συντηρητές. Παρέδωσα το βιβλίο στο Δήμαρχο Ακανθούς, κ. Σαββίδη για να χειριστεί το θέμα. Πάλι μέσω της αμερικανικής πρεσβείας και με κάποιους Τουρκοκύπριους κατορθώσαμε να εξέλθει η εικόνα του Χρυσοσώτηρος και να τοποθετηθεί στον ναό του Αγίου Μάμαντος στη Μόρφου. Απαίτησα κάθε χρονιά όταν θα γιορτάζει ο Άγιος η εικόνα να κατεβαίνει από τον τοίχο και να μπαίνει στο κέντρο του ναού και να λιτανεύεται.
-Γιατί δεν θέλετε να τις φέρετε στις ελεύθερες περιοχές;
-Διότι θα γυρίσουμε, δεν έχουμε εγκαταλείψει την πίστη της επιστροφής. Ούτε Παφίτες είμαστε ούτε Λεμεσιανοί.
-Εννοείτε με λύση του Κυπριακού;
-Εμείς πιστεύουμε θα γυρίσουμε, γιατί πιστεύουμε στα θαύματα.
-Κοντεύει η ώρα της επιστροφής ή πάλι με χρόνια και καιρούς πάλι δικά μας θα είναι;
-Δεν έχουμε τη χαζομάρα να ορίζουμε χρόνους και καιρούς, απλά βλέπουμε και ερμηνεύουμε τα σημεία των καιρών, ό,τι κάνουμε σε σχέση με τις εκκλησίες και τις εικόνες μας πρέπει να έχει τη δυναμική της επιστροφής στο χρόνο, είτε εγγύτερα είτε απώτερο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο κινούμαστε.
-Η παρουσία του Αμερικανού πρέσβη στη λειτουργία του Αγίου Μάμα έστειλε κάποια μηνύματα;
-Όλοι οι πρέσβεις των ΗΠΑ από τον καιρό που έγινε η πρώτη λειτουργία το 2004 μέχρι σήμερα είναι παρόντες. Έχουν βοηθήσει στο να γίνεται αυτή η λειτουργία όταν άλλοι λιθοβολούσαν, ακόμα και εκ των χριστιανών ορθοδόξων δεν είχαν καταλάβει τι σημαίνει τελώ θεία λειτουργία στα κατεχόμενα.
-Ακόμα και οι εν Χριστώ Αδελφοί;
-Βεβαίως, δεν είχαν καταλάβει. Όταν κάνεις μια λειτουργία σε οποιανδήποτε εκκλησία στην κατεχόμενη Κύπρο σημαίνει ότι αυτός ο τόπος είχε χριστιανικό παρελθόν και έχει χριστιανικό παρόν και μέλλον. Το ζήτημα είναι αν επιμένεις και αν έχεις μάθει η πρώτη σου ελπίδα να είναι ο Θεός και όχι τα χρήματα και οι πολιτικές σου διασυνδέσεις, η Ευρώπη, το ΝΑΤΟ, η Αμερική, η Ρωσία, αν έμαθες να εργάζεσαι ορθόδοξα, τότε οικοδομείς ένα μέλλον χριστιανικό γι’ αυτό τον τόπο, όπου χωρούν όλοι. Εμείς έτσι εργαζόμαστε, έτσι μας έμαθε ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Ο σημερινός Αμερικανός πρέσβης τυγχάνει να είναι ορθόδοξος και το επέλεξε μέσα από την Ελληνοαμερικανίδα σύζυγό του. Αυτός ήταν κι ο λόγος που του ζητήσαμε να πει το «Πάτερ ημών» και αυτό έδωσε μια περισσότερη αίσθηση συμμετοχής στα τελούμενα. Ένας Τουρκοκύπριος αρχαιολόγος που φυλάει τα ψηφιδωτά του Αγίου Αυξιβίου στους Σόλους αποκαλεί τη λειτουργία στον Άγιο Μάμα κάθε χρόνο «εορτή της ειρήνης της Μόρφου». Έτσι μπήκε στη συλλογική συνείδηση των Τουρκοκυπρίων.
-Πηγαίνετε συχνά στα κατεχόμενα από το 2003. Πώς είναι σήμερα μετά από δέκα χρόνια;
-Έχουν αλλάξει τα πράγματα, όποιος ερμηνεύει το κυπριακό πρόβλημα και την κυπριακή κοινωνία με όρους του 2004 είναι λανθασμένος και ξεπερασμένος. Οι Τουρκοκύπριοι έχουν αντιληφθεί αυτή την αλλαγή ενώ οι Ελληνοκύπριοι όχι. Έχουν μια καθυστέρηση στην πολιτική τους αντίληψη, ακόμη και οι Ελληνοκύπριοι πολιτικοί.
-Ακόμη και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης;
-Όχι, ο Νίκος Αναστασιάδης ήταν πρωθύστερος της εποχής του τότε, τώρα δεν ξέρω, θα δείξει.
-Μειώθηκαν οι Τουρκοκύπριοι τα δέκα αυτά χρόνια;
-Ναι και μειώθηκε η ελπίδα τους για επανένωση του νησιού. Αισθάνονται βαθύτατα κατεχόμενοι από τον τουρκικό στρατό, περισσότερο από ότι αισθανόντουσαν το 2003. Η συντριπτική πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων αν δεν έχει φύγει στο εξωτερικό αισθάνεται ότι αυτό που πέτυχε η Τουρκία μετά το 2004, πέραν της απενοχοποίησης της είναι και η τουρκοποίηση ολόκληρης της κατεχόμενης Κύπρου, όχι μόνο των περιοχών που δεν είναι προς επιστροφή, όπως νομίζουν μερικοί. Αν πας στο γειτονικό Αργάκι, δέκα λεπτά δρόμος από τον Αστρομερίτη, θα δεις ένα μιναρέ που πριν από τρεις μήνες δεν υπήρχε.
-Είναι η προσπάθεια της Τουρκίας για εξισλαμισμό των Τουρκοκυπρίων;
-Μάλιστα, υπάρχει μεγάλη πίεση τώρα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα να ισλαμοποιηθεί. Αρνείται βέβαια με κορυφαίους τους δασκάλους και τους καθηγητές. Μιλώ μαζί τους όχι για πολιτικά θέματα διότι κουράστηκαν να μιλούν για το Κυπριακό, τι να πεις για μια σκοτωμένη ελπίδα. Ένα πολύ σημαίνων πρόσωπο της τουρκοκυπριακής κοινωνίας, σοφός και πονεμένος, μου είπε να μεταφέρω στους δικούς μας ότι οι Τούρκοι πρώτα θα κάνουν Τούρκους τους Τουρκοκύπριους και μετά θα τους δώσουμε μια αφορμή ή θα την φτιάξουν μόνοι τους και θα επιχειρήσουν να τουρκοποιήσουν όλη την Κύπρο. Κι αυτό που λέει ο άνθρωπος αυτός που φαίνεται ως εφιάλτης, τώρα το βλέπω να εφαρμόζεται επί του εδάφους.
-Υπάρχει ελπίδα;
-Ναι, στο ότι αυξήθηκε το μίσος των Τουρκοκυπρίων σε ό,τι είναι ισλαμικό και τουρκογενές και λυπούμαι που λέω ότι το μίσος είναι ελπίδα. Σου λένε ότι δεν είμαστε πια οι άνθρωποι της Κύπρου όπως πριν μερικά χρόνια.
-Αυτό τι σημαίνει;
-Αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως δείχνουν τα σημεία των καιρών με τον πόλεμο στη Συρία, αν επεκταθεί και όπως είπε ένας Ιρανός αξιωματούχος ανοίξουν την πόρτα του φρενοκομείου για όλη την Ανατολή όχι μόνο της Μέσης Ανατολής, πολλοί κρυφοί άνεμοι θα βγουν στην ατμόσφαιρα και μέσα στους κρυφούς ανέμους θα έχει το μερτικό της και η Κύπρος. Τι θα γίνει αν υποθετικά υποχρεωθεί η Τουρκία να αποσύρει το στράτευμα της από την Κύπρο για στρατιωτικούς λόγους που θα έχει στη χώρα της; Σκεφτήκαμε αυτό το ενδεχόμενο;
-Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί ότι η υπερδύναμη Τουρκία θα μείνει χωρίς στρατό και θα αναγκαστεί να τον αποσύρει από την Κύπρο.
-Αυτό είναι μια λανθασμένη προσέγγιση. Όταν το είπα σε ένα πολιτικό πριν τέσσερα χρόνια μου απάντησε ότι με είχε για πιο έξυπνο! Υπάρχουν πολλές προφητείες Κυπρίων και ξένων ανθρώπων του Θεού γι αυτά.
-Ότι θα γίνει μια γενικευμένη σύρραξη, η Ελλάδα θα χάσει έδαφος και μετά θα αρχίσει η πτώση της Τουρκίας;
-Όλα αυτά υπάρχουν, αλλά και να μην τα βλέπεις σήμερα μέσα από τον εσχατολογικό προφητικό οφθαλμό, πρέπει να αναλύεις τα πράγματα στη βάση των πολιτικών δεδομένων που είναι σε εξέλιξη αυτή την ώρα που μιλούμε, διότι θα είναι πολύ δυναμικά αυτό το φθινόπωρο. Πρέπει να παρακολουθείς την κίνηση των λαών και το διαδίκτυο σου δίνει αυτή τη δυνατότητα. Πρέπει να μάθουμε επίσης να ερμηνεύουμε τους λαούς και κυρίως της Ανατολής που είναι οι πρωταγωνιστές. Δεν είναι η Ευρώπη που πρωταγωνιστεί, αυτό είναι το λάθος των Κυπρίων πολιτικών, ερμηνεύουν τα πράγματα ευρωκεντρικά.
-Ανήκουμε στην Ευρώπη.
-Ναι, αλλά μπήκαμε την ώρα που η Ευρώπη είναι «παναΐρι» που τελειώνει, και η Ανατολή «παναΐρι» που αρχινά. Εγώ είμαι έντονα ανατολικός άνθρωπος και το ιδίωμα μας είναι ότι καταλαβαίνουμε τον κόσμο καρδιακά όχι εγκεφαλικά όπως η Δυτική Ευρώπη. Το μέλλον δεν είναι η Ευρώπη, εμείς μπήκαμε σε μια Ένωση η οποία έχει σπουδαίο παρελθόν και μικρό μέλλον.
-Εκτιμάτε ότι θα διαλυθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση;
-Βέβαια, αυτοί που την συνέθεσαν, οι ίδιοι την αποσυνθέτουν, οι Γερμανοί, οι Γάλλοι και μονίμως την υποσκάπτουν οι Άγγλοι, οι οποίοι ουδέποτε αισθάνθηκαν Ευρωπαίοι. Στον τρόπο ερμηνείας του γίγνεσθαι πρέπει να λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη τις θρησκευτικές και πνευματικές καταβολές των λαών. Αυτό δεν το κάνουν οι Κύπριοι πολιτικοί.
-Πώς μπορεί να γίνει η συνύπαρξη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων;
-Μα μην επιμένεις σε αυτά, είναι ξεπερασμένα, η συνύπαρξη θα γίνει αλλά κάτω από άλλους όρους που θα μας υποχρεώσουν τα εμπόλεμα γεγονότα.
-Το φυσικό αέριο θα πέσει στο βωμό του πολέμου;
-Δεν ασχολούμαι με το φυσικό αέριο. Η σπίθα που ξεκινά στην Συρία θα μας πάρει όλους. Όλα τα παράλια από Πάφο μέχρι το κατεχόμενο Μπογάζι βρίσκονται απέναντι από τα συριακά παράλια, με αντίστοιχα τοπωνύμια, με κοινούς Αγίους, με παράλληλες παραδόσεις, δεν μπορούμε να ερμηνεύουμε την Κύπρο ως να είμαστε δίπλα από τη Γαλλία. Διάβασε το ποίημα του Καβάφη «επάνοδος» και θα καταλάβεις. Μιλά για τις αγαπημένες θάλασσες της Συρίας, της Κύπρου είναι πολύ πιο σημαντικό που ανήκουμε σε αυτές τις θάλασσες παρά στη Βαλτική.
-Η Τουρκία σήμερα;
-Ήδη φάνηκαν οι διαλυτικές δυνάμεις που την συγκροτούν από τα οθωμανικά χρόνια. Δεν είναι τυχαίο που ο Νταβούτογλου προσπάθησε να επιστρέψει την Τουρκία στο οθωμανικό της ένδοξο παρελθόν και απέτυχε. Δεν αποκλείεται μέσα από μια τραγική εξέλιξη να ανακαλύψουν το πιο μακρινό τους παρελθόν, το Βυζαντινό και το αίμα τους το βυζαντινό, αν όχι όλοι μια μεγάλη μερίδα. Τώρα είναι όλα ανοικτά. Περίμενες ποτέ οι Κούρδοι να είναι έτοιμοι να κάνουν κράτος; Είχαμε ένα γέρο σοφό και προσευχόμενο στο χωριό μας όταν ήμουν δώδεκα χρονών και μας έλεγε «αχ παιδιά μου θα γίνετε πρόσφυγες, Τούρκοι θα κατοικήσουν στο χωριό μας, πολλοί θα πεθάνουν με τον πόθο της επιστροφής, όταν όμως ακούσετε ότι μια καινούργια χώρα ιδρύθηκε στην Τουρκία που θα λέγετε Κουρδία θα επιστρέψετε όλοι πίσω, χωρίς πόλεμο». Διαβάστε το βιβλίο του Χατζηφλουρέντζου, ένας σύγχρονος προφήτης, κοιμήθηκε το ’69, όλα αυτά που συνέβηκαν και συμβαίνουν τα προφήτευσε.
-Η Εκκλησία πιστεύει σε προφήτες;
-Το προφητικό χάρισμα στην Εκκλησία δεν έπαψε να υπάρχει. Το χάρισμα αυτό όχι ως αποκάλυψη αληθειών της πίστεως που δεν φανερώθηκαν από τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, και δεν περιλαμβάνονται γενικότερα στην Αγία Γραφή, αλλά ως ερμηνεία και διασάφηση του θελήματος του Θεού και ως προόραση των μελλόντων υπήρχε τόσο στην Παλαιά Διαθήκη, υπάρχει και στον καιρό της χάριτος και θα υπάρχει μέχρι συντελείας των αιώνων.
-Η Εκκλησία είναι έτοιμη να οδηγήσει το λαό σε επανάσταση αν δει ότι οι ιθύνοντες τον οδηγούν στην πείνα.
-Ο Αρχιεπίσκοπος είναι ένα μέρος της Εκκλησίας και καμία κεφαλή δεν μπορεί να σταθεί χωρίς το σώμα. Οι Κύπριοι δεν είναι για επαναστάσεις αλλά για να ζουν την Ανάσταση. Όταν πεινάσουν, πρέπει να συνεχίσουμε να τους φροντίζουμε όπως όλοι το κάνουμε, όπως και ο Αρχιεπίσκοπος. Αυτό θέλει ο λαός μας για να μπορέσει να αντέξει τα πιο δύσκολα από την πείνα και τα πιο δύσκολα από την χρηματιστηριακή μας διάλυση που κορυφώθηκε με το κούρεμα και την επιβολή στην ευρωπαϊκή Κυπριακή Δημοκρατία της «ευρωκρατίας» και στο κατεχόμενο μέρος μιας δεύτερης τουρκοκρατίας. Είναι δυνατόν να έχει τέτοιο πρόβλημα η Συρία και αύριο άλλες χώρες και οι Κύπριοι να σκέφτονται το κούρεμα που υπέστηκαν το Μάρτιο; Θα μας ξεπεράσουν τα γεγονότα της γειτονιάς μας που θα είναι τόσο τεράστια ώστε όλα αυτά θα φαίνονται φλυαρίες και γκρίνιες κάποιων πλουσίων που πτώχευσαν. Η Εκκλησία λέει «έχει ο Θεός», αυτό πίστευαν οι παλιοί Κύπριοι και έβρισκαν μπροστά τους ένα Θεό να φροντίζει γι αυτούς.
-Αυτό το ξεχάσαμε;
-Ναι, γι αυτό γίνεται τώρα μεγάλη εγχείρηση σε όλους μας. Οι πολιτικοί κρίθηκαν και απέτυχαν, τώρα η σειρά των ιερωμένων. Αν ο λόγος μας θα είναι αποκλειστικά οικονομικός και δεν βοηθήσουμε το λαό να κάνει αυτοκριτική, να έχει επίγνωση πώς φτάσαμε σε αυτά τα μεγάλα προβλήματα, πως συμβάλαμε εμείς με τη χλιδή και την πολυτέλειά μας, με την στενότητα της καρδιάς μας να αντιληφθούμε ότι και στον καιρό της μεγάλης πολυτέλειας υπήρχαν άνθρωποι που ήθελαν περισσότερη βοήθεια, τότε θα αποτύχουμε. Οι Κύπριοι γίνονται σήμερα πιο σπλαχνικοί, βγήκε μέσα τους η ανάμνηση των δυσκολιών του ’74 και προσπαθούν να μεταδώσουν την ελπίδα του «έχει ο Θεός», στα παιδιά του fast food. Αυξάνεται συνεχώς ο κόσμος που εκκλησιάζεται, εξομολογείται, κουράζονται να ακούν πολιτικές και οικονομικές αναλύσεις. Οι Κύπριοι είναι έτοιμοι να ακούσουν τη γλώσσα της μετανοίας, οι Ελλαδίτες ακόμα δυσκολεύονται. Ανάσταση θέλει ο Κύπριος, όχι επανάσταση.
-Τα συζητάτε αυτά μέσα στην Ιερά Σύνοδο;
-Ναι, το κλίμα μέσα στην Ιερά Σύνοδο είναι πάρα πολύ καλό και το πέτυχε ο νυν Αρχιεπίσκοπος που του κάνετε κριτική πολλές φορές για την απουσία πνευματικού λόγου. Μέσα στην Σύνοδο κατόρθωσε να υπάρχει ισότητα στην εκφορά του λόγου, των απόψεων, να υπάρχει δικαίωμα διαφωνίας. Εγώ είμαι ευχαριστημένος με τον τρόπο που λειτουργεί η Ιερά Σύνοδος. Οι δυο ευπορότεροι φορείς της Εκκλησίας, η Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου και η Μονή Κύκκου έχουν τεράστιο οικονομικό πρόβλημα. Αυτό δεν σας κάνει εντύπωση; Ο Αρχιεπίσκοπος εκφράζει μια αγωνία. Ο λαός πένεται αυτή την στιγμή, εμείς όμως που καλούμαστε να βοηθήσουμε αυτό το λαό έχουμε πληγεί οικονομικά. Τι πέτυχε η «ευρωκρατία» στην Κύπρο; Να αποδυναμώσει οικονομικά την Εκκλησία που ήταν πάντοτε το στήριγμα του λαού. Αυτό λίγοι το έχουν αντιληφθεί.
-Αυτό τι κρύβει;
-Δεν είναι την λύση του Κυπριακού, όπως λένε πολλοί, την οποία θα δεχτούμε επειδή μας γονάτισαν οικονομικά. Επιμένουμε να ερμηνεύουμε τα γεγονότα με τη λογική του 2004. Οι Τούρκοι δεν έχουν προτεραιότητα το Κυπριακό, η έγνοια τους αυτή την στιγμή είναι το κουρδικό και το συριακό και τι θα γίνει με τις πολλές θρησκευτικές κοινότητες που ζουν μέσα σε αυτή την τεράστια χώρα, με ένα στρατό που έχει αποδυναμωθεί και ένα Ισλάμ που δεν αποδέχονται όπως φάνηκε στην πλατεία Ταξίμ. Αυτές είναι οι προτεραιότητες της Τουρκίας. Το Κυπριακό είναι μια παρονυχίδα που αν συγκλίνουν κάποια πράγματα και δουν ότι έχουν μεγάλο συμφέρον, τότε θα προχωρήσουν. Θα συνομιλούν, αυτά είναι επικοινωνιακή πολιτική όλων. Τώρα πρέπει να καταλάβουμε ότι η ιστορία από καιρού εις καιρό στρέφει τον προβολέα της σε μια διαφορετική περιοχή, εμείς είμαστε μέσα στο προβολέα της ιστορίας λόγω Συρίας, όχι λόγω Κυπριακού. Το Κυπριακό θα ακολουθήσει ως επιγενόμενο, ως διαπλεκόμενο συμφέρον, ως αρχαίο πρόβλημα, το οποίο με τη ροή των γεγονότων θα βρει τη διέξοδό του. Δεν συνέβηκε όπως νομίζουμε για τα αέρια μας, για την οικονομική μας αθλιότητα, για την τεράστια μανία κατά της Εκκλησίας από την παγκοσμιοποιημένη νέα τάξη πραγμάτων την οποία ο Ομπάμα εκφράζει τέλεια και την υπηρετεί και η Μέρκελ και οι μεγάλες χώρες της Ευρώπης.
-Βγαίνουν οι αριστερές σας καταβολές;
-Όχι δεν είναι αριστερές καταβολές αυτές, είναι η ερμηνεία των πραγμάτων του μέλλοντος. Εγώ προέρχομαι από εκκλησιαστική οικογένεια και πιστεύω στο Θεό, δεν μπήκα από λάθος μέσα στην Εκκλησία, και η Εκκλησία μου έμαθε να ερμηνεύω τα πράγματα θεολογικά και πνευματικά. Πιστεύω στον πνευματικό νόμο, ό,τι κάνεις βρίσκεις. Κι είναι εμφανές ότι κάποιοι εδώ και χρόνια κατεργάζονται τη νέα εποχή και την παγκοσμιοποίηση, θέλοντας να υποτάξουν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον ιστορικών λαών κάτω από μια παγκόσμια εξουσία, αλλά όλοι αυτοί έχουν πέσει έξω γιατί νόμισαν ότι οι άνθρωποι της πίστης είναι οριστικό παρελθόν! Αντιθέτως, οι άνθρωποι της πίστης είναι παρόντες και σκεπάζουν με την προσευχή τους όλο τον κόσμο, ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας και χρώματος.
-Τι αποκομίσατε από τις συχνές επισκέψεις σας στα κατεχόμενα;
-Όχι μόνο να γνωρίσω τους Τουρκοκύπριους και την κατοχή, αλλά να γνωρίσω τους τόπους, τα προσκυνήματα, την ιστορία μας. Αυτά τα οδοιπορικά με βοήθησαν σε μεγάλο βάθος να κατανοήσω ολόκληρη την Κύπρο. Κατάλαβα ότι η Κύπρος μόνη της δεν υπάρχει, έπρεπε να γνωρίσω τη γειτονιά της, έτσι πήγα στην Τουρκία, Κωνσταντινούπολη, Συρία, Λίβανο, Παλαιστίνη και κατάλαβα καλύτερα την Κύπρο. Με κάλεσε πρόσφατα η Διευθύντρια του Λεβέντιου Μουσείου να δω τον κόσμο της Κύπρου του Διαμαντή. Οι μελλοντικοί Κύπριοι θα βλέπουν τους πίνακες του Διαμαντή για να μαθαίνουν από πού προήλθαν οι μοντέρνοι Κύπριοι, από ποιους ανθρώπους πήραν την ορθοδοξία και τον ελληνισμό, αυτή την ποιότητα που είναι τελείως ξεχωριστή. Αυτός ο πίνακας του Διαμαντή το εκφράζει.
-Για τρίτη φορά λειτουργήθηκε φέτος στον Άγιο Μάμα η θαυματουργή εικόνα του Χρυσοσώτηρος. Πώς την ανακαλύψατε;
-Όχι, είναι η τρίτη φορά που λειτουργήθηκε. Πριν από 4 περίπου χρόνια είχα μάθει ότι σε ένα από τα κελιά του Αγίου Μάμαντος υπάρχουν εικόνες. Νόμισα ότι ήταν από την περιοχή Μόρφου και περίμενα την στιγμή να τις ελευθερώσω, δηλαδή να εξέλθουν από το κελί και να συντηρηθούν. Μου δόθηκε η ευκαιρία όταν ο τότε πρέσβης της Αμερικής ήθελε να πάμε να δούμε τα έργα συντήρησης που γινόντουσαν στον Άγιο Μάμα και στη Βασιλική του Αγίου Αυξιβίου στους Σόλους. Είναι τα δύο μνημεία που καταφέραμε να συντηρήσουμε μέσω αμερικανικών ιδρυμάτων, όπου έγιναν έργα ύψους ενάμισι εκατομμυρίων δολαρίων. Όταν ο πρέσβης με είδε λυπημένο με ρώτησε το γιατί. Του απάντησα ότι έχουμε άλλες 500 εκκλησίες που είναι έτοιμες να καταρρεύσουν. Μου απάντησε ότι από κάπου αρχίζουμε. Τότε του είπα ότι δεν έχουμε μόνο πρόσωπα αγνοουμένων να αναζητούμε, αλλά και αγνοούμενες εικόνες, όπως αυτές στο κελί πίσω από το ναό του Αγίου Μάμαντος. Ζήτησε να ανοίξει το κελί και άρχισαν να βγαίνουν εικόνες από μέσα.
-Εκεί ήταν ο Χρυσοσώτηρας της Ακανθούς;
-Ναι, με μεγάλο ρίγος είδα την πιο θαυματουργή εικόνα του Χριστού σε ολόκληρη την Κύπρο. Κάλεσα δικό μου άνθρωπο, φωτογράφησε όλες τις εικόνες και μέσα σε μια νύχτα περάστηκαν από τους Ιταλούς συντηρητές που συντηρούσαν την Αγία Τράπεζα του Αγίου Μάμαντος με ένα ειδικό φάρμακο για να αντέξουν τα επόμενα χρόνια και ξανακλειδώθηκαν. Στην συνέχεια οι εικόνες του Χρυσοσώτηρος και μια επιχρυσωμένη της Παναγίας της Ακανθούς εκδόθηκαν σε ένα αγγλόφωνο βιβλίο που έβγαλαν οι Ιταλοί συντηρητές. Παρέδωσα το βιβλίο στο Δήμαρχο Ακανθούς, κ. Σαββίδη για να χειριστεί το θέμα. Πάλι μέσω της αμερικανικής πρεσβείας και με κάποιους Τουρκοκύπριους κατορθώσαμε να εξέλθει η εικόνα του Χρυσοσώτηρος και να τοποθετηθεί στον ναό του Αγίου Μάμαντος στη Μόρφου. Απαίτησα κάθε χρονιά όταν θα γιορτάζει ο Άγιος η εικόνα να κατεβαίνει από τον τοίχο και να μπαίνει στο κέντρο του ναού και να λιτανεύεται.
-Γιατί δεν θέλετε να τις φέρετε στις ελεύθερες περιοχές;
-Διότι θα γυρίσουμε, δεν έχουμε εγκαταλείψει την πίστη της επιστροφής. Ούτε Παφίτες είμαστε ούτε Λεμεσιανοί.
-Εννοείτε με λύση του Κυπριακού;
-Εμείς πιστεύουμε θα γυρίσουμε, γιατί πιστεύουμε στα θαύματα.
-Κοντεύει η ώρα της επιστροφής ή πάλι με χρόνια και καιρούς πάλι δικά μας θα είναι;
-Δεν έχουμε τη χαζομάρα να ορίζουμε χρόνους και καιρούς, απλά βλέπουμε και ερμηνεύουμε τα σημεία των καιρών, ό,τι κάνουμε σε σχέση με τις εκκλησίες και τις εικόνες μας πρέπει να έχει τη δυναμική της επιστροφής στο χρόνο, είτε εγγύτερα είτε απώτερο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο κινούμαστε.
-Η παρουσία του Αμερικανού πρέσβη στη λειτουργία του Αγίου Μάμα έστειλε κάποια μηνύματα;
-Όλοι οι πρέσβεις των ΗΠΑ από τον καιρό που έγινε η πρώτη λειτουργία το 2004 μέχρι σήμερα είναι παρόντες. Έχουν βοηθήσει στο να γίνεται αυτή η λειτουργία όταν άλλοι λιθοβολούσαν, ακόμα και εκ των χριστιανών ορθοδόξων δεν είχαν καταλάβει τι σημαίνει τελώ θεία λειτουργία στα κατεχόμενα.
-Ακόμα και οι εν Χριστώ Αδελφοί;
-Βεβαίως, δεν είχαν καταλάβει. Όταν κάνεις μια λειτουργία σε οποιανδήποτε εκκλησία στην κατεχόμενη Κύπρο σημαίνει ότι αυτός ο τόπος είχε χριστιανικό παρελθόν και έχει χριστιανικό παρόν και μέλλον. Το ζήτημα είναι αν επιμένεις και αν έχεις μάθει η πρώτη σου ελπίδα να είναι ο Θεός και όχι τα χρήματα και οι πολιτικές σου διασυνδέσεις, η Ευρώπη, το ΝΑΤΟ, η Αμερική, η Ρωσία, αν έμαθες να εργάζεσαι ορθόδοξα, τότε οικοδομείς ένα μέλλον χριστιανικό γι’ αυτό τον τόπο, όπου χωρούν όλοι. Εμείς έτσι εργαζόμαστε, έτσι μας έμαθε ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Ο σημερινός Αμερικανός πρέσβης τυγχάνει να είναι ορθόδοξος και το επέλεξε μέσα από την Ελληνοαμερικανίδα σύζυγό του. Αυτός ήταν κι ο λόγος που του ζητήσαμε να πει το «Πάτερ ημών» και αυτό έδωσε μια περισσότερη αίσθηση συμμετοχής στα τελούμενα. Ένας Τουρκοκύπριος αρχαιολόγος που φυλάει τα ψηφιδωτά του Αγίου Αυξιβίου στους Σόλους αποκαλεί τη λειτουργία στον Άγιο Μάμα κάθε χρόνο «εορτή της ειρήνης της Μόρφου». Έτσι μπήκε στη συλλογική συνείδηση των Τουρκοκυπρίων.
-Πηγαίνετε συχνά στα κατεχόμενα από το 2003. Πώς είναι σήμερα μετά από δέκα χρόνια;
-Έχουν αλλάξει τα πράγματα, όποιος ερμηνεύει το κυπριακό πρόβλημα και την κυπριακή κοινωνία με όρους του 2004 είναι λανθασμένος και ξεπερασμένος. Οι Τουρκοκύπριοι έχουν αντιληφθεί αυτή την αλλαγή ενώ οι Ελληνοκύπριοι όχι. Έχουν μια καθυστέρηση στην πολιτική τους αντίληψη, ακόμη και οι Ελληνοκύπριοι πολιτικοί.
-Ακόμη και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης;
-Όχι, ο Νίκος Αναστασιάδης ήταν πρωθύστερος της εποχής του τότε, τώρα δεν ξέρω, θα δείξει.
-Μειώθηκαν οι Τουρκοκύπριοι τα δέκα αυτά χρόνια;
-Ναι και μειώθηκε η ελπίδα τους για επανένωση του νησιού. Αισθάνονται βαθύτατα κατεχόμενοι από τον τουρκικό στρατό, περισσότερο από ότι αισθανόντουσαν το 2003. Η συντριπτική πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων αν δεν έχει φύγει στο εξωτερικό αισθάνεται ότι αυτό που πέτυχε η Τουρκία μετά το 2004, πέραν της απενοχοποίησης της είναι και η τουρκοποίηση ολόκληρης της κατεχόμενης Κύπρου, όχι μόνο των περιοχών που δεν είναι προς επιστροφή, όπως νομίζουν μερικοί. Αν πας στο γειτονικό Αργάκι, δέκα λεπτά δρόμος από τον Αστρομερίτη, θα δεις ένα μιναρέ που πριν από τρεις μήνες δεν υπήρχε.
-Είναι η προσπάθεια της Τουρκίας για εξισλαμισμό των Τουρκοκυπρίων;
-Μάλιστα, υπάρχει μεγάλη πίεση τώρα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα να ισλαμοποιηθεί. Αρνείται βέβαια με κορυφαίους τους δασκάλους και τους καθηγητές. Μιλώ μαζί τους όχι για πολιτικά θέματα διότι κουράστηκαν να μιλούν για το Κυπριακό, τι να πεις για μια σκοτωμένη ελπίδα. Ένα πολύ σημαίνων πρόσωπο της τουρκοκυπριακής κοινωνίας, σοφός και πονεμένος, μου είπε να μεταφέρω στους δικούς μας ότι οι Τούρκοι πρώτα θα κάνουν Τούρκους τους Τουρκοκύπριους και μετά θα τους δώσουμε μια αφορμή ή θα την φτιάξουν μόνοι τους και θα επιχειρήσουν να τουρκοποιήσουν όλη την Κύπρο. Κι αυτό που λέει ο άνθρωπος αυτός που φαίνεται ως εφιάλτης, τώρα το βλέπω να εφαρμόζεται επί του εδάφους.
-Υπάρχει ελπίδα;
-Ναι, στο ότι αυξήθηκε το μίσος των Τουρκοκυπρίων σε ό,τι είναι ισλαμικό και τουρκογενές και λυπούμαι που λέω ότι το μίσος είναι ελπίδα. Σου λένε ότι δεν είμαστε πια οι άνθρωποι της Κύπρου όπως πριν μερικά χρόνια.
-Αυτό τι σημαίνει;
-Αν τα πράγματα εξελιχθούν όπως δείχνουν τα σημεία των καιρών με τον πόλεμο στη Συρία, αν επεκταθεί και όπως είπε ένας Ιρανός αξιωματούχος ανοίξουν την πόρτα του φρενοκομείου για όλη την Ανατολή όχι μόνο της Μέσης Ανατολής, πολλοί κρυφοί άνεμοι θα βγουν στην ατμόσφαιρα και μέσα στους κρυφούς ανέμους θα έχει το μερτικό της και η Κύπρος. Τι θα γίνει αν υποθετικά υποχρεωθεί η Τουρκία να αποσύρει το στράτευμα της από την Κύπρο για στρατιωτικούς λόγους που θα έχει στη χώρα της; Σκεφτήκαμε αυτό το ενδεχόμενο;
-Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί ότι η υπερδύναμη Τουρκία θα μείνει χωρίς στρατό και θα αναγκαστεί να τον αποσύρει από την Κύπρο.
-Αυτό είναι μια λανθασμένη προσέγγιση. Όταν το είπα σε ένα πολιτικό πριν τέσσερα χρόνια μου απάντησε ότι με είχε για πιο έξυπνο! Υπάρχουν πολλές προφητείες Κυπρίων και ξένων ανθρώπων του Θεού γι αυτά.
-Ότι θα γίνει μια γενικευμένη σύρραξη, η Ελλάδα θα χάσει έδαφος και μετά θα αρχίσει η πτώση της Τουρκίας;
-Όλα αυτά υπάρχουν, αλλά και να μην τα βλέπεις σήμερα μέσα από τον εσχατολογικό προφητικό οφθαλμό, πρέπει να αναλύεις τα πράγματα στη βάση των πολιτικών δεδομένων που είναι σε εξέλιξη αυτή την ώρα που μιλούμε, διότι θα είναι πολύ δυναμικά αυτό το φθινόπωρο. Πρέπει να παρακολουθείς την κίνηση των λαών και το διαδίκτυο σου δίνει αυτή τη δυνατότητα. Πρέπει να μάθουμε επίσης να ερμηνεύουμε τους λαούς και κυρίως της Ανατολής που είναι οι πρωταγωνιστές. Δεν είναι η Ευρώπη που πρωταγωνιστεί, αυτό είναι το λάθος των Κυπρίων πολιτικών, ερμηνεύουν τα πράγματα ευρωκεντρικά.
-Ανήκουμε στην Ευρώπη.
-Ναι, αλλά μπήκαμε την ώρα που η Ευρώπη είναι «παναΐρι» που τελειώνει, και η Ανατολή «παναΐρι» που αρχινά. Εγώ είμαι έντονα ανατολικός άνθρωπος και το ιδίωμα μας είναι ότι καταλαβαίνουμε τον κόσμο καρδιακά όχι εγκεφαλικά όπως η Δυτική Ευρώπη. Το μέλλον δεν είναι η Ευρώπη, εμείς μπήκαμε σε μια Ένωση η οποία έχει σπουδαίο παρελθόν και μικρό μέλλον.
-Εκτιμάτε ότι θα διαλυθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση;
-Βέβαια, αυτοί που την συνέθεσαν, οι ίδιοι την αποσυνθέτουν, οι Γερμανοί, οι Γάλλοι και μονίμως την υποσκάπτουν οι Άγγλοι, οι οποίοι ουδέποτε αισθάνθηκαν Ευρωπαίοι. Στον τρόπο ερμηνείας του γίγνεσθαι πρέπει να λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη τις θρησκευτικές και πνευματικές καταβολές των λαών. Αυτό δεν το κάνουν οι Κύπριοι πολιτικοί.
-Πώς μπορεί να γίνει η συνύπαρξη Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων;
-Μα μην επιμένεις σε αυτά, είναι ξεπερασμένα, η συνύπαρξη θα γίνει αλλά κάτω από άλλους όρους που θα μας υποχρεώσουν τα εμπόλεμα γεγονότα.
-Το φυσικό αέριο θα πέσει στο βωμό του πολέμου;
-Δεν ασχολούμαι με το φυσικό αέριο. Η σπίθα που ξεκινά στην Συρία θα μας πάρει όλους. Όλα τα παράλια από Πάφο μέχρι το κατεχόμενο Μπογάζι βρίσκονται απέναντι από τα συριακά παράλια, με αντίστοιχα τοπωνύμια, με κοινούς Αγίους, με παράλληλες παραδόσεις, δεν μπορούμε να ερμηνεύουμε την Κύπρο ως να είμαστε δίπλα από τη Γαλλία. Διάβασε το ποίημα του Καβάφη «επάνοδος» και θα καταλάβεις. Μιλά για τις αγαπημένες θάλασσες της Συρίας, της Κύπρου είναι πολύ πιο σημαντικό που ανήκουμε σε αυτές τις θάλασσες παρά στη Βαλτική.
-Η Τουρκία σήμερα;
-Ήδη φάνηκαν οι διαλυτικές δυνάμεις που την συγκροτούν από τα οθωμανικά χρόνια. Δεν είναι τυχαίο που ο Νταβούτογλου προσπάθησε να επιστρέψει την Τουρκία στο οθωμανικό της ένδοξο παρελθόν και απέτυχε. Δεν αποκλείεται μέσα από μια τραγική εξέλιξη να ανακαλύψουν το πιο μακρινό τους παρελθόν, το Βυζαντινό και το αίμα τους το βυζαντινό, αν όχι όλοι μια μεγάλη μερίδα. Τώρα είναι όλα ανοικτά. Περίμενες ποτέ οι Κούρδοι να είναι έτοιμοι να κάνουν κράτος; Είχαμε ένα γέρο σοφό και προσευχόμενο στο χωριό μας όταν ήμουν δώδεκα χρονών και μας έλεγε «αχ παιδιά μου θα γίνετε πρόσφυγες, Τούρκοι θα κατοικήσουν στο χωριό μας, πολλοί θα πεθάνουν με τον πόθο της επιστροφής, όταν όμως ακούσετε ότι μια καινούργια χώρα ιδρύθηκε στην Τουρκία που θα λέγετε Κουρδία θα επιστρέψετε όλοι πίσω, χωρίς πόλεμο». Διαβάστε το βιβλίο του Χατζηφλουρέντζου, ένας σύγχρονος προφήτης, κοιμήθηκε το ’69, όλα αυτά που συνέβηκαν και συμβαίνουν τα προφήτευσε.
-Η Εκκλησία πιστεύει σε προφήτες;
-Το προφητικό χάρισμα στην Εκκλησία δεν έπαψε να υπάρχει. Το χάρισμα αυτό όχι ως αποκάλυψη αληθειών της πίστεως που δεν φανερώθηκαν από τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό, και δεν περιλαμβάνονται γενικότερα στην Αγία Γραφή, αλλά ως ερμηνεία και διασάφηση του θελήματος του Θεού και ως προόραση των μελλόντων υπήρχε τόσο στην Παλαιά Διαθήκη, υπάρχει και στον καιρό της χάριτος και θα υπάρχει μέχρι συντελείας των αιώνων.
-Η Εκκλησία είναι έτοιμη να οδηγήσει το λαό σε επανάσταση αν δει ότι οι ιθύνοντες τον οδηγούν στην πείνα.
-Ο Αρχιεπίσκοπος είναι ένα μέρος της Εκκλησίας και καμία κεφαλή δεν μπορεί να σταθεί χωρίς το σώμα. Οι Κύπριοι δεν είναι για επαναστάσεις αλλά για να ζουν την Ανάσταση. Όταν πεινάσουν, πρέπει να συνεχίσουμε να τους φροντίζουμε όπως όλοι το κάνουμε, όπως και ο Αρχιεπίσκοπος. Αυτό θέλει ο λαός μας για να μπορέσει να αντέξει τα πιο δύσκολα από την πείνα και τα πιο δύσκολα από την χρηματιστηριακή μας διάλυση που κορυφώθηκε με το κούρεμα και την επιβολή στην ευρωπαϊκή Κυπριακή Δημοκρατία της «ευρωκρατίας» και στο κατεχόμενο μέρος μιας δεύτερης τουρκοκρατίας. Είναι δυνατόν να έχει τέτοιο πρόβλημα η Συρία και αύριο άλλες χώρες και οι Κύπριοι να σκέφτονται το κούρεμα που υπέστηκαν το Μάρτιο; Θα μας ξεπεράσουν τα γεγονότα της γειτονιάς μας που θα είναι τόσο τεράστια ώστε όλα αυτά θα φαίνονται φλυαρίες και γκρίνιες κάποιων πλουσίων που πτώχευσαν. Η Εκκλησία λέει «έχει ο Θεός», αυτό πίστευαν οι παλιοί Κύπριοι και έβρισκαν μπροστά τους ένα Θεό να φροντίζει γι αυτούς.
-Αυτό το ξεχάσαμε;
-Ναι, γι αυτό γίνεται τώρα μεγάλη εγχείρηση σε όλους μας. Οι πολιτικοί κρίθηκαν και απέτυχαν, τώρα η σειρά των ιερωμένων. Αν ο λόγος μας θα είναι αποκλειστικά οικονομικός και δεν βοηθήσουμε το λαό να κάνει αυτοκριτική, να έχει επίγνωση πώς φτάσαμε σε αυτά τα μεγάλα προβλήματα, πως συμβάλαμε εμείς με τη χλιδή και την πολυτέλειά μας, με την στενότητα της καρδιάς μας να αντιληφθούμε ότι και στον καιρό της μεγάλης πολυτέλειας υπήρχαν άνθρωποι που ήθελαν περισσότερη βοήθεια, τότε θα αποτύχουμε. Οι Κύπριοι γίνονται σήμερα πιο σπλαχνικοί, βγήκε μέσα τους η ανάμνηση των δυσκολιών του ’74 και προσπαθούν να μεταδώσουν την ελπίδα του «έχει ο Θεός», στα παιδιά του fast food. Αυξάνεται συνεχώς ο κόσμος που εκκλησιάζεται, εξομολογείται, κουράζονται να ακούν πολιτικές και οικονομικές αναλύσεις. Οι Κύπριοι είναι έτοιμοι να ακούσουν τη γλώσσα της μετανοίας, οι Ελλαδίτες ακόμα δυσκολεύονται. Ανάσταση θέλει ο Κύπριος, όχι επανάσταση.
-Τα συζητάτε αυτά μέσα στην Ιερά Σύνοδο;
-Ναι, το κλίμα μέσα στην Ιερά Σύνοδο είναι πάρα πολύ καλό και το πέτυχε ο νυν Αρχιεπίσκοπος που του κάνετε κριτική πολλές φορές για την απουσία πνευματικού λόγου. Μέσα στην Σύνοδο κατόρθωσε να υπάρχει ισότητα στην εκφορά του λόγου, των απόψεων, να υπάρχει δικαίωμα διαφωνίας. Εγώ είμαι ευχαριστημένος με τον τρόπο που λειτουργεί η Ιερά Σύνοδος. Οι δυο ευπορότεροι φορείς της Εκκλησίας, η Ιερά Αρχιεπισκοπή Κύπρου και η Μονή Κύκκου έχουν τεράστιο οικονομικό πρόβλημα. Αυτό δεν σας κάνει εντύπωση; Ο Αρχιεπίσκοπος εκφράζει μια αγωνία. Ο λαός πένεται αυτή την στιγμή, εμείς όμως που καλούμαστε να βοηθήσουμε αυτό το λαό έχουμε πληγεί οικονομικά. Τι πέτυχε η «ευρωκρατία» στην Κύπρο; Να αποδυναμώσει οικονομικά την Εκκλησία που ήταν πάντοτε το στήριγμα του λαού. Αυτό λίγοι το έχουν αντιληφθεί.
-Αυτό τι κρύβει;
-Δεν είναι την λύση του Κυπριακού, όπως λένε πολλοί, την οποία θα δεχτούμε επειδή μας γονάτισαν οικονομικά. Επιμένουμε να ερμηνεύουμε τα γεγονότα με τη λογική του 2004. Οι Τούρκοι δεν έχουν προτεραιότητα το Κυπριακό, η έγνοια τους αυτή την στιγμή είναι το κουρδικό και το συριακό και τι θα γίνει με τις πολλές θρησκευτικές κοινότητες που ζουν μέσα σε αυτή την τεράστια χώρα, με ένα στρατό που έχει αποδυναμωθεί και ένα Ισλάμ που δεν αποδέχονται όπως φάνηκε στην πλατεία Ταξίμ. Αυτές είναι οι προτεραιότητες της Τουρκίας. Το Κυπριακό είναι μια παρονυχίδα που αν συγκλίνουν κάποια πράγματα και δουν ότι έχουν μεγάλο συμφέρον, τότε θα προχωρήσουν. Θα συνομιλούν, αυτά είναι επικοινωνιακή πολιτική όλων. Τώρα πρέπει να καταλάβουμε ότι η ιστορία από καιρού εις καιρό στρέφει τον προβολέα της σε μια διαφορετική περιοχή, εμείς είμαστε μέσα στο προβολέα της ιστορίας λόγω Συρίας, όχι λόγω Κυπριακού. Το Κυπριακό θα ακολουθήσει ως επιγενόμενο, ως διαπλεκόμενο συμφέρον, ως αρχαίο πρόβλημα, το οποίο με τη ροή των γεγονότων θα βρει τη διέξοδό του. Δεν συνέβηκε όπως νομίζουμε για τα αέρια μας, για την οικονομική μας αθλιότητα, για την τεράστια μανία κατά της Εκκλησίας από την παγκοσμιοποιημένη νέα τάξη πραγμάτων την οποία ο Ομπάμα εκφράζει τέλεια και την υπηρετεί και η Μέρκελ και οι μεγάλες χώρες της Ευρώπης.
-Βγαίνουν οι αριστερές σας καταβολές;
-Όχι δεν είναι αριστερές καταβολές αυτές, είναι η ερμηνεία των πραγμάτων του μέλλοντος. Εγώ προέρχομαι από εκκλησιαστική οικογένεια και πιστεύω στο Θεό, δεν μπήκα από λάθος μέσα στην Εκκλησία, και η Εκκλησία μου έμαθε να ερμηνεύω τα πράγματα θεολογικά και πνευματικά. Πιστεύω στον πνευματικό νόμο, ό,τι κάνεις βρίσκεις. Κι είναι εμφανές ότι κάποιοι εδώ και χρόνια κατεργάζονται τη νέα εποχή και την παγκοσμιοποίηση, θέλοντας να υποτάξουν το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον ιστορικών λαών κάτω από μια παγκόσμια εξουσία, αλλά όλοι αυτοί έχουν πέσει έξω γιατί νόμισαν ότι οι άνθρωποι της πίστης είναι οριστικό παρελθόν! Αντιθέτως, οι άνθρωποι της πίστης είναι παρόντες και σκεπάζουν με την προσευχή τους όλο τον κόσμο, ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας και χρώματος.
-Τι αποκομίσατε από τις συχνές επισκέψεις σας στα κατεχόμενα;
-Όχι μόνο να γνωρίσω τους Τουρκοκύπριους και την κατοχή, αλλά να γνωρίσω τους τόπους, τα προσκυνήματα, την ιστορία μας. Αυτά τα οδοιπορικά με βοήθησαν σε μεγάλο βάθος να κατανοήσω ολόκληρη την Κύπρο. Κατάλαβα ότι η Κύπρος μόνη της δεν υπάρχει, έπρεπε να γνωρίσω τη γειτονιά της, έτσι πήγα στην Τουρκία, Κωνσταντινούπολη, Συρία, Λίβανο, Παλαιστίνη και κατάλαβα καλύτερα την Κύπρο. Με κάλεσε πρόσφατα η Διευθύντρια του Λεβέντιου Μουσείου να δω τον κόσμο της Κύπρου του Διαμαντή. Οι μελλοντικοί Κύπριοι θα βλέπουν τους πίνακες του Διαμαντή για να μαθαίνουν από πού προήλθαν οι μοντέρνοι Κύπριοι, από ποιους ανθρώπους πήραν την ορθοδοξία και τον ελληνισμό, αυτή την ποιότητα που είναι τελείως ξεχωριστή. Αυτός ο πίνακας του Διαμαντή το εκφράζει.
*Συνέντευξη του Μητροπολίτου Μόρφου κ. Νεοφύτου στην εφ. Φιλελεύθερος, Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου, 2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου