Στις 10 Δεκεμβρίου 1893, η Ελλάδα έζησε μια από τις πιο δραματικές

στιγμές της οικονομικής της ιστορίας. Στην ελληνική Βουλή, ο τότε πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης ανακοίνωσε το περίφημο «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν», δηλώνοντας την αδυναμία της χώρας να αποπληρώσει τα βαρύτατα χρέη της. Ήταν η αρχή μιας περιόδου οικονομικής κρίσης και διεθνούς εποπτείας που θα σημάδευε την ελληνική οικονομία για δεκαετίες.

Η δεκαετία του 1880 χαρακτηρίστηκε από ένα φιλόδοξο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και δημόσιων έργων υπό την ηγεσία του Τρικούπη. Η διάνοιξη της Διώρυγας της Κορίνθου, η επέκταση του σιδηροδρομικού δικτύου και η αποξήρανση της λίμνης Κωπαΐδας ήταν μερικά από τα έργα που στόχευαν να φέρουν την Ελλάδα στον ρυθμό των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών κρατών.

Όλα αυτά, όμως, χρηματοδοτήθηκαν με δάνεια. Μεταξύ 1879 και 1890, η Ελλάδα σύναψε οκτώ εξωτερικά και πέντε εσωτερικά δάνεια. Οι συσσωρευμένες υποχρεώσεις σε συνδυασμό με την επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης, όπως η σταφιδική κρίση, οδήγησαν σε δημοσιονομική ασφυξία.

Το 1893, ο Τρικούπης επανήλθε στην εξουσία με στόχο να αναχρηματοδοτήσει το χρέος. Όμως, οι δανειστές έθεσαν σκληρούς όρους, με τους τόκους των δανείων να φτάνουν το 30% της αξίας τους. Η αντιπολίτευση και η κοινή γνώμη αντέδρασαν έντονα, και το εγχείρημα απέτυχε.

Παρά τη χρεοκοπία, ο Χαρίλαος Τρικούπης παραμένει μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Εισήγαγε την «αρχή της δεδηλωμένης», που κατοχύρωσε τον κοινοβουλευτικό έλεγχο της κυβέρνησης, και υπήρξε πρωτοπόρος σε έργα υποδομής και εκσυγχρονισμού.

Η φράση του «Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» παραμένει επίκαιρη, υπενθυμίζοντας τα διαχρονικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας: τη συνεχή εξάρτηση από εξωτερικό δανεισμό, την κακοδιαχείριση και τις πολιτικές που προκαλούν τη λαϊκή δυσαρέσκεια.

Μετά τη χρεοκοπία, η Ελλάδα τέθηκε υπό Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο, ένα καθεστώς που διατηρήθηκε μέχρι τη δεκαετία του 1950. Ο Τρικούπης, βαθύτατα απογοητευμένος, αποχώρησε από την πολιτική σκηνή το 1895 με την πικρή φράση «Ανθ’ ημών, Γουλιμής. Καληνύχτα σας».

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1832: Η Σάμος αναγνωρίζεται από τον σουλτάνο Μαχμούτ Β’ ως αυτόνομη ηγεμονία, υποτελής στην Τουρκία και υπό την εγγύηση των τριών Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας).

1893: Ο Χαρίλαος Τρικούπης λέει στη Βουλή την ιστορική φράση «δυστυχώς επτωχεύσαμεν», με την οποία διακηρύσσει επίσημα την αδυναμία της Ελλάδας να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της προς τους ξένους πιστωτές της.

1901: Στη Στοκχόλμη, απονέμονται για πρώτη φορά τα Βραβεία Νόμπελ.

1903: Ο Πιερ και η Μαρία Κιουρί βραβεύονται με το Νόμπελ Φυσικής, το οποίο μοιράζονται με τον Χένρι Μπεκερέλ για τη δουλειά τους πάνω στη ραδιενέργεια. Η μαντάμ Κιουρί είναι η πρώτη γυναίκα, που κερδίζει το βραβείο Νόμπελ.

1905: Ο Γερμανός γιατρός, Ρόμπερτ Κοχ, τιμάται με το Νόμπελ Ιατρικής για την ανακάλυψη του βακίλου που προκαλεί φυματίωση.

1911: Η Μαρία Κιουρί κερδίζει αυτή τη φορά το Νόμπελ Χημείας για την ανακάλυψη δυο νέων στοιχείων, του ραδίου και του πολωνίου. Είναι η πρώτη φορά, που επιστήμονας τιμάται δυο φορές με το Νόμπελ.

1922: Ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, που επέφερε επανάσταση στη Φυσική με τη Θεωρία του για τη Σχετικότητα, κερδίζει το Νόμπελ Φυσικής.

1957: Σημεώνονται νέες αιματηρές συγκρούσεις μαθητών του Παγκυπρίου Γυμνασίου με τον Βρετανικό Στρατό και την Αστυνομία. Την ίδια μέρα, η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ αποφαίνεται υπέρ της αυτοδιάθεσης της Κύπρου.

1957: Το Νόμπελ Λογοτεχνίας απονέμεται στους Αλμπέτ Καμί και Ζαν Πολ Σαρτρ.

1963: Ο Γιώργος Σεφέρης τιμάται με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας.

1964: Ο υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Μάρτιν Λούθερ Κινγκ παραλαμβάνει το Νόμπελ Ειρήνης.

1964: Ο Γάλλος συγγραφέας, Ζαν Πολ Σαρτρ, αρνείται να παραλάβει το Νόμπελ Λογοτεχνίας, υποστηρίζοντας ότι θα μειώσει το γόητρο της συγγραφικής του δουλειάς.

1979: Ο Χουάν Ραμόν Ρότσα μεταγράφεται στην περίοδο του Δεκεμβρίου στον Παναθηναϊκό. Καθώς η νομοθεσία απαγορεύει τις μεταγραφές ξένων ποδοσφαιριστών, ο Αργεντινός υπογράφει ως Γιάννης Μπουμπλής.

1992: Στην Αθήνα πραγματοποιείται ογκώδες συλλαλητήριο για την ελληνικότητα της Μακεδονίας.

2008: Στον ανακριτή οδηγούνται οι δύο κατηγορούμενοι ειδικοί φρουροί για το θάνατο του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου και μετά την απολογία τους προφυλακίζονται. Μέτρα για την ανακούφιση των επιχειρήσεων που επλήγησαν από τα έκτροπα στην Αθήνα και σε άλλες πόλεις ανακοινώνει ο πρωθυπουργός, Κώστας Καραμανλής. 24ωρη απεργία πραγματοποιούν ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ.

2016: Διπλή επίθεση στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης στοιχίζει τη ζωή σε 44 ανθρώπους και τραυματίζει περίπου 100 ακόμη. Αυτοκίνητο παγιδευμένο με εκρηκτικά ανατινάσσεται κοντά στο γήπεδο της ποδοσφαιρικής ομάδας Μπεσίκτας. Την ευθύνη αναλαμβάνει η οργάνωση Γεράκια για την Απελευθέρωση του Κουρδιστάν.

2021: Το Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου αποδέχεται την έφεση της αμερικανικής κυβέρνησης για την έκδοση του ιδρυτή του WikiLeaks Τζούλιαν Ασάνζ στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Γεννήσεις

1815 – Άντα Λάβλεϊς, αγγλίδα μαθηματικός, γνωστή ως η πρώτη προγραμματίστρια υπολογιστών, χάρη στις σημειώσεις της για τη Μηχανή του Μπάμπατζ

1830 – Έμιλι Ντίκινσον, αμερικανίδα ποιήτρια, από τις πιο εμβληματικές μορφές της αμερικανικής λογοτεχνίας, γνωστή για το μοναδικό της ύφος και την εσωτερικότητα των έργων της

1948 – Ντούσαν Μπάγεβιτς, βόσνιος ποδοσφαιριστής και προπονητής, από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου, με σπουδαία καριέρα στον πάγκο ομάδων όπως η ΑΕΚ και ο Ολυμπιακός.

1960 – Κένεθ Μπράνα, βρετανός ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος, γνωστός για τις κινηματογραφικές του διασκευές έργων του Σαίξπηρ, καθώς και για τη συμμετοχή του σε ταινίες όπως Henry V και Murder on the Orient Express.

Θάνατοι

1896 – Άλφρεντ Νόμπελ, σουηδός χημικός και μηχανικός, εφευρέτης της δυναμίτιδας και ιδρυτής των Βραβείων Νόμπελ

1936 – Λουίτζι Πιραντέλο, ιταλός συγγραφέας και δραματουργός, βραβευμένος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1934, γνωστός για έργα όπως το Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα

1967 – Ότις Ρέντινγκ, αμερικανός τραγουδιστής της σόουλ, με θρυλικές επιτυχίες όπως το “(Sittin’ On) The Dock of the Bay”, που τον ανέδειξαν σε μία από τις πιο εμβληματικές φωνές του είδους

2012 – Άλκης Αλκαίος, έλληνας στιχουργός, γνωστός για τους βαθιά λυρικούς στίχους του, που έντυσαν μελωδίες μεγάλων Ελλήνων συνθετών

2014 – Γιώργος Πέτσος, έλληνας πολιτικός, πρώην υπουργός και σημαίνουσα προσωπικότητα της πολιτικής σκηνής της Μεταπολίτευσης, με σημαντική συμβολή στα θέματα οικονομίας και ανάπτυξης

Επέτειοι – Παγκόσμιες Ημέρες

Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Παγκόσμια Ημέρα Ιδιοκτησίας

Γιορτάζουν

Μαριανός, Μαριανή