Π. ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ [B], ΑΞΙΟΣ ΠΟΙΜΕΝΑΣ, ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΟΣ ΗΓΕΤΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

 

ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 22. Π. ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ [B], ΑΞΙΟΣ ΠΟΙΜΕΝΑΣ, ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΟΣ ΗΓΕΤΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανὸς
Β´ Μέρος
Ἄξιος ποιμένας, χαρισματικὸς ἡγέτης
Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Βλ. σχετ.:
ΜΟΡΦΕΣ TOY 1821 – 1. ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 2. ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 3. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 4. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 5. ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΡΩΓΩΝ ΙΩΣΗΦ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 6. ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ E΄ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 7. ΛΟΡΔΟΣ ΜΠΑΪΡΟΝ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 8. ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΔΙΑΚΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 9. ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 9. ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΑΝΔΡΟΥΤΣΟΣ [Β´] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 10. ΠΑΠΑΦΛΕΣΣΑΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 11. ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 11. ΝΙΚΗΤΑΡΑΣ [Β´] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 12. ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 13. ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΒΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 14. ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΝΑΡΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 14. ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΝΑΡΗΣ [B´] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 15. Ο ΕΘΝΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΚΥΠΡΟΥ KΥΠΡΙΑΝΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 16. ΕΫΝΑΡΔΟΣ: Ο ΦΙΛΕΛΛΗΝΑΣ ΠΟΥ ΔΥΣΑΡΕΣΤΗΣΕ ΤΟΝ ΜΕΤΕΡΝΙΧ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 17. Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 17. Ο ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ [Β´- Ὁ Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, ὁ Ρήγας καὶ ὁ Κοραὴς] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 18. ΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ: ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΠΕΤΥΧΑΝ ΤΟ ΑΔΥΝΑΤΟ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 18. ΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ: ΛΗΘΗ καὶ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ [Β´] (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 19. ΟΙ ΦΙΛΙΚΟΙ: Η ΔΕΣΠΩ καὶ Η ΜΟΣΧΩ, Οἱ ἡρωίδες τοῦ Σουλίου (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 20. ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 21. ΜΑΝΤΩ ΜΑΥΡΟΓΕΝΟΥΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)
ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ 1821– 22. Π. ΠΑΤΡΩΝ ΓΕΡΜΑΝΟΣ [Α], Ο ΙΕΡΑΡΧΗΣ ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

. – – – – – – – – . Ὁ Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανὸς ἦταν ἰδιοφυὴς καὶ ταλαντοῦχος κληρικός. Στὴ ζωή του συνδύασε τὸν ἄξιο ποιμένα μὲ τὸν χαρισματικὸ ἡγέτη. Ἦταν ἀπὸ τοὺς λίγους Μητροπολίτες ποὺ

συνδύασαν τὴν ἐνεργὸ συμμετοχὴ στὸν Ἀγώνα μὲ τὰ ποιμαντικά τους καθήκοντα. Ὁ Σαλώνων Ἡσαΐας ἀμέσως μετὰ τὴν ὁρκωμοσία στὴ Μονὴ τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ κρέμασε τὰ ἄμφιά του, πολέμησε τοὺς Τούρκους καὶ ἔπεσε ἡρωικά. Ὁ Γερμανὸς ἐνέπνευσε τοὺς ἀγωνιστές, συγκέντρωσε πολλοὺς καὶ τοὺς καθοδηγοῦσε, συμμετέσχε σὲ σχέδια μαχῶν, ἀλλὰ ὅπλο δὲν σήκωσε νὰ σκοτώσει. Παράλληλα λειτουργοῦσε, κήρυττε, ἔγραφε ἐγκυκλίους καὶ ἐπιστολές. Ἀκάματος καὶ ἰκανότατος στὸν πόλεμο καὶ στὴν πένα.
. – – – – – – – – . Ὁ Φρανσουὰ Πουκεβίλ, πρόξενος τῆς Γαλλίας στὴν Πάτρα (1814-1816), μακριὰ ἀπὸ φθόνους καὶ συμπλέγματα, γράφει γιὰ τὸν Γερμανό, μὲ τὸν ὁποῖο εἶχε πολλὲς συζητήσεις: «Τὸ ὑπέρτατο ἐκκλησιαστικὸ ἀξίωμα στὴν Πελοπόννησο εἶχε ὁ Γερμανός, ἄνδρας βαθυστόχαστος, ἔχων ἄριστες ἐκκλησιαστικὲς γνώσεις καὶ κατέχων τὰ τῆς κοσμικῆς ἐπιστήμης… Εἶχε τὴν φρόνηση τοῦ Σωκράτη καὶ ἦτο κάτοχός της γλώσσης τοῦ Πλάτωνος, τὴν ὁποία μιλοῦσε μὲ γλυκύτητα… Πλὴν τῆς ἐκκλησιαστικῆς Παιδείας ἦταν ἐγκρατὴς καὶ τῆς γαλλικῆς φιλολογίας. Οἱ ὁμιλίες του ἦσαν πειστικότατες καὶ φαίνονταν θεόπνευστες. Ἡ φαντασία του ζωηρὴ καὶ ἡ πίστη του ἀκράδαντη. Φαινόταν ὅτι ἦταν ἐκ τῶν μαρτύρων ἐκείνων, τοὺς ὁποίους ἀμείβει μόνον ὁ ἔνδοξος θάνατος ἐν μέσῳ ἀγώνων ὑπὲρ πίστεως καὶ πατρίδος (Fr. Pouqueville “Histoire de la Regeneration de la Grece” (Ἱστορία τῆς Ἀναγέννησης τῆς Ἑλλάδος) Impimerie Firmin Didot, 1824, Tome II, p. 320. Σημ.: Σὲ ἐλεύθερη μετάφραση).
. – – – – – – – – . Ὁ Γερμανὸς γεννήθηκε στὴν ὀνομαστὴ Δημητσάνα, ποὺ προσέφερε στὸ Ἔθνος μεγάλες ὑπηρεσίες, στὸν Ἀγώνα μὲ τὸ μπαρούτι ποὺ παρῆγε καὶ στὴν Ἐκκλησία τρεῖς Πατριάρχες καὶ ἑβδομήντα Μητροπολίτες καὶ Ἐπισκόπους. Ἡ Παράδοση θέλει σημαδιακὴ τὴ γέννηση καὶ τὴ νηπιακή του ἡλικία. Γεννήθηκε στὶς 25 Μαρτίου 1771, ἡμέρα Μεγάλη Παρασκευή. Τὸ λαϊκὸ ὄνομά του Γεώργιος Γκόζιας. Ὁ πατέρας του Ἰωάννης, χρυσοχόος καὶ ἀγρότης. Στὴ νηπιακὴ ἡλικία ἔπιασε μὲ τὸ χέρι του ἀπὸ τὸ κεφάλι φίδι, ποὺ ἀνέβηκε πάνω του. ( Σημ. Ἀπὸ τὸν πρόλογο τοῦ Γ.Ι. Παπούλα στὰ «Ἀπομνημονεύματα» τοῦ Π.Π. Γερμανοῦ, Ἔκδ. 1900, σελ. 8 καὶ 9).
. – – – – – – – – . Ἦταν φιλομαθὴς καὶ ἐξαίρετος μαθητής, εἶχε ὅμως καὶ ἱκανοὺς δασκάλους στὴν ἐκκλησιαστικὴ καὶ στὴ θύραθεν Παιδεία. Μεταξὺ αὐτῶν, στὴν Κωνσταντινούπολη τὸν Μητροπολίτη Ἀδριανουπόλεως ἅγιο Δωρόθεο Πρώιο, ποὺ οἱ Τοῦρκοι τὸν ἀπαγχόνισαν στὰ Θεραπειά, στὶς 3 Ἰουνίου 1821. Ὁ Πρώιος ἄφησε μέγα ἔργο κυρίως στὰ Μαθηματικά. Ἐπίσης εἶχε ἱκανότητα στὴν ἐκμάθηση ξένων γλωσσῶν. Ὁ Ἅγιος Πατριάρχης Γρηγόριος Ε΄ καταγόταν ἐπίσης ἀπὸ τὴ Δημητσάνα καὶ ἦταν θεῖος τοῦ Γερμανοῦ. Τὸν πῆρε κοντά του στὴν Βασιλεύουσα καὶ ὁ Γερμανὸς ἐξελέγη Μητροπολίτης τῆς Πάτρας τὸ 1806. Ἔκτοτε ἀφιερώνει ὅλες τὶς δυνάμεις του στὸ Ἔθνος καὶ στὴν Ἀναγέννησή του ἐκ τῆς τέφρας.
. – – – – – – – – . Ὁ Π.Π. Γερμανὸς ἀγαποῦσε καὶ θαύμαζε τὸν Ρήγα τὸν Βελεστινλῆ, τὸν εἶχε ὡς πρότυπό του καὶ συναισθανόταν τὴν ὑποχρέωση νὰ συνεχιστεῖ ὁ ἀγώνας του καὶ νὰ πραγματοποιηθοῦν τὰ ὁράματά του. Στὰ «Ἀπομνημονεύματά» του γράφει: «Περὶ τὰ τέλη τοῦ ΙΗ΄ αἰῶνος ἀνεφάνη εἷς τολμηρὸς ἀνήρ, Ρήγας ὀνομαζόμενος, ὅστις ἐστοχάσθη νὰ ἐνσπείρη γενικῶς εἰς τὸ Ἔθνος τῶν Ἑλλήνων τὸν ἐνθουσιασμὸν τῆς ἐλευθερίας καὶ ἐπέτυχε νὰ ἐφελκύση πολλοὺς καὶ ἐκλεκτοὺς μεθ’ ἑαυτοῦ… Ἀλλ’ ἀνακαλύψασα τὸ τοιοῦτον ἡ Ἀουστριακὴ διοίκησις παρέδωκεν αὐτὸν καί τινας ὀπαδούς του εἰς τὰς τυραννικὰς χεῖρας τῶν Ὀθωμανῶν, οἵτινες τοὺς κατέσφαξαν. Καὶ αὐτοὶ μὲν οἱ ἀείμνηστοι ἀπέθανον, ὁ δὲ ὑπὲρ ἐλευθερίας σπινθὴρ δὲν ἐσβέσθη εἰς τὰς καρδίας τῶν Ἑλλήνων…» (ἔκδ. 1900, σελ. 16).
. – – – – – – – – . Ἡ ὑπηρεσία τοῦ Γερμανοῦ στὸν Ἀγώνα ἦταν πολλαπλή, ποιμαντική, στρατιωτική, ἐθνική, διπλωματικὴ καὶ ἐκκλησιαστική. Στὴ Φιλικὴ Ἑταιρεία μυήθηκε στὸ τέλος τοῦ 1818 καὶ ἀποδέχθηκε ἀνεπιφύλακτα τὶς ἀρχές Της. Ἐπὶ πλέον μύησε μὲ τὴ σειρά του τοὺς Ἐπισκόπους Κερνίτζης Προκόπιο καὶ Χαριουπόλεως Βησσαρίωνα, καθὼς καὶ τοὺς προεστοὺς Λόντο καὶ Ζαΐμη.
. – – – – – – – – . Στὴ μυστικὴ σύσκεψη τῆς Βοστίτσας (Αἰγίου), ἀπὸ 26 ἕως 29 Ἰανουαρίου 1821, ἦλθε σὲ ὀξεία λεκτικὴ ἀντιπαράθεση μὲ τὸν Παπαφλέσσα. Ἦσαν δύο διαφορετικοὶ χαρακτῆρες, μὲ ἀλλιώτικη ἀντίληψη ὁ καθένας ὡς πρὸς τὴν ἐκκλησιαστικὴ τάξη καὶ τὸν χειρισμὸ τῆς Ἐπανάστασης. Ὁ Παπαφλέσσας ἐνθουσιώδης καὶ ὡς πληρεξούσιος τοῦ Ὑψηλάντη, ἐπέστρεψε στὴν Πελοπόννησο μὲ σκοπὸ τὴν ἄμεση ἔναρξη τῆς Ἐπανάστασης. Γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ χρησιμοποίησε κάθε τρόπο, ἀκόμη καὶ ψέματα. Ὁ Γερμανὸς δὲν δέχθηκε τὰ ὅσα εἶπε καὶ ἦρθε σὲ ὀξύτατη λεκτικὴ σύγκρουση μαζί του. Πάντως τελικὰ ἀποφασίστηκε «ἡ ἑτοιμασία νὰ ἐξακολουθεῖ δραστηρίως διὰ τὴν Ἐπανάστασιν…». Σημειώνεται ὅτι ὡς Φιλικὸς ὁ Γερμανὸς γνώριζε τὰ περὶ τῆς 25ης Μαρτίου καὶ ἐκ τῶν πραγμάτων ἀποδεικνύεται ὅτι ἡγήθηκε τῆς ἔναρξης τοῦ Ἀγώνα γιὰ τὴν ἀνεξαρτησία.
. – – – – – – – – . Ὡς ἐπαναστάτης ὁ Παλαιῶν Πατρῶν ἡγήθηκε ὁπλοφόρων, εἰσῆλθε στὴν Πάτρα, τὴν ἀπελευθέρωσε, πιθανότατα στὶς 25 Μαρτίου, καὶ ἔστησε Σταυρὸ στὴν πλατεία τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, τὸν ὁποία ἀσπάσθηκαν οἱ πολεμιστὲς μὲ ἐνθουσιασμὸ καὶ κραύγασαν: «Ζήτω ἡ ἐλευθερία! Καὶ εἰς τὴν Πόλιν νὰ δώση ὁ Θεὸς» (Σπ. Τρικούπη Ἱστορία, Α΄ Τόμος σ. 53-54). Ἀπὸ τὴ Λαύρα τῶν Καλαβρύτων, τὴν Πάτρα, τὴν Καλαμάτα, τὴ Μάνη, τὴν Τσακωνιὰ ἄρχισε ὁ σκληρὸς Ἀγώνας κατὰ τῶν Ὀθωμανῶν, γιὰ τὴν ἀπελευθέρωση τῶν Ἑλλήνων.
. – – – – – – – – . Ὡς ἐθνικὸς ἡγέτης ὁ Γερμανὸς λυπόταν γιὰ τὴν διχόνοια καὶ ἐπιχείρησε πολλὲς φορὲς τὴν ἐθνικὴ συμφιλίωση. Σὲ ἐπιστολή του πρὸς τὸν Πρόεδρο τοῦ Ἐκτελεστικοῦ Γ. Κουντουριώτη, στὶς 14 Ὀκτωβρίου 1824, ἐπισημαίνει: «Ἡ πατρὶς πάσχει κακῶς, ἐπαπειλεῖται ἐμφύλιος πόλεμος, τοῦ ὁποίου τὰ ὀλέθρια ἀποτελέσματα… συμπεραίνει κάθε φρόνιμος ἄνθρωπος… χρειάζεται ἕνωσις διὰ νὰ ἐπιτύχωμεν τοῦ σκοποῦ διὰ τὸν ὁποῖον ἐρριψοκινδύνευσε τὸ ἔθνος… διὰ τὸ ὄνομα τοῦ Θεοῦ, διὰ τὴν ἀγάπην τῆς Πατρίδος, σπεύσατε, προφθάσατε νὰ ἀναχαιτισθῆ τὸ κακόν…». (Ἀρχεῖα Λαζάρου καὶ Γεωργίου Κουντουριώτου, Τόμος Γ΄ 335).
. – – – – – – – – . Ἀγωνιζόμενος γιὰ τὴ συμφιλίωση καὶ γιὰ νὰ μὴν παραιτηθεῖ ὁ Ὑψηλάντης, ὁ Γερμανὸς ταπεινώνεται, κλίνει γόνυ ἱκέτη καὶ ζητεῖ νὰ ἀσπασθεῖ τὸ χέρι του. Ὁ Ὑψηλάντης λυγίζει ἀπὸ τὴν ἐνέργεια τοῦ Δεσπότη καὶ δὲν ἀποχωρεῖ. Ὁ Φιλήμων περιγράφει τὴ σκηνὴ καὶ τὴν χαρακτηρίζει «ζωγραφικωτάτη καὶ συγκινητικωτάτη» (Ἰω. Φιλήμονος «Δοκίμιον Ἑλληνικῆς Ἐπαναστάσεως, Τόμ. Δ΄, σελ. 197).
. – – – – – – – – . Ὁ Γερμανὸς στὶς 25 Μαρτίου 1821, ἀπὸ τὴν Πάτρα συντάσσει ἐκ μέρους τῶν ἀγωνιστῶν ἔγγραφο, ποὺ ἐπιδίδεται στοὺς προξένους τῆς πόλης: «Ἡμεῖς, τὸ Ἑλληνικὸν Ἔθνος τῶν Χριστιανῶν, βλέποντες ὅτι μᾶς καταφρονεῖ τὸ ὀθωμανικὸν γένος καὶ σκοπεύει τὸν ὄλεθρον ἐναντίον μας… ἀπεφασίσαμεν σταθερῶς ἵνα ἀποθάνωμεν ἢ νὰ ἐλευθερωθῶμεν..».
. – – – – – – – – . Ἡ Δημοτικὴ μοῦσα ἀπαθανάτισε τὸν ἡγετικὸ ρόλο τοῦ Γερμανοῦ: «Χαρὰ ποὺ τόχουν τὰ βουνά… σὰν βλέπουν τὸν Γερμανὸ τῆς Πάτρας τὸν Δεσπότη νὰ βλογάει τ’ ἅρματα, νὰ εὔχεται τοὺς λεβέντες».- 

ΠΗΓΗ:  ΚΛΙΚ