Η ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΤΩΝ ΚΛΗΡΙΚΩΝ

Ἡ παραδοσιακὴ ἐμφάνισις τῶν κληρικῶν

Τοῦ πρωτ. π. Διονυσίου Τάτση

ἐφημ. «Ὀρθόδοξος Τύπος», 09.01.15

ΕΙΣ. ΣΧ. «ΧΡ. ΒΙΒΛ.»: Ὡς ἐπ᾽ ἐσχάτων μὲ τὶς χειροτονίες “ἀμίσθων” κληρικῶν [λόγῳ Μνημονίου] ἦλθε καὶ ἡ εὐκαιρία νὰ προβάλει ἀγέρωχη μὲ τὴν σιωπηλὴ ἀνοχὴ ἢ καὶ ὑποστήριξη ἱεραρχῶν ἡ θεωρία τῶν «δύο ταχυτήτων»: Οἱ “ἔμμισθοι” κληρικοὶ φοροῦν τὴν ἱερατική ἐνδυμασία, οἱ “ἄμισθοι” «ἐξαιροῦνται».

.             Πολλοὶ νεώτεροι κληρικοὶ ἔχουν τὴν τάση νὰ ἐμφανίζονται στὴν κοινωνία περιποιημένοι καὶ σύγχρονοι, περιφρονώντας τὴν παραδοσιακὴ ἐμφάνιση ποὺ εἶναι τὰ ράσα, τὸ καλυμμαύχι, τὰ μαλλιὰ καὶ τὰ γένια. Νομίζουν ὅτι μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ εἶναι πιὸ κοντὰ στὸν κόσμο καὶ τὸ ὅποιο ποιμαντικό τους ἔργο διευκολύνεται καὶ γίνεται ἀποτελεσματικότερο.
.             Πρόκειται περὶ πλάνης. Οἱ ἰσχυρισμοὶ τῶν προοδευτικῶν κληρικῶν δὲν εὐσταθοῦν. Τὸ κοσμικὸ φρόνημα τοὺς ἐμποδίζει νὰ προχωρήσουν στὴν πνευματικὴ ζωὴ καὶ νὰ ἀποκτήσουν τὴν ἐμπιστοσύνη τοῦ ποιμνίου τους. Μπορεῖ νὰ κάνουν θόρυβο καὶ νὰ ἀκοῦν ἐπαίνους ἀπὸ μερικοὺς κοσμικοὺς καὶ ἄσχετους, ὅμως δὲν βοηθοῦν καθόλου τὸ ποίμνιό τους πνευματικά. Θὰ ἔλεγα, χωρὶς ὑπερβολή, ὅτι μᾶλλον τὸ ἀπομακρύνουν ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. Ἀλήθεια, πῶς νὰ ἐμπιστευθεῖς τέτοιους κληρικούς, ποὺ ποτὲ δὲν γεύτηκαν τὴν πνευματικὴ ζωὴ καὶ ποτὲ δὲν ἀπαρνήθηκαν τὴ νοοτροπία καὶ τὶς ἀδυναμίες τῶν κοσμικῶν;
.             Ὁ πολύπειρος καὶ θερμὸς ὑποστηρικτὴς τῆς ἐκκλησιαστικῆς παράδοσης μητροπολίτης Φλωρίνης Αὐγουστίνος Καντιώτης περιέγραφε μὲ ἐπιτυχία τὴν ἐμφάνιση τῶν νεωτέρων κληρικῶν, ἀποκαλύπτοντας συγχρόνως τὴν πνευματική τους κενότητα καὶ τὸ κοσμικὸ φρόνημα, ποὺ τοὺς διαβρώνει καὶ τοὺς ἐξαφανίζει κάθε ἴχνος ἱερατικοῦ ζήλου. Ἔγραφε λοιπὸν ὁ π. Αὐγουστίνος σὲ ἀναφορά του πρὸς τὴν Ἱερὰ Σύνοδο: «Ἐσχάτως μεταξὺ τῶν κληρικῶν καὶ δὴ τῶν νεωτέρων παρατηρεῖται τάσις, ὅπως οὗτοι ἐμφανίζωνται ἐπὶ τὸ κοσμικώτερον. Οὕτω κληρικοὶ θεῶνται εἰς κουρεῖα. Κόπτουν τὴν κόμην καὶ περικόπτουν τὴν γενειάδα, περιλούονται μὲ ἀρώματα, καὶ φρεσκοξυρισμένοι εἰς τὸν τράχηλον ἐξέρχονται ἐκ τῶν κουρείων εὐωδιάζοντες ἐκ τῶν ἀρωμάτων. Ἀποβάλλουν ἐπίσης τὸ ἐξώρασον καὶ μὲ τὸ ἀντερί, ἐκ πολυτελοῦς ὑφάσματος, ζωηροῦ καὶ ἀνοικτοῦ ἔστιν ὅτε χρώματος, μὲ κολλάρον, μὲ ὡρολόγιον χρυσοῦν εἰς τὴν χεῖρα, μὲ χρυσῆν ἅλυσιν ἐκ τοῦ λαιμοῦ κρεμασμένην, μὲ ὑποδήματα τοῦ τελευταίου συρμοῦ, καὶ μὲ τσιγάρον εἰς τὸ στόμα καὶ ἀναπτήρα εἰς τὸ χέρι, κάμνουν τὴν ἐμφάνισίν των δημοσίᾳ. Παντοῦ. Καὶ εἰς θέατρα καὶ εἰς κινηματογράφους καὶ εἰς γήπεδα ποδοσφαιρικῶν συναντήσεων, διατὶ ὄχι καὶ εἰς ταβέρνας καὶ ἐξοχικὰ κέντρα, εἰς τὰ ὁποῖα συχνάζει τὸ κοσμικώτερον μέρος τῆς κοινωνίας. Ὡς δὲ ἔχομεν διαπιστώσει, οἱ μὲ τοιαύτην ἐξωτερικὴν ἐμφάνισιν κληρικοὶ εἶναι, κατὰ κανόνα, φορεῖς καί… νέων ἰδεῶν, ἐκμονδερνισμοῦ καὶ ἐκκοσμικεύσεως τῆς Ἐκκλησίας» («Ἐκκλησιαστικὸς στρουθοκαμηλισμός», 1973, σελ. 159-160).
.             Οἱ νεωτεριστὲς κληρικοὶ εἶναι ὑπερήφανοι, ἀλλὰ καὶ ἀμαθεῖς παπαγάλοι. Ἔχουν μεγάλη ἰδέα γιὰ τὸν ἑαυτό τους καὶ ἐπαναλαμβάνουν φράσεις καὶ λέξεις τοῦ συρμοῦ. Μὲ παιδαριώδη ἐπιχειρήματα προσπαθοῦν νὰ ὑποτιμήσουν τοὺς παραδοσιακοὺς συναδέλφους τους καὶ νὰ τοὺς ἐμφανίσουν ὡς καθυστερημένους καὶ ὀπισθοδρομικούς. Χωρὶς καμιὰ ἀναστολὴ περιφρονοῦν τὴ νηστεία, τὶς ἱερὲς ἀκολουθίες, τὶς ἐκκλησιαστικὲς παραδόσεις. Εἶναι, θὰ ἔλεγα, νέοι Λούθηροι. Ἔχουν ἐπίσης καὶ πολλὲς κρυφὲς ἀδυναμίες, στὶς ὁποῖες δὲν θέλω νὰ ἀναφερθῶ.
.             Ἐκεῖνο ὅμως ποὺ πρέπει νὰ μάθουν καὶ νὰ ἀποδεχτοῦν αὐτοὶ οἱ κληρικοὶ εἶναι ὅτι «ἡ ἐμφάνισις τοῦ Ὀρθοδόξου κληρικοῦ ἔχει βαθείας ρίζας εἰς τὸν ψυχικὸν κόσμον τοῦ λαοῦ, πᾶσα μεταβολὴ προσκρούει εἰς τὰ αἰσθήματα τοῦ εὐσεβοῦς λαοῦ καὶ προκαλεῖ σκανδαλισμὸν συνειδήσεων» (ὅπ. παρ., σελ. 163).
.             Ὁ λαός μας ἐκτιμᾶ ἰδιαίτερα τοὺς παραδοσιακοὺς καὶ εὐσεβεῖς κληρικούς, ἐνῶ ἀπέναντι στοὺς νεωτεριστὲς καὶ κοσμικοὺς διατηρεῖ τὶς ἐπιφυλάξεις του. Πρέπει οἱ μητροπολίτες νὰ προσέξουν τὸ θέμα τῆς ἐμφάνισης τῶν κληρικῶν τους καὶ νὰ τοὺς ἐμπνεύσουν τὸ σεβασμὸ στὴν ἐκκλησιαστικὴ παράδοση, γιατί δὲν πρόκειται γιὰ παρωνυχίδα, ἀλλὰ γιὰ ἀναγκαία προϋπόθεση προκειμένου νὰ ἔχει ἐπιτυχία τὸ ποιμαντικὸ ἔργο τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ λαϊκὴ παροιμία ὅτι «τὰ ράσα δὲν κάνουν τὸν παπὰ» εἶναι ὀρθή, γιατί ὑπενθυμίζει ὅτι ὁ παπὰς πρέπει νὰ εἶναι πνευματικὸς ἀγωνιστὴς καὶ πρῶτος αὐτὸς νὰ τηρεῖ τὶς ἐντολές. Αὐτὸ εἶναι τὸ βαθύτερο νόημά της καὶ δὲν πρέπει νὰ χρησιμοποιεῖται ἀπὸ τοὺς μὴ ἀγωνιζόμενους νεωτεριστὲς κληρικούς, γιὰ νὰ δικαιολογήσουν τὴν κοσμική τους νοοτροπία. Καὶ νὰ μὴ ξεχνοῦν ὅτι τὰ ράσα, ποὺ δὲν κάνουν τὸν παπά, ἀσκοῦν εὐεργετικὴ ἐπίδραση στὸν παπὰ τὸν ἀνυψώνουν στὰ μάτια τοῦ λαοῦ καὶ τὸν προφυλάσσουν ἀπὸ παγίδες καὶ πειρασμούς.

ΠΗΓΗ:   ΚΛΙΚ