ΣΕ ΒΑΡΙΑ ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΤΟ ΒΑΤΙΚΑΝΟ (Γ. Ν. Παπαθανασόπουλος)

Σὲ βαριὰ ἀρρώστια τὸ Βατικανὸ

Τοῦ Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

.           Ἀπὸ βαριὰ ἀρρώστια πάσχει τὸ Βατικανό. Αὐτὸ δὲν τὸ εἶπε κάποιος «ζηλωτὴς» Ὀρθόδοξος μοναχός, ἀλλὰ ὁ ἴδιος ὁ σημερινὸς Πάπας Φραγκίσκος, ποὺ πρόσφατα εἶχε χαρακτηρίσει τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία «ἀσθενῆ», ἀφοῦ δὲν εἶναι ὑποταγμένη σ’ αὐτόν. Τὸ λυπηρὸ εἶναι ὅτι Ὀρθόδοξοι Προκαθήμενοι ζηλοῦν τὶς ὑπερεξουσίες τοῦ Πάπα καὶ τὴν ἀπαράδεκτη κατάσταση τῆς αὐλῆς του καὶ ἐπιδιώκουν νὰ εἰσαγάγουν τὰ παπικὰ πρότυπα στὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία…
.           Ὁ Πάπας Φραγκίσκος μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων τὴ Δευτέρα, 22 Δεκεμβρίου 2014, μίλησε στὰ μέλη τῆς Ρωμαϊκῆς Κούριας καὶ ἐξαπέλυσε σὲ βάρος τους σφοδρότατη ἐπίθεση. Οἱ μύδροι καὶ οἱ προσβλητικοὶ χαρακτηρισμοί του δείχνουν τὸν ἠθικὸ ξεπεσμὸ τῆς γραφειοκρατίας τοῦ Βατικανοῦ, ποὺ ἐπὶ αἰῶνες ἔχει ἀναπτυχθεῖ σὲ ἕνα ἀνίκητο Λεβιάθαν, λόγῳ τῆς κοσμικῆς, ἡγεμονικῆς, αὐταρχικῆς καὶ ἰμπεριαλιστικῆς θέσης ποὺ ἔχει ἀποκτήσει ὁ Πάπας. Σημειώνεται ὅτι ὁ Πάπας Φραγκίσκος θέλησε νὰ δημοσιοποιηθεῖ ἡ στὰ ἰταλικὰ ὁμιλία του, ἀφοῦ ὁλόκληρη δημοσιεύθηκε στὴν ἐπίσημη ἰστοσελίδα τοῦ Βατικανοῦ.
.           Ὁ Πάπας ἀνέφερε ἕνα μεγάλο κατάλογο ἀσθενειῶν ἀπὸ τὶς ὁποῖες πάσχει ἡ Κούρια, καὶ οἱ ὁποῖες, ὅπως τόνισε, «ἐξασθενοῦν τὴ διακονία της πρὸς τὸν Θεό».
.           Ἡ πρώτη ἀρρώστια ποὺ ἀνέφερε εἶναι πὼς τὰ μέλη τῆς Κούριας αἰσθάνονται «ἀθάνατα», «ἀπαραίτητα» καὶ «διαθέτοντα πλήρη ἀσυλία»*. Ἀλλά, ὅπως σημείωσε, τὰ νεκροταφεῖα εἶναι γεμάτα ἀπὸ ἀνθρώπους ποὺ θεωροῦσαν τοὺς ἑαυτούς τους αἰώνιους, ἀναγκαίους καὶ ἀσύδοτους… Ἄλλη ἀσθένεια τῆς Κούριας εἶναι, πάντα κατὰ τὸν Πάπα, ἡ σκληροκαρδία της, ἡ διανοητικὴ καὶ ἡ πνευματική. Παρομοίασε τὰ μέλη της μὲ τοὺς Γραμματεῖς καὶ τοὺς Φαρισαίους τοὺς ὁποίους χαρακτήρισε ὁ Πρωτομάρτυρας Στέφανος «σκληροτράχηλους καὶ ἀπερίτμητους τῇ καρδίᾳ καὶ τοῖς ὠσὶν» ( Πρ. ζ´ 52).
.           Ὁ βαρύτερος ἴσως ἀπὸ τοὺς βαρεῖς χαρακτηρισμοὺς ποὺ εἶπε ὁ Πάπας εἶναι ὅτι τὰ μέλη τῆς Κούριας πάσχουν «ἀπὸ πνευματικὸ ἀλτζχάϊμερ», δηλαδὴ ἔχουν λησμονήσει τὴν «ἱστορία τῆς σωτηρίας», καὶ ὅτι τοὺς συμβαίνει αὐτὸ ποὺ γράφει ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης στὴν «Ἀποκάλυψη», ὅτι ἔδωσε ἐντολὴ ὁ Κύριος στὸν ἄγγελο νὰ πεῖ στὴν Ἐκκλησία τῆς Ἐφέσου, ὅτι ἔχει ἐναντίον της, πὼς «τὴν πρώτη της ἀγάπη ἀφῆκε» (Ἀποκ. β´ 4).
.             Μπαίνοντας σὲ πιὸ πρακτικὰ ζητήματα ὁ Πάπας κατηγόρησε τὰ μέλη τῆς Κούριας ὅτι πάσχουν ἀκόμη «ἀπὸ τὴν ἀρρώστια τῆς ἀντιζηλίας καὶ τῆς ματαιοδοξίας». Καὶ ἐπεξήγησε ὅτι αὐτὸ εἶναι προφανὲς «ὅταν τὰ χρώματα τῆς ἐνδυμασίας καὶ τὰ διακριτικὰ τῶν ὀφικίων καθίστανται ἡ πρώτη μέριμνά τους. Καὶ πρόσθεσε ὅτι ἡ ἀρρώστια αὐτὴ ὁδηγεῖ ἄνδρες καὶ γυναῖκες σὲ ἕνα ψεύτικο «μυστικισμὸ» καὶ σὲ ἕνα ψεύτικο «ἡσυχασμό». Μία ἀκόμη σοβαρότατη ἀσθένεια τῆς Κούριας εἶναι κατὰ τὸν Πάπα ἡ «ὑπαρξιακὴ σχιζοφρένεια». Εἶναι ἡ ἀσθένεια ἐκείνων ποὺ ζοῦν διπλὴ ζωή, καὶ εἶναι καρπὸς τῆς ὑποκρισίας τους, τῆς μετριότητάς τους καὶ τοῦ προοδευτικὰ αὐξανόμενου πνευματικοῦ κενοῦ τους, ποὺ δὲν μποροῦν νὰ τὸ γεμίσουν μὲ διδακτορικὰ διπλώματα καὶ ἄλλους ἀκαδημαϊκοὺς τίτλους. Αὐτοὶ οἱ κληρικοὶ ζοῦν, κατὰ τὸν Πάπα, δύο παράλληλες πορεῖες, «στὴ μία διδάσκουν μὲ αὐστηρότητα τοὺς ἄλλους καὶ στὴν ἄλλη ἀκολουθοῦν μία κρυφὴ καὶ συχνὰ ἔκλυτη ζωή».
.             Μία ἄλλη ἀρρώστια τῶν μελῶν τῆς Κούριας εἶναι αὐτὴ τοῦ κουτσομπολιοῦ, τῶν ψιθύρων καὶ τῆς φλυαρίας. Ὁ Πάπας τὴν χαρακτηρίζει καὶ αὐτὴν «βαριὰ ἀσθένεια», ποὺ καταντᾶ τὸν ἄνθρωπο «σπαρτικὴ μηχανὴ ζιζανίων, ὅπως εἶναι ὁ σατανᾶς» καὶ σὲ πολλὲς περιπτώσεις «ἀνθρωποκτόνο μὲ κρύο αἷμα» τῆς ὑπόληψης τῶν ἀδελφῶν καὶ συναδέλφων του. Καὶ προσθέτει ὁ Πάπας: «Εἶναι ἡ ἀσθένεια τῶν ἄνανδρων ἀνθρώπων, ποὺ δὲν ἔχουν τὸ θάρρος νὰ μιλήσουν κατ’ εὐθείαν καὶ μιλοῦν πίσω ἀπὸ τὸν πλάτη», γιὰ νὰ προσθέσει: «Ἀδελφοὶ ἂς προφυλαχθοῦμε ἀπὸ τὴν τρομοκρατία τῶν διαβολῶν».
.             Ἑπόμενη ἀρρώστια τῆς Κούριας εἶναι ἡ θεοποίηση καὶ οἱ κολακεῖες τῶν κατωτέρων πρὸς τοὺς ἀνωτέρους στὴν ἱεραρχία τῆς Κούριας, μὲ σκοπὸ νὰ ἀποκτήσουν τὴν εὔνοιά τους. Οἱ ἄνθρωποι ποὺ πάσχουν ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἀσθένεια «εἶναι θύματα τοῦ καριερισμοῦ καὶ τῆς καιροσκοπίας, τιμᾶνε τὰ πρόσωπα καὶ ὄχι τὸν Θεό. Εἶναι οἱ ἄνθρωποι ποὺ ἐκτελοῦν τὴν ὑπηρεσία τους σκεπτόμενοι ἀποκλειστικὰ τί θὰ ἀποκομίσουν ἀπὸ αὐτὴ καὶ ὄχι τί ὀφείλουν νὰ προσφέρουν». Μία ἄλλη ἀσθένεια εἶναι ἡ ἀδιαφορία τῶν μελῶν τῆς Κούριας πρὸς τοὺς ἄλλους. Αὐτὸ εἶναι ἀποτέλεσμα ὅτι σκέπτονται μόνο τοὺς ἑαυτούς τους καὶ χάνουν τὴ γνησιότητα καὶ τὴ ζεστασιὰ τῶν ἀνθρωπίνων σχέσεων. Τὸ πένθιμο πρόσωπο ἀνθρώπων τῆς Κούριας εἶναι μία ἀκόμη ἀσθένεια ποὺ κατονόμασε ὁ Πάπας. Πρόκειται γιὰ ἀνθρώπους, ὅπως εἶπε, «βλοσυροὺς καὶ στυφούς, ποὺ χρησιμοποιοῦν τὸ ὕφος τους, κυρίως πρὸς τοὺς κατωτερους τους σὲ συνδυασμὸ μὲ τὴν πρὸς αὐτοὺς αὐστηρότητα, σκληρότητα καὶ ἀλαζονεία». Καὶ πρόσθεσε: «Στὴν πραγματικότητα ἡ θεατρικὴ σοβαρότητα καὶ ὁ ἄγονος πεσιμισμὸς εἶναι συνήθως συμπτώματα τῆς δικῆς τους φτώχειας καὶ ἀνασφάλειας».
.             Τὸ σφυροκόπημα καὶ τὸ μαστίγωμα, ποὺ εἶναι καὶ αὐτομαστίγωμα, συνεχίζεται. Ὁ Πάπας ἀναγνωρίζει μία ἀκόμη ἀσθένεια στὴν αὐλή του, αὐτὴ τῆς συγκεντρώσεως περιουσιῶν καὶ τοῦ πλουτισμοῦ. Εἶναι ἡ περίπτωση αὐτῶν ποὺ «ἀναζητοῦν νὰ γεμίσουν τὸ ὑπαρξιακὸ κενὸ στὴν καρδιά τους μὲ τὴ συγκέντρωση ὑλικῶν ἀγαθῶν, ὄχι ἀπὸ ἀνάγκη, ἀλλὰ μόνο γιὰ νὰ αἰσθανθοῦν σιγουριά», γιὰ τὰ γεράματά τους θά ᾽λεγε κάποιος μακαρίτης ἄγαμος κληρικός… Μία ἀκόμη ἀσθένεια, ποὺ διέγνωσε στὴν Κούρια ὁ Πάπας εἶναι αὐτὴ τῶν «κλειστῶν κύκλων». Πρόκειται γιὰ ὁμάδες στὸ ἐσωτερικὸ τοῦ Βατικανοῦ, στὶς ὁποῖες οἱ δεσμοὶ ποὺ ἀναπτύσσονται εἶναι, κατὰ τὸν Πάπα, ἰσχυρότερες ἀπὸ αὐτὲς ποὺ πρέπει νὰ ἀναπτύσσονται στὸ Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἀκόμη ἰσχυρότερες καὶ ἀπὸ αὐτὸν τὸν δεσμὸ ποὺ πρέπει νὰ ὑπάρχει μὲ τὸν Χριστό.
.            Τελευταία ἀσθένεια τῆς Κούριας, ποὺ ἀνέφερε ὁ Πάπας εἶναι ἡ ἐπιδίωξη τῶν ἐγκόσμιων ὀφελῶν, τῆς ἐπιδειξιομανίας, καὶ ὅταν τὸ μέλος τῆς Κούριας μετατρέπει τὴ διακονία του σὲ ἰσχὺ καὶ τὴν ἰσχὺ σὲ ἐμπόρευμα, γιὰ νὰ ἀποκτήσει ἐγκόσμια ὀφέλη ἢ περισσότερη ἰσχύ. Εἶναι, κατὰ τὸν Πάπα, «ἡ ἀσθένεια τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων ποὺ ἀποζητοῦν ἄπληστα νὰ πολλαπλασιάσουν τὴν ἰσχύ τους καὶ πρὸς τὸν σκοπὸ αὐτὸ εἶναι ἱκανοὶ νὰ συκοφαντήσουν, νὰ δυσφημήσουν νὰ ἐκθέσουν τοὺς ἄλλους σὲ ἐφημερίδες καὶ σὲ περιοδικά…».
.               Αὐτὴ εἶναι ἡ αὐτοκριτικὴ τοῦ Πάπα γιὰ τὴν Κούρια. Τί μπορεῖ νὰ προσθέσει κανεὶς σὲ τόσες βαρύτατες ἀσθένειες ποὺ διέγνωσε δημόσια στὰ μέλη της; Νὰ σχολιάσουμε μόνο μποροῦμε. Πρῶτον ὅτι οἱ ἀσθένειες τῆς Κούριας εἶναι ἡ κορυφὴ τοῦ παγόβουνου καὶ πὼς «τὸ ψάρι ἀπὸ τὸ κεφάλι βρωμάει». Ἐνδεικτικὸ εἶναι πὼς ὁ Πάπας ποὺ κατηγορεῖ μὲ τὰ μελανότερα χρώματα τὴν Κούρια, ἐπιχειρεῖ νὰ περάσει ἀπόφαση, μὲ τὴν ὁποία, μεταξὺ τῶν ἄλλων, θὰ ἐπιτρέπεται ἡ Θεία Κοινωνία στοὺς Ρωμαιοκαθολικοὺς ποὺ τέλεσαν δεύτερο γάμο. Αὐτὸ λέγεται ὅτι εἶναι γιὰ ποιμαντικοὺς λόγους, ἀλλὰ εὐρύτατα κυκλοφορεῖ ἡ πληροφορία ὅτι ὀφείλεται στὴ σημαντικὴ μείωση τῶν ἐσόδων τῆς Ρωμαιοκαθολικῆς Ἐκκλησίας στὴ Γερμανία, ὅπου οἱ πολλὲς δεκάδες χιλιάδες Ρωμαιοκαθολικῶν ποὺ ἔκαμαν δεύτερο γάμο καὶ δὲν μποροῦν νὰ προσέλθουν στὴν Θεία Κοινωνία ἐγκαταλείπουν τὴν Ἐκκλησία τους καὶ δὲν πληρώνουν πλέον τὸν ἀναλογοῦντα φόρο τους γι’ αὐτήν…. Δεύτερον ὅτι ἀναγνωρίστηκε ἀπὸ τὰ πιὸ ἐπίσημα χείλη πὼς ἡ Ρωμαιοκαθολικὴ Ἐκκλησία εἶναι σὲ βαθὺ τέλμα καὶ παρακμάζει. Τρίτον ἡ ἁγιοποίηση τοῦ Πάπα Ἰωάννου Παύλου τοῦ Β΄ καὶ τοῦ Παύλου τοῦ ϛ΄ εἶναι σὲ ἀντίθεση μὲ τὶς σοβαρότατες ἐπισημάνσεις γιὰ τὴν κατάσταση τῆς Κούριας, ἀφοῦ ἐν πολλοῖς ἡ ἰδιαίτερα ἀρρωστημένη κατάστασή της τοὺς βαρύνει ἄμεσα. Σημειώνεται ὅτι ἡ Ρωμαϊκὴ Κούρια λειτουργεῖ ἀκόμα καὶ σήμερα μὲ βάση τὴ Διάταξη Pastor Bonus, τῆς 28ης Ἰουνίου 1988, τοῦ Ἰωάννη Παύλου Β΄ καὶ τὸ Γενικὸ Κανονισμὸ τοῦ 1992, ἐπὶ τοῦ ἰδίου Πάπα. Καὶ τελευταῖο, θὰ ἔχει ἐνδιαφέρον ἡ ἐξέλιξη στὶς ἤδη πολὺ τεταμένες σχέσεις Πάπα – Κούριας. Μὲ τὴν ὁμιλία του ὁ Πάπας κήρυξε τὸν πόλεμο στὴν Κούρια. Ἕνας πόλεμος ἔχει νικητὴ καὶ ἡττημένο καὶ κάθε πλευρὰ ἔχει τὰ ὄπλα της. Πάντως ὅποιος κι ἂν εἶναι ὁ νικητὴς δὲν θὰ ἔχει ἐνδιαφέρον γιὰ τοὺς Ὀρθοδόξους. Ἀπὸ τὶς βασικὲς διαφορὲς ποὺ ὑπάρχουν τίποτε δὲν πρόκειται νὰ ἀλλάξει. Ὁ πόλεμος ποὺ ἄρχισε εἶναι ἐσωτερικὸ ζήτημα τοῦ Βατικανοῦ. Πρόκειται περὶ ἕως τελικῆς πτώσεως διαμάχης γραφειοκρατῶν καὶ ταγμάτων, μὲ πρῶτο αὐτὸ τῶν Ἰησουιτῶν, γιὰ τὸ ποιὸς θὰ ἔχει τὸ πάνω χέρι…
.             Τὸ τελευταῖο σχόλιο εἶναι πὼς δὲν πάσχει μόνο ἡ Κούρια, πάσχει ὁλόκληρη ἡ παποσύνη. Δὲν πρόκειται πάλι γιὰ προσωπικὸ σχόλιο. Εἶναι διαπίστωση τοῦ γνωστοῦ ρωμαιοκαθολικοῦ κληρικοῦ καὶ θεολόγου, καθηγητοῦ τοῦ πανεπιστημίου τῆς Τυβίγγης, Χὰνς Κοὺνγκ (Hans Kung). Στὸ βιβλίο του «Μποροῦμε νὰ σώσουμε τὴν Καθολικὴ Ἐκκλησία; Μποροῦμε νὰ σώσουμε τὴν Καθολικὴ Ἐκκλησία!», ποὺ τὸ 2013 κυκλοφορήθηκε στὰ ἀγγλικὰ ἀπὸ τὶς ἐκδόσεις William Collins, γράφει, μεταξὺ τῶν ἄλλων, στὴν εἰσαγωγὴ τοῦ βιβλίου του, ὡς διάγνωση:
.             «Ἔχω ἀφιερώσει πάνω ἀπὸ 1000 σελίδες στὴν περιγραφὴ καὶ ἀνάλυση τῆς ἱστορίας τῆς Χριστιανοσύνης ὁλόκληρης. Ἀλλὰ οὐδεὶς μπορεῖ νὰ ἀρνηθεῖ ὅτι ἡ παποσύνη εἶναι τὸ κεντρικὸ στοιχεῖο τοῦ Ρωμαιοκαθολικοῦ προτύπου καὶ εἶναι ἡ παποσύνη καὶ ἡ ἰσχύς της ποὺ πρέπει πρώτιστα καὶ ἐπειγόντως νὰ μεταρρυθμιστεῖ… Πενήντα χρόνια πρίν, ὁ Ἰωσὴφ Ράτζινγκερ καὶ ἐγὼ εἴμαστε οἱ δύο νεότεροι ἐπίσημοι σύμβουλοι τῆς Δευτέρας Βατικανῆς συνόδου (1962-5). Ἡ Σύνοδος αὐτὴ ἐπιχείρησε νὰ μεταρρυθμίσει σημαντικὰ σημεῖα στὸ Ρωμαϊκὸ σύστημα, ἀλλά, δυστυχῶς, ἡ πείσμων ἀντίσταση τῆς Ρωμαϊκῆς Κούριας ἐμπόδισε τὴν πραγματοποίησή τους. Στὶς δεκαετίες ποὺ ἀκολούθησαν τὴ Σύνοδο ἡ Ρώμη βαθμιαία γύρισε πίσω τὸ ρολόι στὶς προτάσεις γιὰ μεταρρυθμίσεις καὶ ἀνανέωση καὶ αὐτὸ προκάλεσε μία νέα ταραχὴ καὶ ἤδη σὲ ἐξέλιξη βαριὰ καὶ τρομακτικὴ ἀσθένεια στὴν Καθολικὴ Ἐκκλησία. Τὰ σεξουαλικὰ σκάνδαλα, ποὺ προκάλεσαν Καθολικοὶ κληρικοὶ εἶναι μόνο τὸ πιὸ πρόσφατο σύμπτωμα….». Χειρότερο τῶν σεξουαλικῶν σκανδάλων εἶναι, κατὰ τὸν Κούνγκ, ἡ ἀπόκρυψη καὶ ἡ ἀποσιώπησή τους ποὺ ἀπὸ χρόνια ἐπιχειρεῖται ἀπὸ τὴν Κούρια, ἀντὶ τῆς πλήρους διαλεύκανσης, μετὰ ἀπὸ βαθιὰ καὶ λεπτομερῆ ἔρευνα.
.             Οἱ ἀσθένειες ποὺ περιέγραψε ὁ Πάπας γιὰ τὴν Κούρια δὲν πρέπει νὰ κάνουν τοὺς Ὀρθοδόξους κληρικοὺς νὰ νιώσουν ἱκανοποίηση. Μᾶλλον πρέπει νὰ τοὺς προβληματίσουν καὶ νὰ τοὺς ὁδηγήσουν σὲ δική τους αὐτοκριτική. Οἱ ἴδιοι γνωρίζουν ὅτι φαινόμενα ἀπὸ αὐτὰ ποὺ συμβαίνουν στὸ Βατικανὸ δὲν λείπουν ἀπὸ τὸ Φανάρι, ἀπὸ τὶς αὐλὲς τῶν ἄλλων Πατριαρχείων, ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὸ Συνοδικὸ Μέγαρο τῆς Μονῆς Πετράκη, ὅπου ἡ ἡγεμονικὴ ἀντίληψη, ἡ κολακεία, τὸ κουτσομπολιὸ καὶ οἱ συζητήσεις γιὰ ἱερατικὰ ἄμφια καὶ μελλοντικὲς ἐπιδιώξεις δίνουν καὶ παίρνουν. Τὸ καλὸ εἶναι πώς, παρόλα αὐτά, τὸ σύστημα διοίκησης τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας ἐπιτρέπει, πλὴν κάποιων λυπηρῶν ἐξαιρέσεων, στοὺς κληρικούς της ποὺ θέλουν καὶ διαθέτουν ἱκανότητες, νὰ ἐργασθοῦν καὶ νὰ ἔχουν πνευματικοὺς καρπούς.-

*Οἱ ὑπογραμμίσεις εἶναι τοῦ ὑπογράφοντος  

ΠΗΓΗ:   ΚΛΙΚ