Η «ΘΕΟΤΟΚΟΣ» ΚΑΡΔΙΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ

Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος στὴν θεία Λειτουργία
Δύο μακαρισμοὶ

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο
τοῦ Μητρ. Ναυπάκτου Ἱεροθέου
«ΟΙ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΕΣ ΕΟΡΤΕΣ» 
– Τὰ ἱστορικὰ καὶ θεολογικὰ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου–

ἔκδ. Ἱ. Μ. Γενεθλίου τῆς Θεοτόκου (Πελαγίας), 2016,
σελ. 434-437

Ἠλ. στοιχειοθ. «ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ»

.                   Στὶς περισσότερες Θεομητορικὲς ἑορτές, καθὼς καὶ στὴν Μεγάλη Παράκληση πρὸς τὴν Παναγία, ἀναγινώσκεται ἡ περικοπὴ ἀπὸ τὸ κατὰ Λουκᾶν Εὐαγγέλιον, ποὺ ἀναφέρεται σὲ δύο μακαρισμούς, ὁ ἕνας προέρχεται ἀπὸ μιὰ ἁπλὴ γυναίκα τοῦ λαοῦ καὶ ὁ ἄλλος ἀπὸ τὸν Ἴδιο τὸν Χριστό. Οἱ μακαρισμοὶ αὐτοὶ ἔχουν ἰδιαίτερη σημασία γιὰ τὴν ἑορτὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου καὶ θὰ ἑρμηνευθοῦν μὲ συντομία.
.                   Ὁ πρῶτος μακαρισμὸς προέρχεται ἀπὸ μιὰ γυναίκα ποὺ μακαρίζει τὴν Μητέρα τοῦ Χριστοῦ, τὴν Παναγία. Τὴν ὥρα ποὺ ὁ Χριστὸς ὁμιλοῦσε καὶ ὁ λόγος Του ἦταν πλήρης Χάριτος, κάποια γυναίκα ὕψωσε τὴν φωνή της καὶ εἶπε: «Μακαρία ἡ κοιλία ἡ βαστάσασά σε καὶ μαστοὶ οὓς ἐθήλασας» (Λουκ. ια΄ 27). Μακαρίζονται ἡ κοιλία ποὺ βάστασε ἐννέα μῆνες τὸν Χριστὸ καὶ οἱ μαστοὶ ποὺ Τὸν θήλασαν. Δηλαδή, μὲ τὰ μέλη αὐτὰ τοῦ σώματος μακαρίζεται ἡ Μητέρα τοῦ Χριστοῦ.
.                   Αὐτὸ δείχνει ὅτι ὁ Χριστὸς εἶχε πραγματικὸ καὶ ὄχι φαινομενικὸ σῶμα, ἡ σύλληψή Του ἔγινε ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ ἡ ἀνάπτυξή Του ἔγινε κατὰ φυσικὸ τρόπο, ὅπως γίνεται σὲ ὅλους τους ἀνθρώπους. Ἡ κυοφορία διήρκεσε ἐννέα μῆνες καὶ ὁ τοκετὸς ἔγινε ὅπως σὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, μὲ τὴν διαφορὰ ὅτι ἡ κυοφορία ἔγινε ἀκόπως καὶ ὁ τόκος ἀπόνως καὶ μάλιστα χωρὶς νὰ καταστρέψη τὴν παρθενία της. Αὐτὰ εἶναι μυστήρια, ἀλλὰ καὶ ὅλα ὅσα ἔχουν σχέση μὲ τὸν Χριστό, τὴν ἕνωση τῆς θείας καὶ τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως στὸ πρόσωπό Του, εἶναι μυστήρια. Ἔπειτα, ὁ Χριστὸς μετὰ τὴν γέννησή Του θήλασε ἀπὸ τοὺς μαστοὺς τῆς Παναγίας Μητέρας Του.
.                   Αὐτὸ τὸ μυστήριο μᾶς ὁδηγεῖ στὸ νὰ δοῦμε τὸ ὕψος τῆς Παναγίας Μητέρας τοῦ Χριστοῦ. Ἀξιώθηκε νὰ δώση τὴν σάρκα της στὸν Χριστὸ γιὰ νὰ ἐνανθρωπήση, ἡ κοιλία της ἔγινε Παράδεισος, Οὐρανός, ἀφοῦ ὅπου εἶναι ὁ Χριστός, ἐκεῖ εἶναι οἱ ἄγγελοι, καθὼς ἐπίσης ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ εἶναι πάντοτε ἑνωμένος μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα. Ἡ Παναγία γνώριζε ὅλο αὐτὸ τὸ μυστήριο ἀπὸ τὴν ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ καὶ ἀσφαλῶς θὰ ἔμενε ἐκστατικὴ καὶ θὰ ἦταν γεμάτη θαυμασμὸ καὶ δοξολογία πρὸς τὸν Θεό, βλέποντας ὅτι κυοφοροῦσε καὶ θήλαζε τὸν Θεάνθρωπο Χριστό. Καὶ διερωτᾶτο, ὅπως λένε οἱ Πατέρες καὶ οἱ ὑμνογράφοι, ἂν θὰ ἔπρεπε νὰ Τὸν θηλάση ὡς ἄνθρωπο ἢ νὰ Τὸν δοξολογήση ὡς Θεό.
.                   Τὸ μυστήριο τῆς Ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ καὶ Λόγου τοῦ Θεοῦ τὸ γνώρισε πρώτη ἡ Παναγία Θεοτόκος καὶ πρώτη αὐτὴ βίωσε τὶς συνέπειες τῆς ὑποστατικῆς ἑνώσεως θείας καὶ ἀνθρωπίνης φύσεως στὸν Χριστό, πρώτη αὐτὴ γνώρισε ὅτι ὁ ἄσαρκος Λόγος σαρκώθηκε. Στὸ σημεῖο αὐτὸ βρίσκεται ἡ μεγάλη δόξα της, ὄχι μόνον στὶς ἀρετές της, ποὺ εἶναι πολλές, ἀλλὰ στὸν καρπὸ τῆς κοιλίας της. Γι’ αὐτὸ καὶ ἑορτάζουμε πανηγυρικὰ τὴν Κοίμησή της, ποὺ δὲν εἶναι θάνατος, ἀλλὰ ἔξοδος τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸ σῶμα, στὴν συνέχεια ἀνάσταση τοῦ σώματός της καὶ μετάστασή της στοὺς Οὐρανούς. Αὐτὸ τὸ παρθενικὸ σῶμα τῆς Θεοτόκου ποὺ ἔγινε ἐργαστήριο τῆς ἑνώσεως τῶν δύο φύσεων –θείας καὶ ἀνθρωπίνης– μέσα στὸ ὁποῖο ὁ Χριστὸς κυοφορήθηκε καὶ ἀπὸ τὸ ὁποῖο τράφηκε, δὲν μποροῦσε νὰ παραμείνη στὴν γῆ, νὰ φθαρῆ, νὰ ἀποσυντεθῆ, νὰ διαλυθῆ, γι᾽ αὐτὸ μετέστη στοὺς οὐρανούς.
.                   Ὁ δεύτερος μακαρισμὸς προέρχεται ἀπὸ τὸν Χριστό, ποὺ ἀκολούθησε μετὰ τὸν μακαρισμὸ τῆς γυναικός. Εἶπε: «Μενοῦνγε, μακάριοι οἱ ἀκούοντες τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ καὶ φυλάσσοντες αὐτόν» (Λουκ. ια΄ 28). Τὸ “μενοῦνγε” εἶναι ἐπιβεβαιωτικό, δηλαδὴ ὁ Χριστὸς ἐπιβεβαιώνει τὸν μακαρισμὸ τῆς γυναικὸς γιὰ τὴν Παναγία Μητέρα Του, ἀλλὰ προσθέτει καὶ ἕναν ἄλλο μακαρισμό, ὅτι μακάριοι εἶναι καὶ ἐκεῖνοι ποὺ ἀκοῦν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ καὶ τὸν διαφυλάσσουν, δηλαδὴ τὸν τηροῦν.
.                 Αὐτὸς ὁ μακαρισμὸς κρύβει μιὰ ὁλόκληρη θεολογία. Ἡ Θεοτόκος συνέλαβε ἐκ Πνεύματος Ἁγίου τὸν Χριστό, γέννησε καὶ θήλασε τὸν Υἱὸ καὶ Λόγο τοῦ Θεοῦ, τὸ Δεύτερο Πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδος, ἐνῶ οἱ Χριστιανοὶ δέχονται μέσα τους τὸν λόγο (τὸ λάμδα μὲ μικρό), δηλαδὴ τὴν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ, ἡ ὁποία εἰσέρχεται μέσα στὴν καρδιὰ καὶ ἐκεῖ ἀναπτύσσεται, κυοφορεῖται καὶ γεννᾶται. Ὅσοι ἀκοῦν καὶ φυλάσσουν τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ ἔχουν μέσα τους τὸν Ἴδιο τὸν Χριστό.
.                   Αὐτὸ σημαίνει ὅτι ἡ καρδιὰ κάθε ἀνθρώπου ὁμοιάζει μὲ τὴν κοιλία τῆς Θεοτόκου, ποὺ προετοιμάζεται μὲ τὴν καθαρότητα καὶ τὴν προσευχὴ νὰ ὑποδεχθῆ τὸν λόγο-διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ἐκφράζει αὐτὴν τὴν πραγματικότητα ὅταν λέγη: «Ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ ἐνοικείτω ἐν ὑμῖν πλουσίως» (Κολ. γ΄ 16). Μέσα στὴν πνευματικὴ καρδιά, τὴν «καρδίαν βαθείαν», ὅπως λέγει ὁ Προφητάναξ Δαυΐδ, ἀναπτύσσεται ὁ Χριστὸς καὶ ὁ ἄνθρωπος γίνεται ἐγκύμων τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἐκεῖ ὁ ἄνθρωπος ἀποκτᾶ προσωπικὴ σχέση καὶ ἐπικοινωνία μὲ τὸν Θεό. Ὁ δικός μας Θεὸς δὲν εἶναι ἕνας Θεὸς ποὺ κατοικεῖ στοὺς οὐρανούς, δηλαδὴ ὁ μεταφυσικὸς Θεὸς ἢ μία ἀνώτερη δύναμη, ἀλλὰ εἶναι Θεὸς ποὺ κατοικεῖ μέσα μας καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἐνεργεῖ καὶ δείχνει τὴν δόξα Του. Ἔπειτα, ὁ Χριστὸς γεννᾶται ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, γι’ αὐτὸ ὁ Χριστιανὸς ποὺ συνδέεται μὲ τὸν Χριστὸ χαρακτηρίζεται καὶ εἶναι μητέρα τοῦ Χριστοῦ.
.                   Σὲ πολλοὺς Πατέρες συναντᾶμε αὐτὴν τὴν διδασκαλία ποὺ εἶναι μιὰ πραγματικότητα. Ἤδη ὁ Ἀπόστολος Παῦλος γράφει πρὸς τοὺς Γαλάτες: «τεκνία μου, οὓς πάλιν ὠδίνω, ἄχρις οὗ μορφωθῇ Χριστὸς ἐν ὑμῖν» (Γαλ. δ΄19). Ὁ ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητὴς ἀναλύει ὅτι ὁ Χριστὸς συλλαμβάνεται μέσα μας διὰ τῆς πίστεως, σαρκώνεται μὲ τὶς ἐντολές, σταυρώνεται μὲ τοὺς κόπους καὶ πόνους τῆς πρακτικῆς φιλοσοφίας, ἀνασταίνεται καὶ ἀναλαμβάνεται μὲ τὰ πνευματικὰ θεωρήματα. Μὲ αὐτὸν τὸν τρόπο κάθε ἄνθρωπος ποὺ ζῆ ἐν Χριστῷ γίνεται μητέρα τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι, ὁ Χριστὸς ποὺ μιὰ φορὰ γεννήθηκε σωματικὰ ἀπὸ τὴν Θεοτόκο Μητέρα Του, πάντοτε γεννᾶται πνευματικὰ σὲ αὐτοὺς ποὺ θέλουν, καὶ αὐτοὶ γίνονται πνευματικὲς μητέρες Του.
.                   Συνεπῶς, ὁ μακαρισμὸς τῆς Παναγίας Μητέρας τοῦ Χριστοῦ συνδέεται μὲ τὸν μακαρισμὸ κάθε Χριστιανοῦ ποὺ ἀκούει τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, τὸν διαφυλάσσει μέσα στὴν καρδιά του καὶ δέχεται τὶς ἐνέργειές Του. Αὐτὴ εἶναι ἡ θεολογία τῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου καὶ ὅλων τῶν ἑορτῶν τῆς Θεομήτορος.

ΠΗΓΗ:   ΚΛΙΚ