Στις 21 Δεκεμβρίου 1992 αποκαλύπτεται μια υπόθεση που θα περάσει στην ελληνική εγκληματολογική ιστορία ως το πιο αριστοτεχνικό και ανεξιχνίαστο «ριφιφί» που έγινε ποτέ. Κάτω από το υποκατάστημα της Τράπεζας Εργασίας στην οδό Καλλιρρόης, στην Αθήνα, είχε στηθεί επί εβδομάδες μια επιχείρηση που θύμιζε κινηματογραφικό σενάριο και άφησε πίσω της περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις.

Οι υπάλληλοι της τράπεζας επέστρεψαν εκείνο το πρωινό στη δουλειά τους μετά το Σαββατοκύριακο, λίγες ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα. Τίποτα δεν προμήνυε τι θα ακολουθούσε. Το υποκατάστημα ήταν κλειστό για δύο ημέρες, η κεντρική είσοδος άθικτη, οι χώροι κανονικοί. Μέχρι τη στιγμή που άνοιξε το θησαυροφυλάκιο.

Το θησαυροφυλάκιο που είχε ήδη «αδειάσει»

Η εικόνα ήταν σοκαριστική. Εκατοντάδες θυρίδες είχαν παραβιαστεί με χειρουργική ακρίβεια. Από τις 1.151 θυρίδες, οι 301 είχαν ανοιχτεί και το περιεχόμενό τους είχε εξαφανιστεί. Κοσμήματα, μετρητά, τίτλοι, πολύτιμα αντικείμενα, με τη συνολική λεία να εκτιμάται σε ποσό που άγγιζε τα 5 δισεκατομμύρια δραχμές.

Το ακόμα πιο εντυπωσιακό στοιχείο ήταν ο τρόπος πρόσβασης. Οι δράστες δεν μπήκαν ποτέ από την τράπεζα. Είχαν ανοίξει μια υπόγεια σήραγγα μήκους περίπου 25 μέτρων, ξεκινώντας από την κοίτη του Ιλισού, κάτω από την οδό Καλλιρρόης. Το τούνελ ήταν κατασκευασμένο με τέτοια ακρίβεια ώστε να πληροί κανόνες στατικής ασφάλειας, με υποστυλώματα, φωτισμό και αυτοσχέδιες ράγες για τη μεταφορά των μπάζων.

Συναγερμοί που χτύπησαν αλλά αγνοήθηκαν

Κατά τη διάρκεια εκείνου του Σαββατοκύριακου, οι συναγερμοί της τράπεζας είχαν ενεργοποιηθεί. Ωστόσο, θεωρήθηκε πως επρόκειτο για τεχνική βλάβη. Δεν υπήρχε ένδειξη παραβίασης της εισόδου και ο έλεγχος που έγινε δεν αποκάλυψε κάτι ύποπτο. Οι δράστες είχαν όλο τον χρόνο με το μέρος τους.

Οι εκτιμήσεις της Αστυνομίας ανέφεραν ότι η διάνοιξη της σήραγγας απαιτούσε από αρκετές ημέρες έως και μήνες εργασίας. Κι όμως, κανείς από τους κατοίκους της περιοχής δεν αντιλήφθηκε τι συνέβαινε κάτω από τα πόδια τους. Άνθρωποι με ρούχα εργασίας, που κινούνταν στην περιοχή σαν να επρόκειτο για συνηθισμένες τεχνικές εργασίες, δεν προκάλεσαν την παραμικρή υποψία.

Έρευνες, σενάρια και ένα μυστήριο που βάθυνε

Η υπόθεση προκάλεσε τεράστια κινητοποίηση. Λίγες εβδομάδες αργότερα, σε παραθαλάσσια περιοχή της Βραυρώνας εντοπίστηκαν πεταμένα έγγραφα, κοσμηματοθήκες και αντικείμενα χωρίς αξία για τους δράστες. Ήταν το μοναδικό απτό εύρημα που συνδέθηκε με τη διάρρηξη.

Ακολούθησαν θεωρίες για διεθνή εγκληματικά δίκτυα, οργανωμένες μαφίες, ακόμα και εμπλοκή τρομοκρατικών οργανώσεων. Τίποτα δεν αποδείχθηκε. Το 1994, κρατούμενος προχώρησε σε καταγγελίες, εμπλέκοντας τραπεζικά στελέχη και επιχειρηματίες. Οι αποκαλύψεις του οδήγησαν σε συλλήψεις και προφυλακίσεις, όμως λίγο αργότερα ανακάλεσε τα πάντα.

Το 1995, με βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών, όλοι οι κατηγορούμενοι απαλλάχθηκαν. Η υπόθεση έκλεισε δικαστικά, όχι όμως και στη συλλογική μνήμη.

Μια διάρρηξη που παραμένει ανοιχτή ως ερώτημα

Περισσότερα από τριάντα χρόνια μετά, το «ριφιφί» της Τράπεζας Εργασίας εξακολουθεί να θεωρείται μοναδικό. Κανείς δεν καταδικάστηκε, τα χρήματα δεν βρέθηκαν, οι δράστες δεν ταυτοποιήθηκαν ποτέ. Η ακρίβεια του σχεδιασμού, η ψυχραιμία της εκτέλεσης και η πλήρης απουσία αποδεικτικών στοιχείων το καθιστούν μια από τις πιο μυστηριώδεις υποθέσεις στην ιστορία της ελληνικής εγκληματολογίας.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1825: Ο Κιουταχής πασάς πραγματοποιεί σφοδρό κανονιοβολισμό του Μεσολογγίου, στο πλαίσιο της πολιορκίας της πόλης κατά την Ελληνική Επανάσταση. Η αντίσταση των υπερασπιστών προαναγγέλλει την ηρωική Έξοδο.

1828: Ο Ιωάννης Καποδίστριας δημοσιεύει διάταγμα για την ίδρυση της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων στο Ναύπλιο, θέτοντας τα θεμέλια για την εκπαίδευση των αξιωματικών του ελληνικού στρατού.

1902: Ο Γουλιέλμο Μαρκόνι αποστέλλει για πρώτη φορά ασύρματα μηνύματα πέρα από τον Ατλαντικό, σηματοδοτώντας μια επανάσταση στις τηλεπικοινωνίες.

1913: Τυπώνεται το πρώτο σταυρόλεξο, αποτελούμενο από 32 τετραγωνάκια, στην εφημερίδα «Ο Κόσμος της Νέας Υόρκης». Δημιουργός του είναι ο δημοσιογράφος Άρθουρ Γουάιν, που εισάγει έναν νέο τρόπο ψυχαγωγίας και νοητικής άσκησης.

1937: Κάνει πρεμιέρα στις ΗΠΑ η ταινία κινουμένων σχεδίων «Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι», η πρώτη μεγάλου μήκους παραγωγή της Disney και το πρώτο έγχρωμο, ομιλών φιλμ κινουμένων σχεδίων στην ιστορία του κινηματογράφου. Το στοίχημα του Γουόλτ Ντίσνεϊ, που πολλοί τότε χλεύαζαν ως «τρέλα», γνωρίζει εντυπωσιακή καλλιτεχνική και εμπορική επιτυχία, ανοίγοντας τον δρόμο για μια ολόκληρη εποχή κλασικών animated ταινιών και αλλάζοντας για πάντα την πορεία της παγκόσμιας ψυχαγωγίας.

1952: Η Ελένη Σκούρα ορίζεται υποψήφια του Ελληνικού Συναγερμού στις επαναληπτικές εκλογές του Ιανουαρίου στη Θεσσαλονίκη. Εκλέγεται και γίνεται η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής, ανοίγοντας τον δρόμο για τη συμμετοχή των γυναικών στην πολιτική.

1968: Εκτοξεύεται επιτυχώς από τη Φλόριντα το διαστημόπλοιο «Apollo 8», η πρώτη επανδρωμένη αποστολή για τη Σελήνη. Το πλήρωμα, που αποτελείται από τους Φρανκ Μπόρμαν, Τζέιμς Λόβελ και Γουίλιαμ Άντερς, πραγματοποιεί την πρώτη τροχιά γύρω από το φεγγάρι.

1988: Ένα Boeing 747 της Pan-Am συντρίβεται στο Λόκερμπι της Σκωτίας, προκαλώντας τον θάνατο 259 επιβατών και 11 κατοίκων της πόλης. Η πτώση αποδίδεται σε έκρηξη βόμβας, που τοποθετήθηκε από Λίβυους τρομοκράτες, και αποτελεί ένα από τα πλέον πολύνεκρα αεροπορικά δυστυχήματα της εποχής.

Γεννήσεις

1937 – Τζέιν Φόντα (Jane Fonda), Αμερικανίδα ηθοποιός και ακτιβίστρια, από τις πιο εμβληματικές προσωπικότητες του Χόλιγουντ. Βραβευμένη με δύο Όσκαρ για τις ερμηνείες της σε ταινίες όπως «Klute» και «Coming Home», διέγραψε καριέρα που συνδύασε καλλιτεχνικό κύρος και εμπορική επιτυχία. Παράλληλα ανέπτυξε έντονη πολιτική και κοινωνική δράση, από το αντιπολεμικό κίνημα έως τον σύγχρονο ακτιβισμό για το κλίμα, καθιερώνοντάς την ως διαχρονικό σύμβολο δημόσιας παρέμβασης.

1940 – Φρανκ Ζάπα (Frank Zappa), Αμερικανός τραγουδιστής, συνθέτης και κιθαρίστας, από τις πιο πρωτοποριακές και ανυπότακτες μορφές της ροκ μουσικής. Με έργο που κινήθηκε από το rock και τη jazz έως την avant-garde και τη σύγχρονη κλασική μουσική, αμφισβήτησε κάθε καλλιτεχνικό στερεότυπο. Γνωστός για το καυστικό χιούμορ και τον κοινωνικό σχολιασμό του, επηρέασε βαθιά γενιές μουσικών και ακροατών.

1948 – Σάμιουελ Λ. Τζάκσον (Samuel L. Jackson), Αμερικανός ηθοποιός και μία από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες του σύγχρονου κινηματογράφου. Με χαρακτηριστική φωνή, έντονη παρουσία και τεράστιο εύρος ρόλων, καθιερώθηκε με το «Pulp Fiction» και έγινε παγκόσμιο σύμβολο ποπ κουλτούρας μέσα από το σύμπαν της Marvel ως Nick Fury στο «The Avengers». Η καριέρα του συνδυάζει cult ρόλους, blockbusters και συνεργασίες με κορυφαίους σκηνοθέτες.

1976 – Άρης Σερβετάλης, Έλληνας ηθοποιός, από τις πιο ιδιότυπες και αναγνωρίσιμες παρουσίες του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου. Ξεχώρισε για τις εσωτερικές, συχνά ασκητικές ερμηνείες του και την έντονη σωματικότητα στο παίξιμο. Έγινε ευρύτερα γνωστός μέσα από τον κινηματογράφο, αλλά το θέατρο παραμένει ο βασικός άξονας της καλλιτεχνικής του πορείας, με επιλογές που δείχνουν συνέπεια και προσωπικό στίγμα.

1990 – Γιάννης Φετφατζίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής, γνωστός για την ταχύτητα, την τεχνική κατάρτιση και το δημιουργικό του παιχνίδι στα άκρα. Αναδείχθηκε από τον Ολυμπιακό και αγωνίστηκε σε μεγάλες ελληνικές και διεθνείς ομάδες, καταγράφοντας συμμετοχές και με την εθνική Ελλάδας. Η καριέρα του χαρακτηρίζεται από έντονες στιγμές ποιότητας, αλλά και από προκλήσεις λόγω τραυματισμών, που επηρέασαν τη διάρκεια της παρουσίας του στο υψηλότερο επίπεδο.

Θάνατοι

2009 – Χρήστος Λαμπράκης, Έλληνας εκδότης και επιχειρηματίας, από τις πιο ισχυρές προσωπικότητες του ελληνικού Τύπου και του πολιτισμού. Ως επικεφαλής του Δημοσιογραφικού Οργανισμού Λαμπράκη διαμόρφωσε επί δεκαετίες το μιντιακό τοπίο της χώρας. Υπήρξε οραματιστής και ιδρυτής του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, αφήνοντας βαθύ και διαρκές αποτύπωμα στην πολιτιστική ζωή της Ελλάδας.

Εορτολόγιο

Ααρών, Αδάμ, Βενιαμίν, Εύα, Θέμις, Θεμιστοκλής, Θεμιστόκλεια, Ιουλιανός, Ιουλιανή, Ισαάκ, Ισαακία, Μελχισεδέκ, Ραχήλ, Σολομών, Σολομώνη

Εθνικές Γιορτές – Επέτειοι

Παγκόσμια Ημέρα Καλαθοσφαίρισης (Μπάσκετ)