Ο ΠΑΝΑΓΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ὁ Πανάγιος Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ

τοῦ περιοδ. «Ο ΣΩΤΗΡ»,
ἀρ. τ. 2249, 1/15 .09.21

ἠλ. στοιχειοθ. «Χριστ. Βιβλιογραφία»

.                 Ἔτος 33 μ.Χ. Μία ἡμέρα πρὶν ἀπὸ τὸ ἑβραϊκὸ Πάσχα λαμβάνει χώρα ἡ μεγαλύτερη ἀδικία ὅλων τῶν αἰώνων. Ὁδηγεῖται στὸν Γολγοθὰ γιὰ ἐκτέλεση ὁ μόνος ἀθῶος,  ὁ μόνος δίκαιος,  ὁ μόνος ἀναμάρτητος:  ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Αἰτία τῆς καταδίκης  ὁ φθόνος καὶ ὄργανο τῆς καταδίκης ὁσταυρός.
.                 Ὁ σταυρός ξύλο τιμωρητικό τότε, προορισμένο νὰ ὁδηγεῖ στὸν θάνατο τοὺς μεγαλύτερους ἐγκληματίες καὶ κακούργους. Ληστές, ἐπαναστάτες, δολοφόνοι, ἔβρισκαν ἀργὸ καὶ βασανιστικὸ θάνατο μπροστὰ στὰ μάτια τῶν δημίων καὶ τοῦ λαοῦ. Ξύλο γι’ αὐτὸ κατάρας ὁ σταυρός. Καὶ καταραμένος ὅποιος πέθαινε ἐπάνω σ’ αὐτό: «ἐπικατάρατος πᾶς ὁ κρεμάμενος ἐπὶ ξύλου» (Γαλ. γ´ 13). Καὶ ὄχι μόνο ἀλλὰ καὶ ξύλο αἰσχύνης  ὁ σταυρός, ξύλο ντροπῆς, ἀφοῦ οἱ κατάδικοι προσηλώνονταν στὸ ξύλο τοῦ σταυροῦ χωρὶς ἐνδύματα καὶ συγχρόνως δέχονταν τὶς ἀποδοκιμασίες, τὶς ὕβρεις καὶ τοὺς γέλωτες τῶν θεατῶν.
.                 Ὁ Κύριος τῆς δόξης «ἔνοχος θανάτου» (Ματθ. κϛ´ 66)! Ἔνοχος ἐγκλήματος ποὺ τιμωρεῖται μὲ θάνατο. Ἔτσι ἔκριναν οἱ κάκιστοι Ἰουδαῖοι, ποὺ μὲ μίσος φώναζαν «σταύρωσον, σταύρωσον αὐτόν» (Ἰω. ιθ´ 6), ἐπιλέγοντας τὸν τρόπο τῆς ἐκτελέσεως.  Ὁ δὲ ἄβουλος καὶ δειλὸς ἐκπρόσωπος τῆς ρωμαϊκῆς ἐξουσίας, ἂν καὶ εἶχε διαπιστώσει τὴν ἀθωότητα τοῦ Χριστοῦ, «παρέδωκεν αὐτὸν αὐτοῖς ἵνα σταυρωθῇ» (Ἰω. ιθ´ 16).
.                 Ἔτσι σὲ λίγο ὁ Κύριος βρίσκεται καρφωμένος ἐπάνω στὸ τιμωρητικὸ ξύλο σὰν ἕνας κακοῦργος καὶ παράνομος καὶ ἀρχιληστής, «ἀπὸ κεφαλῆς ἕως ποδῶν ὅλος μία πληγὴ»¹, καθημαγμένος, κατατρυπημένος, πλημμυρισμένος ἀπὸ τὰ δάκρυα, βυθισμένος σὲ ἕνα πέλαγος θλίψεως καὶ ὀδύνης, «γενόμενος ὑπὲρ ἡμῶν κατάρα» (Γαλ. γ´ 13), καταραμένος γιὰ χάρη μας.
.                 Σάν νὰ μὴν ἀρκοῦσαν αὐτά, πάνω στὸ ξύλο τοῦ Σταυροῦ, ὅπου δέχθηκε τὴν ἐσχάτη ἀτίμωση ὑπομένοντας τὴν ἐπονείδιστη σταύρωση, δέχθηκε συγχρόνως τοὺς μυκτηρισμούς, τὶς ὕβρεις, τὶς βλασφημίες τῶν ἀχάριστων Ἰουδαίων (βλ. Μάρκ. ιε´29). Τέλος, πάνω σ’ αὐτὸ τὸ ξύλο πέθανε μὲ τὸν πλέον ἄτιμο θάνατο θυσιάζοντας τὴν τιμιότατη ζωή του «ὑπὲρ ἀσεβῶν» (Ρωμ. ε´ 6)
.                 Ὁ σταυρὸς ξύλο τιμωρητικό, ξύλο κατάρας, ξύλο αἰσχύνης. Ὅλα αὐτὰ ὅμως ἴσχυαν μέχρι τὴ σταυρικὴ θυσία τοῦ Κυρίου. Ἀπὸ τὴ στιγμὴ ποὺ ὁ σταυρὸς δέχθηκε ἐπάνω του τὸ πανάχραντο Σῶμα τοῦ Χριστοῦ, ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ πορφυρώθηκε ἀπὸ τὸ δεσποτικὸ Αἷμα, καὶ ὁ μόνος Ἅγιος ἄφησε ἐπάνω του τὴν τελευταία του πνοή,  ὁ Σταυρὸς ἁγιάσθηκε, ἔγινε πάντιμος, πανσέβαστος, πανάγιος. Ἐνῶ ἦταν πρῶτα ξύλο τιμωρητικὸ τῶν ἀνθρώπων, ἔγινε ἔπειτα Ξύλο Τίμιο, τιμωρητικὸ μόνο τῶν δαιμόνων καὶ τῶν ἔργων τους, ἀφοῦ ὁ Τίμιος Σταυρὸς συνέτριψε τὴ δύναμη τῶν ἀντιχρίστων δαιμόνων, ἔγινε φίμωτρο τῆς δυνάμεως τῶν ἐχθρῶν τοῦ Χριστοῦ, θανάτωσε τὸν θάνατο, διέλυσε τὶς χάλκινες πύλες τοῦ Ἅδη, συνέθλιψε τοὺς σιδερένιους μοχλούς του, γκρέμισε τὴν ἀκρόπολη τοῦ διαβόλου, ἀπέκοψε τὰ νεῦρα τῆς ἁμαρτίας, ἀναίρεσε τὴν καταδίκη ὅλης τῆς οἰκουμένης, ὅπως κηρύσσει τὸ χρυσὸ στόμα τοῦ ἁγίου Ἰωάννη².
.                 Ἀπὸ ξύλο κατάρας, ἔγινε  ὁ Σταυρὸς ἀνεξάντλητη πηγὴ ὑγείας, εὐλογίας, δυνάμεως, Χάριτος, ἁγιασμοῦ, σωτηρίας. Πράγματι ὁ Σταυρὸς καθάρισε ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα ἐξαφανίζοντας τὴ δυσωδία τῆς ἁμαρτίας, ἄνοιξε τὶς πύλες τοῦ οὐρανοῦ, συμφιλίωσε τοὺς ὁρκισμένους ἐχθροὺς ἔκανε καὶ πάλι σπίτι μας τὸν οὐρανό, μᾶς ἐνθρόνισε στὰ δεξιὰ τῆς θείας Μεγαλοσύνης καὶ ἀναρίθμητα ἄλλα ἀγαθὰ μᾶς χάρισε ὁ πάντιμος Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ, προσθέτει  ὁ θεῖος Χρυσόστομος³.
.                 Ἐνῶ ἀκόμη ἦταν ξύλο αἰσχύνης καὶ ντροπῆς,  ὁ Σταυρὸς ἔγινε τὸ καύχημά μας, ἡ δόξα τῆς Ἐκκλησίας. Ἦταν ἀποκρουστικὸς καὶ ἀπεχθὴς καὶ ἔγινε κοσμοπόθητος καὶ λατρευτός. Κανένας δὲν ἤθελε νὰ πλησιάσει τὸ ξύλο ἐκεῖνο τῆς ἀτιμώσεως ἢ ἔστω νὰ τὸ δεῖ ἀπὸ μακριά. Μετὰ τὴ Σταύρωση ὅμως τοῦ Δεσπότη Χριστοῦ ὅλοι τρέχουμε νὰ τὸν ἀσπασθοῦμε, νὰ τὸν τιμήσουμε, νὰ τὸν προσκυνήσουμε, νὰ τὸν στολίσουμε μὲ τὰ ὡραιότερα ἄνθη, μὲ τοὺς πιὸ πολύτιμους λίθους, μὲ χρυσὸ καὶ ἀσήμι ὅλοι τώρα μὲ λαχτάρα στρέφουμε τὸ βλέμμα μας στὸν Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ, ἐπειδὴ αὐτὸς εἶναι ἡ παρηγοριὰ καὶ ἐλπίδα μας, ἡ χαρὰ καὶ ἡ ἀσφάλειά μας, τὸ ἀήττητο τρόπαιο καὶ τὸ παντοτινὸ στήριγμά μας.
.                 Ὁ πανάγιος Σταυρὸς τοῦ Χριστοῦ! Ἀσυγκρίτως ἀνώτερος ἀπὸ μυριάδες στέμματα βασιλικά, λαμπρότερος ἀπὸ τὸν ἥλιο, δυνατότερος καὶ ἀπὸ τὸ πιὸ δυνατὸ ὅπλο, ἰσχυρότερος και ἀπὸ τοὺς πιὸ ἰσχυροὺς ἐχθρούς μας, τὸν διάβολο καὶ τὸν θάνατο. Ἄλλωστε, σύμφωνα μὲ τὸν ὅσιο Ἰουστίνο Πόποβιτς, ὁ Τίμιος Σταυρὸς «κατέστη παννικητήριος θριαμβευτὴς σὲ ὅλους τοὺς κόσμους, παννικητήριος σωτήρας ἀπὸ κάθε μαρτία, ἀπὸ κάθε θάνατο, ἀπὸ κάθε διάβολο»⁴. Γι’ αὐτὸ δικαίως οἱ πιστοὶ κάθε στιγμή, καὶ μάλιστα τὴν ἡμέρα τῆς μεγάλης ἑορτῆς τῆς Ὑψώσεως τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, μὲ ἔνθεο πόθο ἀναφωνοῦμε: «Ὦ τρισμακάριστε Σταυρὲ καὶ πανσεβάσμιε, σὲ προσκυνοῦμεν οἱ πιστοὶ καὶ μεγαλύνομεν»⁵

——————————-

1. Ἁγίου Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Γυμνάσματα Πνευματικά, ἔκδ. Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1999⁸, σελ. 14.
2. Ἰω. Χρυσοστόμου, Πρὸς Ἰουδαίους καὶ Ἕλληνας, ΡΘ 48, 827.
3. Ἰω. Χρυσοστόμου, Κατὰ Ἰουδαίων, Λόγος Γ´, PG 48, 867.
4. Ἁγίου Ἰουστίνου τοῦ Τσέλιε [Πόποβιτς], Δογματική, Ὀρθόδοξη Φιλοσοφία τῆς Ἀληθείας, ἔκδ. Ι. Μ. Μ. Βατοπσιδίου, Ἅγιον Ὄρος 2019², σελ. 891.
5. Ὡρολόγιον, ΚΔ´ Οἶκοι εἰς τὸν Τίμιον Σταυρόν, Κοντάκιον, ἦχος πλ. Δ´.