«Η ΣΚΥΤΑΛΗ ΤΟΥ ΑΥΞΕΝΤΙΟΥ» (Ἐπιμνημόσυνος Λόγος γιὰ τὸν Γρηγόρη Αὐξεντίου) [Μητροπολ. Πάφου Γεώργιος]

Ἐπιμνημόσυνος Λόγος γιὰ τὸν Γρηγόρη Αὐξεντίου
Τοῦ Μητροπολίτου Πάφου Γεωργίου
Ἱ. Ν. Παναγίας Φανερωμένης Χολαργοῦ 3.3.2019

   .             Σὲ καιροὺς πού, κατὰ γενικὴ ὁμολογία, τὸ ἐθνικὸ αἰσθητήριο ἔχει ἀμβλυνθεῖ, σήμερα ποὺ ἡ οἰκονομικὴ κρίση ὠθεῖ πολλούς, καὶ στὴν Κύπρο καὶ στὴν Ἑλλάδα, σὲ ἀναθεώρηση τῆς κλίμακας τῶν ἀξιῶν δίνοντας προτεραιότητα σὲ ὑλικὲς καὶ ὑποτιμώντας τὶς πνευματικὲς καὶ ἐθνικὲς ἀξίες, τώρα ποὺ οἱ ἥρωες παραγνωρίζονται καὶ ἄλλα πρότυπα προβάλλονται στὴ ζωή, εἶναι παρήγορο καὶ ταυτόχρονα ἐνθαρρυντικὸ τὸ γεγονὸς ὅτι κάποιοι ἐξακολουθοῦν νὰ σκέφτονται ἑλληνικὰ καὶ ἐθνικά. Ἀκούουν φωνὲς ἀπὸ τὸ παρελθόν, ἐνωτίζονται τοὺς εὐκλεεῖς προγόνους τους, δονοῦνται ἀπὸ τὰ ἴδια ἰδανικὰ ποὺ καὶ ἐκεῖνοι εἶχαν ἐγκολπωθεῖ καὶ προσπαθοῦν νὰ τοὺς προβάλουν ὡς πρότυπα ζωῆς καὶ στὴ σημερινὴ γενιά.
.             Εὐχαριστῶ θερμὰ ὅλους αὐτούς, ποὺ σὲ πεῖσμα τῆς ἀντιηρωϊκῆς ἐποχῆς μας, κλίνουν σήμερα εὐλαβικὰ τὸ γόνυ τῆς ψυχῆς μπροστὰ στὴν ὑπέρτατη θυσία τοῦ Γρηγόρη Αὐξεντίου, τοῦ Κύπριου ἥρωα τῶν Πανελλήνων, μὲ τὴν εὐκαιρία τῆς 62ης ἐπετείου ἀπὸ τὸ ἡρωικὸ ὁλοκαύτωμά του. Αὐτοὺς ποὺ ἐκάλεσαν καὶ ἐμένα ἀπὸ τὴν Κύπρο γιὰ τὸ σημερινὸ μνημόσυνο.
.             Ἐντείνοντας τὴν ἀκοὴ μᾶς ἀκοῦμε καὶ σήμερα τὶς ἐκρήξεις ποὺ ἐκείνη τὴν ἡμέρα συγκλόνιζαν τὰ βουνὰ τοῦ Μαχαιρά, ὅταν ἕνας αὐτός, γιὰ ὧρες πολλές, πάλαιε μὲ ἑκατοντάδες. Ὅταν ἀπέδειξε τὰ σύγχρονα ὄπλα ἑνὸς ὑπερσύγχρονου στρατοῦ ὡς ἄχρηστα σιδερικά. Ὅταν ἐξευτέλιζε μίαν αὐτοκρατορία καὶ τὸν “πολιτισμό” της, ποὺ καταδέχτηκε, στὸν 20ο αἰώνα, νὰ περιχύσει βενζίνη στὸ κρησφύγετό του καὶ νὰ τὸν κάψει ζωντανό.
.             Δυσχερέστατο ἀπὸ κάθε ἄποψη, Ἕλληνες ἀδελφοί, τὸ ἔργο ποὺ ἀνέλαβα, νὰ ἐγκωμιάσω, στὸ σημερινὸ μνημόσυνό του, τὸν ὑπαρχηγὸ τῆς ΕΟΚΑ, τὸν Γρηγόρη Αὐξεντίου, ποὺ ἔγινε σύμβολο ἀγώνα γιὰ ὅλους τους λαούς, ποὺ πολεμοῦν γιὰ τὴν ἐλευθερία τους.
.             Οἱ δυσχέρειες δὲν παρουσιάζονται μόνο γιὰ μένα, ἀλλὰ ἰσχύουν καὶ γιὰ τοὺς εὐφραδέστερους τῶν ρητόρων, ἀκόμα καὶ γιὰ τοὺς σοφότερους τῶν ἀνθρώπων. Κι ἡ δικαιοσύνη ἐπιβάλλει ὁ λόγος τῆς ἀδυναμίας αὐτῆς νὰ ἀναζητηθεῖ ὄχι σ’ ὅσους θὰ ἐπιχειροῦσαν νὰ σκιαγραφήσουν τὴν προσφορὰ καὶ νὰ ἐγκωμιάσουν τὴ θυσία του, ἀλλὰ σ’αὐτὸν τὸν ἴδιο τὸν ἥρωα ποὺ μὲ τὸν ἀγώνα καὶ τὴ θυσία τοῦ δημιούργησε τεράστια ἀπόσταση μεταξύ μας καὶ μεταξύ του.
.             Ἥρωες καὶ πολέμαρχους μᾶς ἔδωσε πολλοὺς ἡ ἱστορία. Μὰ οἱ περισσότεροι προσδοκοῦσαν, ἢ εἶχαν, τουλάχιστον, τὴν πιθανότητα τῆς νίκης. Ἐκεῖνοι ποὺ ἤξεραν ὅτι ὁ θάνατός τους δὲν ἦταν πιθανότητα, ἀλλὰ βεβαιότητα, καὶ ὅμως ἐπέμεναν γιὰ ἀξίες καὶ ἀξιοπρέπεια, εἶναι ἐκ τῶν πραγμάτων λίγοι. Κορυφαῖοι ὁ Λεωνίδας, ὁ Παλαιολόγος, ὁ Αὐξεντίου. Μπροστά τους δὲν μπορεῖς παρὰ νὰ ὑποκλιθεῖς καὶ νὰ βιώσεις τὴν σμικρότητά σου.
.           Τὸ μνημόσυνο ἑνὸς ἀνθρώπου, ποὺ βρίσκεται στὸ πάνθεον τῶν ἀθανάτων, ποὺ ἔγινε ἴνδαλμα ὅσων ἀγωνίζονται γιὰ τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν ἀξιοπρέπειά τους, δὲν ἐναρμονίζεται, ἀσφαλῶς, μὲ δάκρυα καὶ θλίψη. Συνιστᾶ ἀφορμὴ ἐντρύφησης στὸ παράδειγμά του καὶ ἄντλησης διδαγμάτων γιὰ τὸ παρὸν καὶ τὸ μέλλον. Εἶναι ἕνα μάθημα ἀγάπης πρὸς τὴν πατρίδα καὶ μία προτροπὴ πρὸς αὐτογνωσία· καὶ τὸ παράδειγμά του Αὐξεντίου εἶναι γιὰ μᾶς ὁλόκληρη ἀποκάλυψη. Ἡ αὐταπάρνησή του συνιστᾶ ἀνεπανάληπτο μάθημα ὑπέρβασης τῶν γηίνων. Μὲ τὴν εὐγονία, τὴ βιολογικὴ καὶ τὴν ψυχοπνευματική, μὲ τὴν ὁποία τὸν προίκισαν ἑκατὸν ἀδιάλειπτες ἑλληνικὲς γενεὲς τῶν προγόνων του στὴν Κύπρο, οἰκοδόμησε ἀδαμάντινο τὸν χαρακτήρα του, καὶ ἡρωικὴ τὴν ψυχή του. Ἀνδρώθηκε μὲ τὸ ὅραμα τῆς ἐλευθερίας καὶ τῆς Ἑλλάδας. Μὲ τὴ θυσία του τίμησε τὸν Ἑλληνισμὸ ὁλόκληρο, καταξίωσε τὴν ἑλληνική του ταυτότητα καὶ δικαίωσε τὴ χριστιανική του πίστη.
.             Ἦταν φορέας τῆς ἑλληνικῆς ἀρετῆς ποὺ ἐπιτάσσει ἀνάκτηση, ἢ προάσπιση τῆς ἐλευθερίας, μὲ κάθε θυσία. Κι ὅταν ἀκόμα ἡ συμβατικὴ λογικὴ λέει πὼς ἡ ἀντιπαράθεση πρὸς τὸν κατακτητή, ἢ ἡ ἀντίσταση πρὸς ἐπίδοξους κατακτητές, εἶναι ἄπελπις. Ἦταν γνώστης καὶ θαυμαστῆς πολλῶν διαχρονικῶν παραδειγμάτων τῆς Ἱστορίας μας: Τοῦ μολῶν λαβὲ τοῦ Λεωνίδα, τοῦ «ἐγὼ Γραικὸς γεννήθηκα, Γραικὸς θὲ νὰ πεθάνω» τοῦ Ἀθανάσιου Διάκου, τοῦ δικοῦ μας, τοῦ Σαλαμίνιου Ὀνήσιλου ποὺ τά ’βαλε πεζὸς μὲ τὰ ἔφιππα στίφη τῶν Περσῶν. Κι ἀποδείχτηκε ὄχι μόνο ἄξιος μιμητής τους, ἀλλὰ καὶ κατὰ πολὺ ἀνώτερός τους.
.             Δὲν χρειάστηκε νὰ περιπλανηθεῖ, οὔτε καὶ δυσκολεύτηκε στὴν ἀναζήτηση ἀξιῶν καὶ στόχων τοῦ ἀγώνα του. Οἱ ἀξίες καὶ τὰ ἰδανικὰ ποὺ ἐνέπνευσαν τοὺς ἀγῶνες τῶν Ἑλλήνων, σ’ ὅλη τὴν ἔκταση τῆς Ἑλληνικῆς γῆς, γιὰ ἐλευθερία, δικαιοσύνη καὶ ἀνθρώπινη ἀξιοπρέπεια ἐνέπνευσαν καὶ τὸν ἴδιο. Ἡ φλόγα ποὺ οἰστρηλατοῦσε τὴν ἀνήσυχη ψυχὴ τοῦ φούντωσε μὲ τὴν ἐντρύφηση σ’αὐτὲς τὶς ἀξίες καὶ δὲν μποροῦσε νὰ τιθασευτεῖ.
.             Ἤξερε ἀπὸ τὴ μακραίωνη Ἱστορία μας ὅτι ἡ ἐλευθερία ἀγοράζεται καὶ ζυγίζεται μὲ αἷμα· καὶ πὼς εἶναι πάντα «ἀπ’ τὰ κόκκαλα βγαλμένη». Γι’ αὐτὸ κι ἦταν ἀποφασισμένος γιὰ κάθε θυσία. Εἶχε, ἀκόμα, συναίσθηση καὶ τῆς ἀριθμητικῆς ἀλλὰ καὶ τῆς πολεμικῆς μειονεξίας μας ἀπέναντι στὸν Ἄγγλο κατακτητή. Ἤξερε ὅμως ὅτι χωρὶς πίστη σὲ σκοπό, τὰ ὅπλα καὶ τὰ πυρομαχικὰ δὲν χρησιμεύουν σὲ τίποτα. Κι ἀποδείχτηκε, στὴν περίπτωση τοῦ ἀπελευθερωτικοῦ μας ἀγώνα, γιὰ ἄλλη μία φορά, ἐκεῖνο πού ’ναι γνωστὸ πάντα στὴν Ἱστορία: Ὅτι τὸ ψυχικὸ σθένος καταβάλλει τὸν ἀριθμό.
.             Λέγεται, πολλὲς φορές, ὅτι νικᾶ ὅποιος εἶναι ἀποφασισμένος νὰ πεθάνει· καὶ ὅτι κερδίζει ἐκεῖνος ποὺ ριψοκινδυνεύει τὰ πάντα γιὰ ἕναν ὑπέρτατο σκοπό. Ἐπαληθεύτηκε αὐτὸ στὸν Αὐξεντίου. Ἀποφάσισε ὁ ἴδιος νὰ πεθάνει. Μὰ ὁ ἡρωικὸς θάνατός του ἀξίζει πολὺ περισσότερο ἀπὸ χιλιάδες ζωές. Ὁ τάφος του, στὰ φυλακισμένα μνήματα, ἔγινε «τάφος ζωαρχίας» καὶ τὸ καμένο κρησφύγετό του στὸν Μαχαιρὰ ἔγινε χῶρος ἀπ’ὅπου ὁ Κυπριακὸς λαὸς θὰ ἀντλεῖ δύναμη μέχρι τὴν ὁλοκλήρωση καὶ τὴ δικαίωση τοῦ ἀγώνα του.
.             Σὲ χρόνο ἀνύποπτο, μετὰ τὴ θυσία ἄλλου ἀγωνιστῆ, ἔγραφε ὁ Αὐξεντίου στὸν πατέρα του: «… Μὴν ἀπογοητεύεσθε ἀπὸ μίαν ἀποτυχία ἢ μίαν ἀντιξοότητα. Ὅταν ὑπάρχουν ἄνθρωποι ἀποφασισμένοι νὰ ἀποθάνουν δὲν μπορεῖ παρὰ νὰ νικήσουμε. Αὐτὸ τὸ ἀντιλαμβάνονται πολὺ καλὰ οἱ κατακτηταί, γι’αὐτὸ καὶ λυσσοῦν περισσότερο. Μὰ ὅσο πιὸ πολὺ λυσσοῦν, τόσο πιὸ πολὺ πλησιάζει ἡ ὥρα τῆς Ἐλευθερίας…».
.             Καὶ στὴ σύζυγό του Βασιλική,-ὡς γνωστὸν ὁ γάμος τους ἔγινε κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ ἀγώνα, ἕνα βράδυ, σ’ ἕνα ξωκκλήσι κοντὰ στὴν Κερύνεια-, ἔγραφε τὰ ἑξῆς, λίγο πρὶν τὸ ὁλοκαύτωμά του: «… Μὴν ἀνησυχεῖς καὶ ὁ ἄντρας σου δὲν τὸ ἔχει νὰ πιαστεῖ ἔτσι εὔκολα-εὔκολα Στὴν ἐσχάτην ἀνάγκην, θὰ ἀγωνισθῶ καὶ θὰ πεθάνω ὡς Ἕλληνας, ἀλλὰ ζωντανὸν δὲν θὰ μὲ πιάσουν…».
.             Ἀξίζει νὰ παραθέσουμε κάποια μικρὰ ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ “Ὁδοιπορικὸ Ἐλευθερίας” τὸ ὁποῖο ἐξέδωσε τὸ “Ἵδρυμα Ἀπελευθερωτικοῦ Ἀγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959,” ποὺ περιγράφουν τὴ θυσία τοῦ ἥρωά μας: … Πρωὶ-πρωὶ Βρετανοὶ στρατιῶτες ἄρχισαν ἔρευνα, μετὰ τὴν προδοσία… γύρω ἀπὸ τὸ κρησφύγετο τοῦ Αὐξεντίου καὶ τὸν καλοῦσαν ὀνομαστικῶς, τόσον αὐτὸν ὅσο καὶ τοὺς ἄντρες του νὰ βγοῦν καὶ νὰ παραδοθοῦν. Ὁ Αὐξεντίου διέταξε τότε τοὺς τέσσερις συναγωνιστές του… νὰ βγοῦν ἀπὸ τὸ κρησφύγετο καὶ νὰ παραδοθοῦν, λέγοντάς τους ὅτι ὁ ἴδιος θὰ παρέμενε ἐκεῖ καὶ θὰ πολεμοῦσε μέχρι θανάτου. “Πρέπει νὰ πεθάνω” τοὺς εἶπε…
.             Οἱ Βρετανοὶ βλέποντας ὅτι δὲν βγῆκε ὁ Αὐξεντίου ἔγιναν νευρικοὶ καὶ ἄρχισαν νὰ οὐρλιάζουν κυριολεκτικά, καλώντας τὸν νὰ βγεῖ ἔξω. «Ἔβγα ἔξω», τοῦ φώναζαν, «ἀλλιῶς θὰ σοῦ ρίξουμε βόμβες καὶ θὰ σὲ σκοτώσουμε». Τότε ἀκούστηκε μία ριπὴ ἀπὸ τὸ κρησφύγετο καὶ ὁ Ἄγγλος δεκανέας Μπράουν, ποὺ καλοῦσε τὸν Αὐξεντίου νὰ παραδοθεῖ, ἔπεσε νεκρός. Εὐθὺς ἀμέσως ἄλλος Ἄγγλος στρατιώτης ἔριξε μία χειροβομβίδα μέσα στὸ κρησφύγετο, μετὰ τὴν ἔκρηξη τῆς ὁποίας συνέχιζαν νὰ τὸν καλοῦν νὰ βγεῖ καὶ νὰ παραδοθεῖ, χωρὶς ὅμως νὰ πάρουν καμιὰ ἀπάντηση. Τότε ὁ Αὐγουστὴς Εὐσταθίου, ἕνας ἀπὸ τοὺς συντρόφους του, τοὺς εἶπε: «Πέθανε. Τί τοῦ φωνάζετε;» Τὴν ἴδια στιγμὴ ἕνας Ἄγγλος στρατιώτης τὸν ἅρπαξε καὶ τὸν ἀνάγκασε νὰ μπεῖ στὸ κρησφύγετο γιὰ νὰ βγάλει ἔξω «τὸν νεκρὸ» Αὐξεντίου. Ὁ Αὐγουστὴς μπῆκε στὸ κρησφύγετο φωνάζοντας στὸν Αὐξεντίου νὰ μὴν πυροβολήσει. Μόλις μπῆκε μέσα καὶ εἶδε ὅτι ὁ «Σταυραετὸς τοῦ Μαχαιρᾶ» ἦταν ἐλαφρὰ τραυματισμένος στὸν λαιμὸ καὶ στὸ γόνατο, φώναξε στοὺς Βρετανούς: «Ἐλᾶτε. Τώρα εἴμαστε δύο».
.             Ἀπὸ ἐκείνη τὴ στιγμὴ ἄρχισε ἡ μεγάλη μάχη τῶν δύο ἀνδρῶν ἐναντίον τῶν Βρετανῶν στρατιωτῶν, οἱ ὁποῖοι δύο φορὲς προσπάθησαν νὰ μποῦν στὸ κρησφύγετο μὲ καταιγιστικὰ πυρά, ἀλλὰ ἀναγκάστηκαν καὶ τὶς δύο φορὲς νὰ ὀπισθοχωρήσουν. Ὁ Αὐξεντίου, ὕστερα ἀπὸ πολύωρη μάχη, ἔκρινε ὅτι ἔπρεπε νὰ κάμει ἔξοδο. Διέταξε τὸν Αὐγουστὴ νὰ ρίξει τὴ μοναδικὴ καπνογόνο βόμβα ποὺ εἶχαν καί, ὑπὸ τὴν κάλυψη τῶν πυρῶν τοῦ Αὐγουστῆ ποὺ θὰ προπορευόταν, νὰ γίνει ἡ ἔξοδος. Πράγματι ρίχτηκε ἡ βόμβα, ἀλλὰ τὸ αὐτόματο τοῦ Αὐγουστῆ, δὲν λειτούργησε καὶ ἔτσι χάθηκε χρόνος, ὁπότε τὰ ἀποτελέσματα τῆς καπνογόνου ἐξαφανίστηκαν. Ἔτσι οἱ δύο ἀγωνιστὲς παρέμειναν στὸ κρησφύγετο καὶ συνέχισαν τὴ μάχη γιὰ ὀκτὼ ὧρες.
.           Στὸ τέλος οἱ Βρετανοί, μὴ μπορώντας νὰ τὰ βγάλουν πέρα, ἀνατίναξαν τὸ κρησφύγετο μὲ βόμβες καὶ δυναμίτιδα καὶ περιλούζοντάς το μὲ βενζίνη τὸ πυρπόλησαν, ἐπιστρατεύοντας γιὰ τὸν σκοπὸ αὐτὸ ἕνα ἑλικόπτερο. Τὸ κρησφύγετο μεταβλήθηκε σὲ πυροτέχνημα. Οἱ φλόγες περιέζωσαν τοὺς δύο ἀγωνιστές. Ὁ Αὐξεντίου ἀνάμεσα στὶς φλόγες διατήρησε τὴν ψυχραιμία του καὶ εἶπε στὸν Ματρῶζο,-ἦταν τὸ ψευδώνυμό του Αὐγουστῆ-, «μὴ φοβᾶσαι». Ὁ Ματρῶζος κοίταξε γιὰ τελευταία φορὰ τὸν φλεγόμενο ἀρχηγό του καὶ πετάχτηκε ἔξω ἀπὸ τὸ κρησφύγετο χωρὶς νὰ τὸν ἀντιληφθοῦν οἱ Βρετανοί, μὲ ἐλαφρὰ ἐγκαύματα στὸ πρόσωπο καὶ στὰ χέρια. Ὁ ἥρωας διαμελίστηκε καὶ κατακάηκε. Ἦταν 28 χρονῶν.
.             Στὸ στρατιωτικὸ νοσοκομεῖο ὅπου οἱ κατακτητὲς μετέφεραν ὅ,τι ἀπέμεινε ἀπὸ τὸ σῶμα του, κλήθηκε ὁ πατέρας του νὰ τὸν “ἀναγνωρίσει”. Πράγματι ὁ Πιερῆς Αὐξεντίου μπῆκε στὸ νεκροτομεῖο, “ἀναγνώρισε” τὸν γιό του καὶ βγῆκε ἔξω Μ’ ἕνα πλατὺ χαμόγελο. Μπῆκε στὸ αὐτοκίνητό του δικηγόρου Μιχαλάκη Τριανταφυλλίδη γιὰ νὰ φύγουν, ὁπότε ξέσπασε σὲ γοερὸ κλάμα. Ὁ δικηγόρος τὸν ρώτησε, γιατί κλαίει, ἀφοῦ πρὶν λίγο γελοῦσε καὶ τοῦ ἀπάντησε: «Νὰ μὴ μᾶς βλέπουν οἱ σκύλοι νὰ κλαῖμε γιέ μου». Ἦταν μία ἀπάντηση βγαλμένη ἀπὸ τὰ τρίσβαθα τῆς Ἑλληνικῆς Ἱστορίας”
.             Ἀργότερα ὁ συνταγματάρχης Μόραν τοῦ Ἀγγλικοῦ κατοχικοῦ στρατοῦ ἀναγκάστηκε νὰ παραδεχθεῖ ὅτι :«ὁ Αὐξεντίου διεξήγαγε μίαν τρομεράν, ἐμπνευσμένην μάχην ἐπὶ δέκα ὥρας».
.             Ἔτσι, μὲ τὸ αἷμα καὶ τὴ θυσία τοῦ ὁ Αὐξεντίου ἔγραψε κατηγορία ἀδυσώπητη κατὰ τῶν ἰσχυρῶν της γής: Τὴν κατηγορία ὅτι στὸν 20ό αἰώνα ἐξακολουθοῦσαν νὰ ἀρνοῦνται στοὺς ἄλλους τὸ δικαίωμα ποὺ κήρυτταν ὡς ἱερὸ καὶ ἀπαραβίαστο γιὰ τοὺς ἑαυτούς τους. Κι ὅτι ἔπρεπε νὰ χύνεται, ἀκόμα, αἷμα καὶ νὰ θυσιάζονται μὲ τὸν πιὸ φρικτὸ τρόπο ἄνθρωποι, γιὰ νὰ δίδεται τὸ φυσικότερο δικαίωμα τοῦ ἀνθρώπου, τὸ δικαίωμα τῆς ἐλευθερίας. Ἡ μνήμη του, καὶ μόνο γι’αὐτό, θὰ’ναὶ πάντα «μετ’ ἐγκωμίων». Γιατί μὲ τὴ θυσία τοῦ μᾶς διέγραψε πορεία ζωῆς καὶ μὲ τὴ δράση τοῦ περιέγραψε τὴν ἀξιοπρέπεια ποὺ πρέπει νὰ ἐπιδεικνύουμε ὡς Ἕλληνες καὶ ὡς Χριστιανοί.
.             Ἑξηνταδύο χρόνια ἀπὸ τὸν θάνατο τοῦ Αὐξεντίου καὶ ὕστερα ἀπὸ μίαν ἄκρως ἐπικίνδυνη ἐθνικὴ περιπέτεια ποὺ ἀκολούθησε, ὀφείλουμε νὰ ἀντλήσουμε διδάγματα ἀπὸ τὴ θυσία του γιὰ τὸ μέλλον. Ἡ θυσία του, ποὺ ἀναζωπύρωσε, τότε, τὸν ἀγώνα τῆς ΕΟΚΑ, ἐμψύχωσε καὶ πείσμωσε τὸν Κυπριακὸ Ἑλληνισμό, καὶ ἔγινε παγκόσμιο σύμβολο πάλης γιὰ ἐλευθερία, ἀποτελεῖ καὶ γιὰ μᾶς σήμερα πυξίδα ζωῆς καὶ δείκτη πορείας. Ὀφείλουμε νὰ ἐμπνευστοῦμε ἀπὸ τὸ ὁλοκαύτωμά του ἰδιαίτερα σήμερα. Σήμερα ποὺ κύριο πρόβλημα τῆς Κύπρου ἀλλὰ καὶ ὁλόκληρού του Ἑλληνισμοῦ παραμένει ἡ ἀποτροπὴ τοῦ Τουρκικοῦ ἐπεκτατισμοῦ, χρειαζόμαστε ἀνασύνταξη δυνάμεων, ἀναβάπτιση στὸ ἐθνικὸ παρελθόν, παραδειγματισμὸ ἀπὸ τὴ ζωὴ τοῦ Γρηγόρη Αὐξεντίου. «Ἀναθεωροῦντες τὴν ἔκβαση τῆς ἀναστροφῆς» του, θὰ πρέπει καὶ ἐμεῖς «νὰ μιμούμαστε τὸν τρόπον».
.             Ἡ Κύπρος, στὴ μακραίωνη ἱστορία της, βρέθηκε πολὺ συχνὰ στὸ στόχαστρο κατακτητῶν ποὺ προέρχονταν ἄλλοτε ἀπὸ τὴν Ἀνατολὴ καὶ ἄλλοτε ἀπὸ τὴ Δύση. Δοκιμάστηκε ἀπὸ ἀλλεπάλληλες εἰσβολὲς καὶ πολυκύμαντες κατοχές, πληγώθηκε μὲ τρομερὲς λεηλασίες, ἀλλὰ ἄντεξε. Ἄντεξε γιατί οἱ πρόγονοί μας δὲν σαγηνεύτηκαν ἀπὸ τὶς ὑποσχέσεις τῶν κατακτητῶν, οὔτε καὶ κάμφθηκαν ἀπὸ τὶς ἀπειλές τους. Ἔμειναν προσηλωμένοι, παρὰ τὶς κακουχίες καὶ τοὺς ἐξανδραποδισμούς, στὶς ἀξίες καὶ στὰ ἰδανικὰ τῆς πίστης καὶ τῆς πατρίδας μας.
.             Σήμερα, ὅμως, βρισκόμαστε μπροστὰ στὴ δυσκολότερη περίοδο τῆς Ἱστορίας μας. Οἱ Τοῦρκοι, ἀπὸ τὸ 1956, ὑλοποιοῦν, χωρὶς παρεκκλίσεις ἕνα σχέδιο ποὺ κατάρτισαν ἀπὸ τότε γιὰ “ἐπανάκτηση”, ὅπως λέν, τῆς Κύπρου. Πέντε ἀπὸ τὰ ἔξι στάδια τοῦ λεγόμενου “σχεδίου Νιχὰτ Ἐρὶμ” ἔχουν δυστυχῶς ὑλοποιηθεῖ:
.             Πρῶτος στόχος τους, ποὺ τὸν πέτυχαν, ἦταν ἡ παρεμπόδιση τῆς ἀπόδοσης τῆς Κύπρου στὴν Ἑλλάδα. Ὁ ἀπελευθερωτικός μας ἀγώνας γινόταν γιὰ τὴν ἕνωση. Μπόρεσαν, μέσῳ τῆς Ἀγγλικῆς δολιότητας, νὰ μὴν μᾶς παραχωρηθεῖ τὸ δικαίωμα τῆς αὐτοδιάθεσης καὶ ἀπέτρεψαν τὴν ἕνωση. Δεύτερο στόχο ἔθεσαν τὴν ἀπόκτηση νομίμων δικαιωμάτων ἐπὶ τῆς Κύπρου. Τὸ πέτυχαν κι αὐτὸ μὲ τὶς συνθῆκες τῆς ἐγκαθίδρυσης τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, πάλι μὲ τὴν δολιότητα τῶν Ἄγγλων. Τρίτος στόχος ἦταν ἡ συγκέντρωση σὲ θυλάκους τῶν Τουρκοκυπρίων ποὺ ἦταν διεσπερμένοι σὲ ὅλη τὴν Κύπρο. Μὲ τὴν τουρκοανταρσία τοῦ 1963-64 τοὺς μάζεψαν μὲ τὴ βία σὲ μικροὺς θυλάκους, ὅπου δὲν ἐπέτρεπαν ἔλεγχο ἀπὸ τὸ κράτος. Ἑπόμενος στόχος ἦταν ἡ “θεραπεία”, ἔτσι ἔλεγαν, τῆς ἀριθμητικῆς μειονεξίας τους. Ἦταν τὸ 18% κι ἤμασταν οἱ Ἕλληνες τὸ 82%. Ἔπρεπε, ἔτσι ἔλεγε τὸ σχέδιο Νιχὰτ Ἐρίμ, νὰ κουβαλήσουν κόσμο, ὥστε νὰ μὴ φοβοῦνται κάποιο δημοψήφισμα ἂν τοὺς ἐπιβληθεῖ, ἢ νὰ τὸ ἐπιδιώξουν, ὅταν θὰ μπορέσουν. Μετὰ τὴν εἰσβολὴ τοῦ 1974 μεταφέρουν συνεχῶς ἐποίκους ἀπὸ τὴν Ἀνατολή. Ὑπάρχει ὁ φόβος σήμερα νὰ εἶναι περισσότεροι ἀπό μᾶς. Εἶναι, βέβαια, παράνομοι- ὁ ἐποικισμὸς συνιστᾶ ἔγκλημα πολέμου- ἀλλὰ αὐτοὶ ἐλπίζουν καὶ μεθοδεύουν νομιμοποίησή τους. Ὁ πέμπτος στόχος τους ἦταν ἡ ἐπίτευξη στρατιωτικῆς ὑπεροχῆς στὴν περιοχή. Μὲ 45 χιλιάδες στρατὸ κατοχῆς, 400 ἅρματα μάχης, μὲ τὰ πλοῖα τους νὰ ἁλωνίζουν στὴν ΑΟΖ μας, καὶ τὰ ἀεροπλάνα τους νὰ παραβιάζουν τὸν ἐναέριο χῶρο καὶ τῆς Κύπρου καὶ τῆς Ἑλλάδος, δὲν ὑπάρχει κανένας ποὺ νὰ ἀμφισβητεῖ τὴν ἐπίτευξη καὶ αὐτοῦ τοῦ στόχου τους. Μένει, εὐτυχῶς, ἀνεκπλήρωτος καὶ δύσκολο νὰ ἐκπληρωθεῖ, χωρὶς τὴ συγκατάθεσή μας, ὁ ἕκτος τους στόχος ποὺ εἶναι νὰ ἀποκτήσουν καὶ τὸν πολιτικὸ ἔλεγχο τῆς Κύπρου. Ὅσο ὑπάρχει ἡ Κυπριακὴ Δημοκρατία, τὸ νόμιμο καὶ ἀναγνωρισμένο ἀπὸ τὰ Ἡνωμένα Ἔθνη κράτος, τὸ ὁποῖο διαχειριζόμαστε ἐμεῖς, δὲν μπορεῖ νὰ ὑλοποιηθεῖ ὁ στόχος τοὺς αὐτός. Γι’αὐτὸ καὶ βυσσοδομοῦν ἐναντίον τῆς Κυπριακῆς Δημοκρατίας, τὴν ἀποκαλοῦν “ἐκλιποῦσαν” καὶ ζητοῦν μὲ τὶς συνομιλίες συγκατάθεσή μας γιὰ κατάργησή της.
.             Δεδομένοι, λοιπὸν κι ἀμετάθετοι οἱ στόχοι τῆς Τουρκίας. Κι ὀφείλουμε, μὲ κάθε θυσία νὰ τοὺς ἀποτρέψουμε. Ὀφείλουμε νὰ ἐπιστρέψουμε στὸ ἐνθουσιαστικὸ κλίμα, τὴν πατριωτικὴ ἔξαρση καὶ τὴν ἀξιολογικὴ κορύφωση τῆς περιόδου τοῦ ἀγώνα τῆς ΕΟΚΑ, νὰ ἀποσείσουμε τὴ ραστώνη καὶ τὴν ἀδιαφορία, ποὺ μᾶς χαρακτηρίζουν σήμερα γιὰ τὴν πορεία τοῦ ἐθνικοῦ μας θέματος.
.             Ὁ ἀπελευθερωτικός μας ἀγώνας, τώρα ποὺ τὸν βλέπουμε ἀπὸ τὴν ἄλλη ὄχθη, σφαδάζοντας κάτω ἀπὸ τὴν πίεση τῆς Τουρκικῆς κατοχῆς, ἔχει δύο πράγματα νὰ μᾶς διδάξει: Ἀπομάκρυνση ἀπὸ προσωπικὰ συμφέροντα καὶ ἐπιστροφὴ σ’ἕναν κλίμα ἰδανικῶν καὶ ἀξιῶν ἀπὸ τὴ μία, καὶ ξεκάθαρη στοχοθέτηση καὶ ἀταλάντευτη ἐπιδίωξη τοῦ στόχου ἀπὸ τὴν ἄλλη. Στόχου ποὺ δὲν θὰ διαγράφει 35 αἰῶνες Ἑλληνικῆς παρουσίας στὴν Κύπρο καὶ ποὺ θὰ ἐξασφαλίζει τὴν παρουσία μας, μὲ ἀσφάλεια, στὴ γῆ τῶν πατέρων μας στὸ διηνεκές.
.   Τελειώνω μὲ τὴν κατάληξη ἑνὸς ἄρθρου μίας κυπριακῆς ἐφημερίδας τῆς 3ης Μαρτίου 1960, τρία χρόνια ἀπὸ τὸν ἡρωικὸ θάνατο τοῦ Αὐξεντίου: «…Χρωστοῦμε νὰ μνημονεύουμε τὸν ἄντρα ποὺ τίμησε τὴν πατρίδα μπροστὰ στὸ παγκόσμιο, τὸν πρωτομάχο τῆς λευτεριᾶς μας, τὸν μεγάλο ἥρωα καὶ μάρτυρα ποὺ θὰ ἐμπνέει τὶς μελλούμενες γενιὲς τῶν Κυπρίων, μὲ τὴν ἐπανάληψη τοῦ ἱστορικοῦ “Μολὼν λαβὲ” τοῦ Λεωνίδα, πρὸς στρατοὺς ἰσχυρότερους ἐκείνων τοῦ Ξέρξη. Κι ἂν πῆρε τὴ σκυτάλη ἀπὸ τὸν Λεωνίδα ὕστερα ἀπὸ δύο χιλιάδες τρακόσια χρόνια ὁ Αὐξεντίου, συνεχίζεται ἀέναος ὁ κύκλος τῆς Ἱστορίας. Ἡ σκυτάλη τοῦ Αὐξεντίου ἔχει ἱερὸν πεπρωμένον γιὰ τὶς ἑπόμενες γενιὲς τῶν Κυπρίων, στὴν περιφρούρηση τῆς τιμῆς καὶ τῆς ἐλευθερίας».
.             Θὰ συμπληρώναμε σήμερα: Στὴν ἀπελευθέρωση τῆς πατρίδας. Αἰωνία ἡ μνήμη του!

ΠΗΓΗ:   ΚΛΙΚ