ΦΕΓΓΑΡAΚΙ ΜΟΥ ΛΑΜΠΡO… (Δ. Νατσιός)

Φεγγαράκι μου λαμπρό…

Γράφει ὁ Δημ. Νατσιός

«Ἔλεγον οἱ Γέροντες: παιδεύσατε τὰ παιδία, ἀδελφοί, ἵνα μὴ παιδεύσωσιν ὑμᾶς, αὐτὰ» (Εὐεργετινὸς)

.               Ἦταν προαιρετικὸ καὶ ἔγινε ὑποχρεωτικό. Ἡ τσάντα στὸ σχολεῖο. Καὶ μάλιστα γιὰ δύο, κάθε μήνα, Σαββατοκύριακα. Ἀπορῶ καὶ ἐξίσταμαι!! Ποιός ὁ λόγος; Ἡ τσάντα, εἶπαν, ἐφ’ ὅσον εἶναι περιουσία τοῦ γονέα, μπορεῖ ὁ μαθητὴς νὰ τὴν παίρνει στὸ σπίτι. Τὰ βιβλία ὅμως θὰ παραμείνουν στὸ σχολεῖο. Ἐρωτῶ: Ἐφ’ ὅσον τὰ βιβλία διανέμονται δωρεὰν στοὺς μαθητές, δὲν παραχωρεῖ, τρόπον τινά, τὸ κράτος καὶ τὴν κυριότητά τους; Τὰ βιβλία στὸ τέλος τοῦ σχολικοῦ ἔτους δὲν ἐπιστρέφονται. Τὸ ὑπουργεῖο ἀδιαφορεῖ -προσωπικὰ καὶ ὁ γράφων λόγῳ περιεχομένου- γιὰ τὴν τύχη τους. Τὸ Σαββατοκύριακο τί θὰ κάνουν τὰ παιδιά; Γράφουν κάτι γιὰ σύσφιγξη σχέσεων μὲ τοὺς γονεῖς τους. Μάλιστα. Εἶναι ἐμπόδιο τὰ σχολικὰ βιβλία γι’ αὐτό; Εἶναι. Βγάλε ἄκρη…
.               Μὰ ἴσα-ἴσα τὸ Σαββατοκύριακο ποὺ ἔχουν χρόνο καὶ οἱ γονεῖς, κάθονται δίπλα στὰ παιδιά τους, βοηθοῦν, ἐξηγοῦν, δείχνουν αὐτὸ τὸ εὐλογημένο ἐνδιαφέρον γιὰ τὴν σχολική τους πρόοδο. (Θὰ μᾶς πνίξει ὁ φαρισαϊσμός τους. Ὁ κυρ-πρωθυπουργὸς ἐνώπιον τοῦ κυρ-Μακρόν, μὲ ὕφος μυρμηγκολέοντα, πάντα προοδευτικοῦ, ἐξέμεσε τὴν ἀποστροφή του γι’ αὐτὸν τὸν ἀκροδεξιό, μικρονοϊκὸ λαό, ποὺ βγαίνει σὲ συλλαλητήρια γιὰ θέματα ποὺ ὅλοι οἱ πολιτισμένοι, ἐκλεπτυσμένοι ἀπὸ τὴν νεοταξικὴ προπαγάνδα, λαοὶ τῆς Εὐρώπης, ἔχουν ξεπεράσει. Αὐτὸν τὸν εὐκολόπιστο καὶ προδομένο λαό, τὸν ὁποῖο πυροβολεῖ μὲ χημικὰ καὶ δακρυγόνα, παιδιὰ καὶ γονεῖς ποὺ μὲ γαλανόλευκα ἄνθη δρόσισαν τὸ μουχλιασμένο κέντρο τῶν Ἀθηνῶν. Ἀπὸ πότε νοιάζονται γιὰ τέτοιες μικροαστικὲς συνήθειες καὶ ὀπισθοδρομικότητες, οἱ πολέμιοι καὶ καταστροφεῖς τοῦ ἱεροῦ οἰκογενειακοῦ θεσμοῦ;)
.         Αὐτό, ἡ γονικὴ ἔγνοια γιὰ τὴν μάθηση τῶν παιδιῶν, γινόταν πάντοτε, ἐδῶ καὶ αἰῶνες. Διαβάζω στὴν περίφημη πραγματεία τοῦ Πλουτάρχου «περὶ παίδων ἀγωγῆς»: «Εἶναι σωστό, ἐξ ἄλλου, νὰ ἐπιπλήξουμε μερικοὺς πατέρες (σ.σ. ἐννοεῖ γονεῖς), οἱ ὁποῖοι ἐμπιστεύονται τὰ παιδιά τους σὲ παιδαγωγοὺς καὶ δασκάλους, χωρὶς οἱ ἴδιοι νὰ παρακολουθοῦν αὐτοπρoσώπως καθόλου οὔτε νὰ πληροφοροῦνται γιὰ τὴν πορεία τῆς μάθησής τους, διαπράττοντας ἔτσι μεγάλο σφάλμα. Πρέπει, ἀντίθετα, οἱ ἴδιοι νὰ ἐξετάζουν τὴν πορεία τῶν παιδιῶν τους κάθε λίγες μέρες καὶ νὰ μὴν ἐναποθέτουν τὶς ἐλπίδες τους στὴν διάθεση ἀνθρώπων ποὺ πληρώνονται…». Καὶ παραθέτει ὁ Πλούταρχος μία νόστιμη καὶ χαριτωμένη παροιμία, «ὡς οὐδὲν οὕτω πιαίνει τὸν ἵππον ὡς βασιλέως ὀφθαλμός», δηλαδή, «τίποτα δὲν παχαίνει τὸ ἄλογο περισσότερο ὅσο τὸ μάτι τοῦ βασιλιᾶ». (ἐκδ. «Κάκτος», σελ. 71).
.         Σοφὰ λόγια. Προφανῶς τὸ ἑπόμενο βῆμα εἶναι νὰ παραμένουν συνεχῶς τὰ βιβλία στὸ σχολεῖο. Καὶ τί θὰ κάνουν τὰ παιδιὰ στὸ σπίτι; Θὰ βλέπουν τηλεόραση; To λίκνο διαφθορᾶς καὶ ἀναθυμιάσεων; Θὰ στήνονται μπροστὰ ἀπὸ τὶς ποικιλώνυμες ὀθόνες, ἐθιζόμενα στὶς νέες τεχνολογίες, ἀνήμπορα καὶ ἀποξενωμένα, νὰ καταπίνουν δηλητήρια; Νὰ προσθέσω κάτι ἀπὸ τὴν ἐμπειρία μου, μὲς στὶς αἴθουσες διδασκαλίας τοῦ δημοτικοῦ σχολείου. Τὰ τελευταᾶα χρόνια, ὅταν ἕνας μαθητής μου σηκώνει τὸ χέρι, γιὰ νὰ μεταφέρει κάποια ἐξωσχολικὴ γνώση, ἀρχίζει τὸν λόγο του μὲ τὴν ἑξῆς κοινότoπη φράση: «Κύριε, εἶδα στὴν τηλεόραση ἢ στὸ διαδίκτυο…». Κάποτε ἀκούγαμε τό «μοῦ εἶπε ἡ μαμά, ὁ μπαμπὰς ἢ ἡ γιαγιὰ καὶ ὁ παππούς».
.         Στὸ βιβλίο «Τηλεόραση: ἕνας ξένος στὸ σπίτι», τῆς Μαρὶ Γουίν, διαβάζουμε τὰ ἑξῆς σημαντικά: «Οἱ πολλὲς ὧρες ποὺ τὰ παιδιὰ μὲ τὴν ἀδιαμόρφωτη ἢ προβληματικὴ προσωπικότητα περνοῦν στὴν τηλεόραση ἢ στὸ διαδίκτυο, ἀπορροφημένα ἀπὸ μία ἐμπειρία ποὺ σχεδὸν καταργεῖ τὰ ὅρια τοῦ πραγματικοῦ καὶ τοῦ μὴ πραγματικοῦ, εἶναι σίγουρο ὅτι ἐνθαρρύνουν τὰ παιδιὰ νὰ ἐπιδίδονται σὲ ἀντικοινωνικὲς πράξεις νέου τύπου ποὺ μόνο φρίκη προκαλοῦν. Ἔτσι, ἀκόμη καὶ ἡ πλήρης κατάργηση τῆς βίας ἀπὸ τὴν μικρὴ ὀθόνη, δὲν μειώνει στὰ παιδιά, μὲ τὸν εὔθραυστο συναισθηματικὸ κόσμο, τὰ ἀντικοινωνικὰ ἀποτελέσματα ποὺ ἀπορρέουν ἀπὸ τὴν συνεχῆ παρακολούθηση τῆς τηλεόρασης. Εὔκολα αὐτὰ τὰ παιδιά, ὄχι μόνο μιμοῦνται καὶ ἀντιγράφουν τὴν βία (καὶ λοιπὲς δυσωδίες ποὺ προβάλλει τὸ γυαλιστερὸ σκουπίδι), ἀλλὰ ὁδηγοῦνται στὸ νὰ μεταχειρίζονται τοὺς ἀληθινοὺς ἀνθρώπους ποὺ συναντοῦν, σὰν νὰ ἦταν στὴν τηλεοπτικὴ ὀθόνη». (ἐκδ. «Ἀκρίτας», σελ. 76)..         Ἕνα εὐφυὲς ρητὸ λέει: «Ἂν θέλεις νὰ δεῖς τὴν Ἑλλάδα τοῦ μέλλοντος, ἐπισκέψου τὴν σημερινὴ Ἀμερική». Στὰ Λύκεια αὐτῆς τῆς χώρας, στὶς εἰσόδους τους, τοποθετοῦνται ἀνιχνευτὲς μετάλλων, γιὰ νὰ μὴν εἰσέρχονται ὑποψήφιοι μαθητὲς-μακελλάρηδες. Τὰ κινητὰ ὑποτίθεται ἀπαγορεύονται, ἀλλά, ἐν Ἑλλάδι, πρῶτα «φορτώνεται» ὁ μαθητὴς τὸ κινητό του καὶ μετά, ἂν θυμηθεῖ, τὴν τσάντα του.
.          Νὰ σημειώσω καὶ κάτι ἄλλο. Τούτη τὴν ἐποχὴ στὰ σχολεῖα κυριαρχεῖ ὁ φόβος. Οἱ ἐκπαιδευτικοί, κυριολεκτικά, τρέμουν καὶ τὴν σκιά τους. Ἔρχονται γονεῖς ἀνισόρροποι στὰ σχολεῖα, ἀπειλοῦν, προπηλακίζουν, ἀπαιτοῦν. Μαθητές, ἀκόμη καὶ τοῦ δημοτικοῦ, κουνοῦν τὸ δάχτυλο στοὺς δασκάλους, λέγοντας «ἂν μὲ ἀκουμπήσεις θὰ σὲ πάω στὸν εἰσαγγελέα». Πλήρης διασυρμὸς καὶ διάλυση τοῦ σχολικοῦ θεσμοῦ. Συζητῶ μὲ καθηγητὴ Λυκείου καὶ ἀπαριθμεῖ τὰ δεινά τῆς αἴθουσας. «Μέσα στὴν τάξη, τὴν ὥρα τοῦ μαθήματος, κάθε παιδὶ συμπεριφέρεται ὅπως νομίζει. Ἄλλος κάθεται μὲ τὰ πόδια ἁπλωμένα στὸ διπλανὸ θρανίο, ἄλλος κοιμᾶται ἢ προκλητικὰ κάνει ὅτι κοιμᾶται. Ἄλλος μιλάει ἢ χασκογελάει μὲ τὸν διπλανό του καὶ ἄλλοι τραγουδοῦν χτυπώντας ρυθμικὰ τὰ θρανία. Ἄλλος, κρυφὰ ὑποτίθεται, ἐπιδεικνύει τὸ κινητό του καὶ ἀναλύει… δεδομένα. Ἄλλος, χωρὶς ἄδεια, βγαίνει ἀπὸ τὴν τάξη. Ὅταν τὸν ρωτήσεις ποῦ πάει, μπορεῖ νὰ λάβεις τὴν πιὸ προκλητικὴ ἀπάντηση: ὅτι πηγαίνει ἔξω νὰ πάρει ἀέρα ἢ ὅτι πείνασε καὶ θέλει νὰ φάει…». Ἂν ἀγριέψεις, ἐλέγξεις καὶ ἐπιτιμήσεις τὸ ἀνάγωγο… γαϊδούρι, κινδυνεύεις. Τὴν ἄλλη μέρα ἐνδέχεται νὰ σοῦ ἔρθει κάποια ψιμυθιωμένη, σοβατισμένη ἀπὸ τὴν κορφὴ ὣς τὰ νύχια, ἔξαλλη… σουπερμητέρα ἢ μοσχόμαγκας πατέρας, καὶ νὰ ζητοῦν τὴν κεφαλήν σου ἐπὶ πίνακι. Τὸ ὅτι ὁ πορφυρογέννητος μοναχογιὸς ἢ ἡ μοσχοαναθρεμμένη μοναχοκόρη μίλησαν μὲ ἀπρέπεια στὸν δάσκαλο, οὐδόλως τοὺς ἐνοχλεῖ. Νὰ μιλήσει ἔτσι στὸ παιδί τους, ἀνήκουστο!! Πληγώνεται ὁ ἐγωισμὸς καὶ ἡ …ἀνοησία τους. Καὶ ἔχεις ἕνα ὑπουργεῖο, πνιγμένο στὶς ἰδεοληπτικές του ἐμμονές, νὰ ἀποποινικοποιεῖ κάθε εἴδους τιμωρία, τὴν ὁποία ταυτίζει μὲ φασιστικὰ κατάλοιπα. Τρέμει καὶ τὶς καιροφυλακτοῦσες νεολαῖες τοῦ ΣΥΡΙΖΑ, μήπως χαρακτηριστεῖ ὀπισθοδρομικό. Λογοδοτεῖ σὲ μία δράκα ἀναρχικῶν καὶ τὸ σχολεῖο διαλύεται. (Ἡ… φρουρὰ τοῦ κυβερνῶντος κόμματος. Ἕνα εἶδος Ἱερᾶς Ἐξετάσεως, ἡ ὁποία στέλνει στὴν πυρὰ τοὺς «Γαλιλαίους» ποὺ πιστεύουν ὅτι δὲν εἶναι ὁ ἀριστερὸς μικρόκοσμός τους τὸ κέντρο τοῦ σύμπαντος, ἀλλὰ ὁ Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης, ὁ Χριστός).
.           Καμιὰ προκοπὴ δὲν μᾶς περιμένει ὅσο ἔχεις τὸν δάσκαλο φοβισμένο καὶ αὐτολογοκρινόμενο. Κανεὶς πιὰ ἐκπαιδευτικὸς δὲν τολμᾶ νὰ διατυπώσει γνώμη, κρίση καὶ φρόνημα ποὺ ὑπερβαίνουν τὸ «διδακτικὸ» πλαίσιο καὶ τὴν κυρίαρχη, τρέχουσα ἰδεολογία. Ποιός, γιὰ παράδειγμα, θὰ λέει ὅτι «ἡ Μακεδονία εἶναι μία καὶ ἑλληνική», ὅταν οἱ προδότες ὑπέγραψαν περὶ Βόρειας Μακεδονίας; Τί θὰ συμβεῖ, ὅταν ἀλλάξουν καὶ τὰ βιβλία; (Προσωπικὰ θὰ τὸ φωνάζω καὶ «ὅ,τι θέλουν ἂς μοῦ κάμουν»). Θὰ πηγαίνει ὁ μαθητὴς στὸ σπίτι, θὰ διηγεῖται τὰ λεγόμενα τοῦ δασκάλου καὶ ὁ προοδομανὴς γονέας θὰ τὸν καταγγέλλει γιὰ τὰ περαιτέρω… Ποῦ συνέβαιναν αὐτά; Μὰ στὴ Σοβιετικὴ Ἕνωση καὶ τὴν περίοδο τῆς Χούντας. Ποιός ξέρει ἴσως μποῦν καὶ κάμερες στὶς αἴθουσες διδασκαλίας γιὰ νὰ ἀστυνομεύεται ἡ σκέψη καὶ ἡ ἐλεύθερη ἔκφραση. Δὲν ἀπέχουμε πολὺ ἀπὸ τὴν πρόβλεψη τοῦ Ὄργουελ γιὰ τὸν «Μεγάλο Ἀδελφό» τῆς Νέας Ἐποχῆς.
.         Καὶ τότε θὰ φανεῖ ποιοὶ δάσκαλοι ἔχουν μέσα τους καρδιὰ καὶ ποιοὶ ἄχυρα. Πρὸς τὸ παρὸν ἡ ἀπάντηση γιὰ ὅλα αὐτὰ εἶναι μία: «φεγγαράκι μου λαμπρό». Καὶ ὁ νοῶν νοείτω…

Δημήτρης Νατσιὸς
δάσκαλος-Κιλκὶς

ΠΗΓΗ:   ΚΛΙΚ