Παναγία Πορταΐτισσα

ΝΙΚΟΛΑΟΥ   ΒΟΪΝΕΣΚΟΥ

Στα φοβερά χρόνια της εικονομαχίας, ζούσε στη Νίκαια μια πλούσια χήρα με το γιό της Ιωάννη, η οποία με πολλή ευλάβεια φύλαγε μια μεγάλη εικόνα της Παναγίας. Όμως πράκτορες του αυτοκράτορα Θεοφίλου, το 829 μ.Χ., ανεκάλυψαν ότι είχε την εικόνα και εκείνη για να την διασώσει από τα βέβηλα χέρια τους τη νύκτα την έριξε στη θάλασσα λέγοντας: «Παναγία μου έχεις τη δύναμη να γλυτώσεις τον εαυτό σου και εμάς από την οργή του βασιλιά».

Η εικόνα, η οποία ζυγίζει 60 οκάδες και κατά παράδοση είναι έργο του Ευαγγελιστού Λουκά, στάθηκε ορθή πάνω στη θάλασσα και κινήθηκε προς δυσμάς, αντίθετα προς το ρεύμα των κυμάτων. Για 175 χρόνια κανείς δεν γνώριζε, που ήταν η εικόνα.

Το 1004 μ.Χ οι μοναχοί της Μονής Ιβήρων του Αγίου Όρους έβλεπαν τη νύκτα στη θάλασσα έναν πύρινο στύλο που έφτανε μέχρι τον ουρανό. Από περιέργεια πήγαν με καΐκια στο μέρος του στύλου και είδαν την εικόνα της Παναγίας, την οποία προσπάθησαν να παραλάβουν, αλλά αυτή απομακρυνόταν. Μετά από αυτό οι μοναχοί παρακαλούσαν την Παναγία να τους χαρίσει τη θαυματουργή της εικόνα. Τότε η Παναγία παρουσιάστηκε σε όνειρο σε έναν ασκητή ονόματι Γαβριήλ και του έδωσε εντολή να περπατήσει πάνω στη θάλασσα και να βγάλει στη στεριά την εικόνα Της. Έτσι και έγινε. Ο γέροντας Γαβριήλ περπατώντας πάνω στη θάλασσα έβγαλε έξω την εικόνα την οποία οι μοναχοί υποδέχτηκαν με δάκρυα χαράς και αγαλλίαση.

Τις επόμενες τρεις μέρες έκαναν ολονύκτιες αγρυπνίες και έπειτα τοποθέτησαν την εικόνα στο ιερό βήμα. Όμως την άλλη μέρα η εικόνα βρέθηκε πάνω από την πύλη του μοναστηριού. Την επανέφεραν στο ιερό βήμα, αλλά πάλι η εικόνα θαυματουργικά βρέθηκε πάνω από την πύλη. Οι μοναχοί απόρησαν και δεν ήξεραν τι να κάνουν. Τότε η Παναγία παρουσιάστηκε στο γέροντα Γαβριήλ και του είπε: «Πες στον ηγούμενο ότι δεν ήρθα εδώ για να είστε φύλακές μου, αλλά για να είμαι εγώ φύλακας και φρουρός σας, όχι μόνο σ’ αυτή τη ζωή αλλά και στο μέλλοντα αιώνα». Μετά από αυτό έφτιαξαν στην πύλη ναό όπου τοποθέτησαν την εικόνα και άνοιξαν αλλού πύλη.

            Από τότε η εικόνα της Παναγίας, η οποία εξ αιτίας αυτού του θαύματος ονομάστηκε Πορταΐτισσα, κάνει πολλά θαύματα. Θα αναφέρουμε το συγκλονιστικό θαύμα της ροής του αίματος, που φαίνεται απεξηραμένο στο πρόσωπο της Παναγίας μέχρι σήμερα, (οι Γερμανοί στην Κατοχή έκαναν χημική ανάλυση και διαπίστωσαν ότι είναι αίμα) όπως περιγράφεται στο Προσκυνητάριο της Πορταϊτίσσης του 1933.

Το 1013 μ.Χ. Άβαροι πειρατές προσώρμησαν στην ακτή των Ιβήρων και με πολύ θυμό και αγριότητα μπήκαν στη Μονή για να την καταστρέψουν και να σκοτώσουν τους μοναχούς. Οι μοναχοί τρομοκρατημένοι κλείστηκαν στα κελιά τους, αφήνοντας όλα τα πολύτιμα σκεύη στα χέρια των βαρβάρων. Ένας από αυτούς ονόματι Ραχάι, ο πιο θρασύς και αυθάδης, μπήκε στο παρεκκλήσιο της Πορταϊτίσσης και μη μπορώντας να βλέπει το ιλαρό πρόσωπο της Πανάγνου, γεμάτος θυμό με το μαχαίρι του τη χτύπησε στη δεξιά σιαγόνα. Αλλ’, ω του παραδόξου θαύματος! Αμέσως βγήκε άφθονο αίμα, το οποίο μόλις είδε, έπεσε κατά γης άπνους και άφωνος. Αυτό βλέποντας οι συστρατιώτες του τρομοκρατήθηκαν και έφευγαν τρέχοντας για τα πλοία τους.

Ο Ραχάι, όταν συνήλθε και είδε γύρω του τους πατέρες της Μονής, έπεσε στα πόδια του ηγουμένου Γεωργίου Βαρασβατζέ και των μοναχών ζητώντας συγγνώμη. Αφού μετανόησε ειλικρινά και βαπτίστηκε, εκάρη μοναχός με το όνομα Δαμασκηνός. Έδειξε δε τέτοια μετάνοια και ταπείνωση ώστε αξιώθηκε να ακούσει τη γλυκειά φωνή της Θεοτόκου, που του είπε ότι τον συγχώρεσε. Πριν από το θάνατό του παρήγγειλε στους μοναχούς να τον ονομάζουν βάρβαρο. Και έτσι, αφού πέρασε τη ζωή του οσίως και με ταπείνωση, εξεδήμησε προς Κύριον. Κατά την ανακομιδή των λειψάνων του, έβγαλαν άφθαρτο, ακέραιο και ευωδιάζον το σώμα του.

Μακάρι η Παναγία Πορταΐτισσα να προστατεύει και να ενδυναμώνει όλους τους αγιορείτες πατέρες και όλους τους αγωνιζομένους ορθοδόξους χριστιανούς.