Όταν η παρθενία επέφερε... θάνατο!
Ποιος ασχολείται με θέματα παρθενίας την σήμερον! Για την μέση σύγχρονη γυναίκα τέτοια ζητήματα μοιάζουν τουλάχιστον «ντεμοντέ»! Και όμως, κάποτε, η διατήρηση της παρθενίας για ορισμένες κοπέλες αποτελούσε ζήτημα ζωής και θανάτου – στην κυριολεξία!
Ως γνωστόν, την ίδια ώρα που κάθε μυστικιστική ανατολική θρησκεία επιβίωνε χωρίς πρόβλημα στην Αυτοκρατορία, ο Χριστιανισμός από την αρχή διώχθηκε ως επικίνδυνος. Ο κύριος λόγος ήταν η άρνηση των Χριστιανών να λατρέψουν τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα ως Θεό, στάση που το Ρωμαϊκό Κράτος την εξελάμβανε ως σαφή ανατρεπτική διάθεση. Γενικώτερα όμως, η ηθική του Χριστιανισμού, την οποίαν οι πρώτοι Χριστιανοί εφήρμοζαν απαρεγκλίτως, ερχόταν σε αντίθεση με αυτήν της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που εκείνα τα χρόνια διακρινόταν για την αυξημένη ανηθικότητά της. Ένα από αυτά τα στοιχεία ηθικής του Χριστιανισμού ήταν η διατήρηση της αγνότητος –ειδικά στις γυναίκες, αλλά και στους άνδρες– έως την ημέρα του γάμου τους. Αυτή η ακραία για τους Ρωμαίους υποταγή στις επιταγές του Θεού τους από την πλευρά των Χριστιανών, εκτός από «σκανδαλώδης» (ίσως γιατί τους θύμιζε την δική τους ηθική διαφθορά), κρινόταν και ως επικίνδυνη, διότι κάποιος που υπακούει σε τόσο δύσεφάρμοστους κανόνες την θρησκεία του, δύσκολα μπορεί να γίνει αντικείμενο χειρισμού από την ανθρώπινη εξουσία.
Έτσι λοιπόν η παρθενία για τις γυναίκες κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, αντιμετωπίστηκε με ιδιαίτερη σκληρότητα από το Ρωμαϊκό Κράτος, η αντιμετώπιση δε αυτής έλαβε και επίσημο χαρακτήρα, με την δημιουργία ειδικών νόμων εναντίον της! Οι διώξεις δε αυτές των Χριστιανών γυναικών για το συγκεκριμένο τούτο ζήτημα, δημιούργησε –κατά τον 1ο και 2ο αιώνα– και μια ειδική κατηγορία αγίων και οσίων γυναικών για την Εκκλησία, τις λεγόμενες «Παρθενομάρτυρες».
Από μια εποχή και ύστερα όμως, με νόμους αυτοκρατόρων που υπήρξαν σφοδροί διώκτες των Χριστιανών, όπως ο Νέρων και ο Μαξιμιανός ο δημόσιος βιασμός θεσπίστηκε ως επίσημη ποινή, και όχι απλώς ως νομικίστικο μέσον για την νόμιμη επίτευξη της θανατικής ποινής. Ορισμένοι μάλιστα από τους αυτοκράτορες αυτούς, γνωστοί για τις διαστροφές τους, επέλεγαν να είναι αυτοί οι εκτελεστές της ποινής του βιασμού, όταν επρόκειτο για όμορφες κοπέλες.
Γνωρίζουμε όλοι ότι οι Χριστιανοί, άνδρες και γυναίκες, ανά τους αιώνες έχουν υποστεί διωγμούς και έχουν οδηγηθεί για πολλούς και διαφορετικούς λόγους στον μαρτυρικό θάνατο. Αυτό που ίσως που ίσως οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν είναι πως, για τις χριστιανές γυναίκες, η διατήρηση της παρθενίας τους (και όχι η απώλειά της, όπως ίσως να νομίσατε εκ πρώτης... αναγνώσεως!), κάποτε αποτελούσε έναν τέτοιον λόγο θανατικής καταδίκης!
Ως γνωστόν, την ίδια ώρα που κάθε μυστικιστική ανατολική θρησκεία επιβίωνε χωρίς πρόβλημα στην Αυτοκρατορία, ο Χριστιανισμός από την αρχή διώχθηκε ως επικίνδυνος. Ο κύριος λόγος ήταν η άρνηση των Χριστιανών να λατρέψουν τον Ρωμαίο Αυτοκράτορα ως Θεό, στάση που το Ρωμαϊκό Κράτος την εξελάμβανε ως σαφή ανατρεπτική διάθεση. Γενικώτερα όμως, η ηθική του Χριστιανισμού, την οποίαν οι πρώτοι Χριστιανοί εφήρμοζαν απαρεγκλίτως, ερχόταν σε αντίθεση με αυτήν της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που εκείνα τα χρόνια διακρινόταν για την αυξημένη ανηθικότητά της. Ένα από αυτά τα στοιχεία ηθικής του Χριστιανισμού ήταν η διατήρηση της αγνότητος –ειδικά στις γυναίκες, αλλά και στους άνδρες– έως την ημέρα του γάμου τους. Αυτή η ακραία για τους Ρωμαίους υποταγή στις επιταγές του Θεού τους από την πλευρά των Χριστιανών, εκτός από «σκανδαλώδης» (ίσως γιατί τους θύμιζε την δική τους ηθική διαφθορά), κρινόταν και ως επικίνδυνη, διότι κάποιος που υπακούει σε τόσο δύσεφάρμοστους κανόνες την θρησκεία του, δύσκολα μπορεί να γίνει αντικείμενο χειρισμού από την ανθρώπινη εξουσία.
Έτσι λοιπόν η παρθενία για τις γυναίκες κατά τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες, αντιμετωπίστηκε με ιδιαίτερη σκληρότητα από το Ρωμαϊκό Κράτος, η αντιμετώπιση δε αυτής έλαβε και επίσημο χαρακτήρα, με την δημιουργία ειδικών νόμων εναντίον της! Οι διώξεις δε αυτές των Χριστιανών γυναικών για το συγκεκριμένο τούτο ζήτημα, δημιούργησε –κατά τον 1ο και 2ο αιώνα– και μια ειδική κατηγορία αγίων και οσίων γυναικών για την Εκκλησία, τις λεγόμενες «Παρθενομάρτυρες».
Όταν λοιπόν μια χριστιανή συλλαμβανόταν και οδηγείτο στο δικαστήριο, η πρώτη ερώτηση που της έθεταν ήταν αν ήταν παρθένα και αν πίστευε στην σημασία της διατηρήσεως της παρθενίας. Αν εκείνη απαντούσε θετικά, τότε καταδικαζόταν από τον δικαστήριο σε βιασμό και στην συνέχεια σε εκτέλεσή δια απαγχονισμού ή στραγγαλισμού! Τα πρώτα χρόνια, τον βιασμό τον αναλάμβανε ο ίδιος ο δήμιος και γινόταν δημοσίως!
Ο βιασμός αυτός, είχε και έναν πρόσθετο –πρακτικό– λόγο: Σύμφωνα με κάποιες ρωμαϊκές διατάξεις, απαγορευόταν η εκτέλεση όσων δεν είχαν περάσει την περίοδο της ήβης. Ευνόητο όμως είναι πως, οι περισσότερες από αυτές τις χριστιανές παρθένες που καταδικάζονταν σε θάνατο, ήταν έφηβες. Έτσι λοιπόν, με τον βιασμό τους, τυπικά γίνονταν γυναίκες και έτσι δεν υπήρχε νομικό κόλλημα για την θανατική καταδίκη τους! Αντιστοίχως, στα αγόρια που καταδικάζονταν σε θάνατο, φορούσαν μια τήβεννο (ένδυμα μόνον των ωρίμων ανδρών), ώστε να μοιάζουν με άνδρες και έτσι να «νομιμοποιείται» η εκτέλεσή τους!
Από μια εποχή και ύστερα όμως, με νόμους αυτοκρατόρων που υπήρξαν σφοδροί διώκτες των Χριστιανών, όπως ο Νέρων και ο Μαξιμιανός ο δημόσιος βιασμός θεσπίστηκε ως επίσημη ποινή, και όχι απλώς ως νομικίστικο μέσον για την νόμιμη επίτευξη της θανατικής ποινής. Ορισμένοι μάλιστα από τους αυτοκράτορες αυτούς, γνωστοί για τις διαστροφές τους, επέλεγαν να είναι αυτοί οι εκτελεστές της ποινής του βιασμού, όταν επρόκειτο για όμορφες κοπέλες.
Όσο δε τα χρόνια περνούσαν, τόσο πιο φρικαλέα γινόταν η τιμωρία. Τις καταδικασμένες, τις έγδυναν μέσα στο δικαστήριο, τις εξευτέλιζαν τις βασάνιζαν, έπειτα τις βίαζαν και τελικά τις σκότωναν. Επί Μαξιμιανού, το 307, εξακόσιες χριστιανές παρθένες βιάστηκαν μέσα στο κατάμεστο Κολοσσαίο από λεγεωνάριους, και έπειτα άφησαν τα θηρία να τις κατασπαράξουν προς τέρψιν των θεατών προφανώς. Πολλές τις έριχναν στα κελιά των μονομάχων το τελευταίο βράδυ πριν αυτοί αγωνιστούν στην αρένα μέχρι θανάτου. Άλλες πάλι, τις οδηγούσαν στα πορνεία, όπου περνούσαν μερικούς μήνες μέσα στον εξευτελισμό, προτού τελικά τις σκοτώσουν επίσης.
Υπήρχαν και περιπτώσεις που ο δικαστής ήταν πιο επιεικής, και έδινε διαταγή η κοπέλα να μεταφερθεί σε άλλο δωμάτιο προκειμένου να βιαστεί (δηλαδή όχι δημοσίως) και στην συνέχεια, αφού την ξαναέφερναν μπροστά του, την ρωτούσε αν παρέμενε χριστιανή, έχοντας χάσει πλέον την αγνότητά της. Αν εκείνη επέμενε να απαντά καταφατικώς, τότε την καταδίκαζε σε θάνατο.
Όλοι αυτοί οι νόμοι, διατηρήθηκαν ως τα μέσα του 4ου αιώνος, ώσπου τους κατήργησε ο Μ. Κωνσταντίνος, επί Θεοδοσίου δε, όταν πλέον ο Χριστιανισμός ήταν η επίσημη θρησκεία του κράτους, όλες αυτές οι παρθενομάρτυρες ανακηρύχτηκαν αγίες.
Βιβλιογραφία: Οι πληροφορίες για το παραπάνω άρθρο συλλέχθηκαν από το βιβλίο του Δημ. Καμπουράκη «Μια Σταγόνα Ιστορία», τομ. Β, εκδ. Πατάκη, σελ. 35-37.
Μηνάς Κασιμάτης, φιλίστωρ
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΣΥ Τ. 71
ΙΑΝ.-ΦΕΒΡ.-ΜΑΡΤ. 2012
ΤΡΙΚΟΡΦΟ ΦΩΚΙΔΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου