Προγεννητική Διάγνωση - Η νομιμοποίηση του φόνου και το δικαίωμα στη ζωή!
του, αν όντως γεννηθεί με πρόβλημα;
Η Ιατρική οφείλει να προάγει την Υγεία και όχι να σκοτώνει τη ζωή…ακόμη και αν έχει τα χαρακτηριστικά ενός συνδρόμου Down…
Ο προγεννητικός έλεγχος αφορά το έμβρυο και οι εξετάσεις είναι ειδικές για να αποκαλύψουν την κατάσταση του εμβρύου. Με άλλα λόγια, ο προγεννητικός έλεγχος είναι ο έλεγχος που αποσκοπεί στην έγκαιρη διάγνωση ορισμένων παθήσεων και συνδρόμων του εμβρύου. Έχει σαν σκοπό να εξασφαλίσει όσο το δυνατό περισσότερες πληροφορίες στους γονείς, σχετικά με την ύπαρξη μιας νόσου, την πρόγνωσή της και τις πιθανές επιπτώσεις στο έμβρυο. Ο όρος προγεννητική διάγνωση χρησιμοποιείται για να δηλώσει τα ευρήματα παθολογικά ή φυσιολογικά που παρατηρούνται κατά την εξέταση του εμβρύου πριν τη γεννησή του. Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι προγεννητικού ελέγχου, όπως υπερηχογραφικός έλεγχος, λήψη αμνιακού υγρού (αμνιοπαρακέντηση), λήψη τροφοβλαστικού ιστού, ομφαλιδοκέντηση, λήψη αίματος της μητέρας, ανάλυση χρωμοσωμάτων εμβρύου (καρυότυπος) κ.α. που επιτελούνται σε διάφορα στάδια της κύησης και μερικές μάλιστα εξετάσεις είναι «υποχρεωτικές» για μητέρες >35 ετών. Συνεπώς, υπάρχουν έλεγχοι που πραγματοποιούνται σε όλες τις κυοφορούσες γυναίκες και ορισμένοι άλλοι, περισσότερο εξειδικευμένοι που πραγματοποιούνται μόνο σε συγκεκριμένες συνθήκες, όταν συντρέχουν ειδικοί παράγοντες κινδύνου.
Σε περίπτωση εντοπισμού ιάσιμων παθήσεων του εμβρύου, γίνεται προσπάθεια υποβοήθησης ή θεραπείας του εμβρύου είτε με χορήγηση φαρμακευτικών ουσιών (άμεσα στο έμβρυο ή έμμεσα στη μητέρα), είτε με διορθωτικές ενδομήτριες χειρουργικές επεμβάσεις. Αν τίποτα από τα ανωτέρω δεν είναι κατορθωτό ή ενδεδειγμένο, τότε γίνεται σωστή προετοιμασία για την παιδιατρική υποδοχή και φροντίδα του νεογνού, για να του χορηγηθούν όλα τα μέσα επιβίωσης. Στις περιπτώσεις αυτές ο προγεννητικός έλεγχος αποβαίνει πραγματικά σωτήριος.
Τι γίνεται όμως σε αντίθετη περίπτωση;;; Αν η ασθένεια που ανευρίσκεται είναι μη ιάσιμη με τα σημερινά δεδομένα;;; Σε περίπτωση ανεύρεσης μιας μη ιάσιμης νόσου, σκοπός του προγεννητικού ελέγχου είναι να εξασφαλίσει όσο το δυνατό περισσότερες πληροφορίες στους γονείς ώστε να αποφασίσουν για τη συνέχιση ή μη της κύησης. Όταν ένα έμβρυο βρεθεί «μη φυσιολογικό» ανακοινώνεται στους γονείς και αποφασίζουν αν θα το κρατήσουν στη ζωή ή όχι. Οι περισσότεροι γονείς υποστηρίζουν ότι είναι δικαίωμά τους να γνωρίζουν αν το παιδί τους έχει κάποια παθολογικά ευρήματα, ώστε να το «ρίξουν», διότι η γέννηση και ανατροφή ενός μη φυσιολογικού παιδιού θα τους εξουθενώσει ψυχολογικά και οικονομικά. Υποστηρίζουν επίσης, ότι είναι μη ηθικό το να αρνηθούν τη διακοπή της κύησης, σε περίπτωση διάγνωσης παθολογικού εμβρύου, γιατί αυτό αφορά τη ποιότητα της μελλοντικής ζωής του νέου ανθρώπου. – «Δεν μπορώ να «καταδικάσω» το παιδί μου σε μια ζωή γεμάτη προβλήματα υγείας, και στο ρατσιστικό κοινωνικό περιβάλλον που θα το απορρίπτει καθημερινά» είναι η πιο συχνή δήλωσή τους.
Είναι γεγονός ότι παιδιά με πολύ σοβαρά προβλήματα υγείας μπορεί να πεθάνουν αυτόματα στη διάρκεια της κύησης, χωρίς να προκαλέσει ο γιατρός το θάνατό τους, αλλά μπορεί να πεθάνουν και μετά τη γέννησή τους. Για τα πολύ σοβαρά λοιπόν προβλήματα η ίδια η φύση έχει προνοήσει. Ένα παιδί το οποίο δεν θα είναι βιώσιμο αποβάλλεται ούτως ή άλλως. Η Ιατρική οφείλει να προάγει την Υγεία και όχι να σκοτώνει τη ζωή…ακόμη και αν έχει τα χαρακτηριστικά ενός συνδρόμου Down…
ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ... ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Τα ερωτήματα πολλά και αναπάντητα (αν και στα περισσότερα ο καθένας από εμάς ξέρει την απάντηση, αλλά τη θάβει στα βάθη του μυαλού του, να αποφύγει κάθε συνάντηση με τη συνείδηση…). Μερικοί βιοηθικοί προβληματισμοί στο θέμα αυτό είναι οι ακόλουθοι:
Στον προγεννητικό έλεγχο γίνονται και λάθη. Ποια η διαφορά της άμβλωσης στον 4ο ή 5ο μήνα της κύησης, από το να θανατώσει κάποιος το παιδί μετά τη γέννησή του, αν όντως γεννηθεί με πρόβλημα; Γιατί το ένα θεωρείται ηθικά σωστό από την κοινωνία μας και το άλλο όχι;
Ποιος γονιός μπορεί να στερήσει το δικαίωμα της ζωής του παιδιού του, ακόμη και με όποια προβλήματα; Παιδιά με σύνδρομα ή με ανίατες ασθένειες παρόλη την ταλαιπωρία τους ομολογούν με λόγια ή με πράξεις τη χαρά τους για τη ζωή.
Οι γονείς που γεννούν ένα «φυσιολογικότατο» παιδάκι είναι σίγουροι ότι δεν θα παρουσιάσει μια ασθένεια στο μέλλον, π.χ. λευχαιμία ή κάποιο ατύχημα που να του στερήσει τη νόηση, την κίνηση, την όραση και άλλες αισθήσεις; Την ώρα του τοκετού μια επιπλοκή, ένα ιατρικό λάθος μπορεί να οδηγήσει στη γέννηση ενός παιδιού με ειδικές ανάγκες… Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις δεν μιλάμε για οικονομική και ψυχολογική εξάντληση; Η κοινωνία δεν βλέπει με άλλο μάτι τα παιδιά αυτά; Και αντί να αγωνιστούμε για να διορθώσουμε την χαζο-ρατσιστική αντίληψη της κοινωνίας μας, «χαλάμε φαιά ουσία» να ορίσουμε διαφορετικά και να νομιμοποιήσουμε το φόνο. Το κάθε ζευγάρι από τη στιγμή που αποφασίζει να κάνει παιδιά δεν τα έχει αναλογιστεί όλα αυτά;;; Ας αναλογιστεί ο καθένας από μας, αν το παιδί μας πάθει ένα ατύχημα ή παρουσιάσει μια ασθένεια στην πορεία της ζωής του, θα το σκοτώσουμε ή θα παλέψουμε με νύχια και με δόντια να το κρατήσουμε στη ζωή; Η διαφορά του εμβρύου είναι ότι δεν το έχουμε δει ακόμα;;;
Η ευγονική λογική των γονέων μπορεί να οδηγήσει σε πολύ ακραίες καταστάσεις. Ποιες είναι οι σοβαρές ασθένειες που μπορούν να γίνουν αιτία διακοπής της κύησης; Η τύφλωση, η κώφωση, η φωκομέλεια; Τα επιτεύγματα της βιολογίας, της ιατρικής και της τεχνολογίας αυξάνονται…ειρωνεία εε;;; Από τη μια πλευρά η επιστήμη της βιολογίας να μιλά για γενετική μηνανική, για ανασυνδυασμένο DNA, για πειράματα ανάπλασης μελών και οργάνων του σώματος και από την άλλη να θανατώνεται ένας άνθρωπος με φωκομέλεια…
Και όταν η μέθοδος αυτή στο μέλλον φτάσει στο σημείο να ανιχνεύει παθήσεις που θα εμφανιστούν αργότερα στη διάρκεια ζωής του νέου ανθρώπου (π.χ. καρδιοπάθειες, μορφές καρκίνου, Alzheimer κ.α), γιατί να μην θανατώνουμε από έμβρυα τα άτομα αυτά, ώστε να μην βασανίζονται αργότερα; Να σημειώσω εδώ ότι ο μεγαλύτερος αστροφυσικός του αιώνα μας βρίσκεται καθηλωμένος με τετραπληγία σε αναπηρικό καροτσάκι.
Στην κοινωνία μας, πολλοί «σωματικά υγιείς» άνθρωποι έχουμε ωφεληθεί πνευματικά από άτομα με ειδικές ανάγκες. Ας μην τα περιθωριοποιούμε, με οποιονδήποτε τρόπο, γιατί είναι αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνίας μας.
Ευχή όλων μας θα πρέπει να είναι ο προγεννητικός έλεγχος να αποτελεί μόνο μέθοδο διάγνωσης προς τους γιατρούς και γνωστοποίησης προς τους γονείς του προβλήματος ενός παιδιού με σκοπό είτε την ιασή του - αν αυτό είναι εφικτό κατά τη διάρκεια της κύησης (π.χ. εγχείρηση δισχιδούς ράχης, φαρμακευτική αγωγή) ή η άμεση ιατρική αντιμετώπιση μετά τον τοκετό ή η προετοιμασία (σε όλα τα επίπεδα, αλλά κυρίως ψυχολογική) των γονιών να υποδεχτούν ένα παιδί με αναπηρία, σοβαρή ασθένεια ή σύνδρομο. Σε καμία περίπτωση πάντως δεν θα πρέπει να αποτελεί τη βάση για τη θανάτωση ενός εμβρύου. Κάθε άνθρωπος με οποιαδήποτε «ιδιαιτερότητα» και αν φέρει είναι έτοιμος να μας διδάξει πολλά πράγματα…ας ετοιμαστούμε και εμείς κάποια στιγμή να διδαχθούμε από αυτόν!
Θα ήθελα να κλείσω με τα λόγια της Εκκλησίας μας σύμφωνα με τη βιοηθική επιτροπή της Ιεράς Συνόδου:
Ἡ Ἐκκλησία μας καταδικάζει αὐτὸν τὸν κρυπτο-ρατσισμό, τιμᾶ τὸ ἀγαθὸ τῆς ζωῆς ὡς ἱερὸ μυστήριο ἀκόμη καὶ μέσα ἀπὸ ἀναπηρίες, ἀτέλειες ἢ σοβαρὲς ἀσθένειες, ἀγκαλιάζει τοὺς πάσχοντες συνανθρώπους μας ὡς ἀδελφοὺς καὶ προτρέπει τὶς κοινωνίες μας σὲ ἐκστρατεία ἀγάπης, καλωσύνης, συμπόνοιας, ἀνάπτυξης κέντρων καὶ μονάδων θεσμοθετημένης φιλανθρωπίας. Ὁ πόνος γεννᾶ την ἀγάπη, ὄχι ἡ καλοπέραση τοῦ εὐγονικοῦ σχεδιασμοῦ. Ἡ ταπείνωση τῆς ἀναπηρίας ἀναδεικνύει τὸν πολιτισμὸ τῆς εὐγενοῦς ἠθικῆς, ὄχι οἱ γνῶμες τοῦ σύγχρονου βιοηθικοῦ ὀρθολογισμοῦ.
Χάδλα-Σκαρλάτου Παναγιώτα, Βιολόγος
Περιοδικό ΕΣΥ τ.69 Σεπτ. Οκτ. 2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου